çalmaq

Azerbaijani

Other scripts

Cyrillic		чалмаг
Abjad		چالماق

Pronunciation

• IPA^(key): [t͡ʃɑɫˈmɑχ], [t͡sɑɫˈmɑχ]
• Hyphenation: çal‧maq

Etymology 1

From Proto-Turkic *čal-.

Verb

çalmaq (transitive)

1. to play (a musical instrument)

   tar çalmaq ― to play tar

   melodiya çalmaq ― to play a tune

2. to hit
3. to knock
4. to scythe

   ot çalmaq ― to scythe grass

5. (of vermin, snakes, scorpions) to bite
6. to mix (food)
7. (slang, figurative, vulgar) to perform cunnilingus or fellatio

Derived terms

• fit çalmaq (“to whistle”)
• çalğı (“music”)
  • çalğıçı (“musician”)
• çalağac

Etymology 2

Possibly same as above; however, considering the color-related sense, perhaps rather from Common Turkic *čāl (“grey”).

Verb

çalmaq (intransitive)

1. to be shot (with a colour) [+dative]
2. to look like, to look similar to [+dative]
3. to smell like or taste of

Related terms

• çal (“grey”)
• çalar (“nuance”)

Conjugation

Conjugation of çalmaq

positive
subject non-past participle			çalan
subject past participle			çalmış
subject future definite participle			çalacaq
non-subject future participle			(mənim +) çalacağım	(sənin +) çalacağın	(onun +) çalacağı	(bizim +) çalacağımız	(sizin +) çalacağınız	(onların +) çalacağı or çalacaqları
non-subject past participle			(mənim +) çaldığım	(sənin +) çaldığın	(onun +) çaldığı	(bizim +) çaldığımız	(sizin +) çaldığınız	(onların +) çaldığı or çaldıqları
converb			çalıb
general temporal participle			çalanda
participle of intensification			çaldıqca
specific temporal participle			çalarkən
reduplicated participle			çala-çala
modal participle			çalaraq
infinitive			çalmaq
verbal noun			çalma
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	çalıram	çalırsan	çalır	çalırıq	çalırsınız	çalırlar
		perfect 1	çalmışam	çalmısan, çalmışsan*	çalmışdır	çalmışıq	çalmısınız, çalmışsınız*	çalmışlar
		perfect 2	–	çalıbsan	çalıb(dır)	–	çalıbsınız	çalıb(dır)lar
	past	simple	çaldım	çaldın	çaldı	çaldıq	çaldınız	çaldılar
		continuous	çalırdım	çalırdın	çalırdı	çalırdıq	çalırdınız	çalırdılar
		perfect	çalmışdım	çalmışdın	çalmışdı	çalmışdıq	çalmışdınız	çalmışdılar
	future	definite	çalacağam	çalacaqsan	çalacaq	çalacağıq	çalacaqsınız	çalacaqlar
		indefinite	çalaram	çalarsan	çalar	çalarıq	çalarsınız	çalarlar
	future-in-the-past	definite	çalacaqdım	çalacaqdın	çalacaqdı	çalacaqdıq	çalacaqdınız	çalacaqdılar
		indefinite	çalardım	çalardın	çalardı	çalardıq	çalardınız	çalardılar
conditional	present		çalsam	çalsan	çalsa	çalsaq	çalsanız	çalsalar
	past		çalsaydım	çalsaydın	çalsaydı	çalsaydıq	çalsaydınız	çalsaydılar
subjunctive			çalam	çalasan	çala	çalaq	çalasınız	çalalar
hortative			çalasıyam	çalasısan	çalasıdır	çalasıyıq	çalasısınız	çalasıdırlar
obligational	present		çalmalıyam	çalmalısan	çalmalıdır	çalmalıyıq	çalmalısınız	çalmalıdırlar
	past		çalmalıydım	çalmalıydın	çalmalıydı	çalmalıydıq	çalmalıydınız	çalmalıydılar
evidential	present		çalırmışam	çalırmışsan	çalırmış	çalırmışıq	çalırmışsınız	çalırmışlar
	past		çalıbmışam	çalıbmışsan	çalıbmış	çalıbmışıq	çalıbmışsınız	çalıbmışlar
imperative			çalım	çal	çalsın	çalaq, çalalım*	çalın	çalsınlar
negative
subject non-past participle			çalmayan
subject past participle			çalmamış
subject future definite participle			çalmayacaq
non-subject future participle			(mənim +) çalmayacağım	(sənin +) çalmayacağın	(onun +) çalmayacağı	(bizim +) çalmayacağımız	(sizin +) çalmayacağınız	(onların +) çalmayacağı or çalmayacaqları
non-subject participle			(mənim +) çalmadığım	(sənin +) çalmadığın	(onun +) çalmadığı	(bizim +) çalmadığımız	(sizin +) çalmadığınız	(onların +) çalmadığı or çalmadıqları
negative converb			-
caritive converb			çalmadan
general temporal participle			çalmayanda
participle of intensification			çalmadıqca
specific temporal participle			çalmayarkən
modal participle			çalmayaraq
infinitive			çalmamaq
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	çalmıram	çalmırsan	çalmır	çalmırıq	çalmırsınız	çalmırlar
		perfect 1	çalmamışam	çalmamısan, çalmamışsan*	çalmamış	çalmamışıq	çalmamısınız, çalmamışsınız*	çalmamışlar
		perfect 2	–	çalmayıbsan	çalmayıb(dır)	–	çalmayıbsınız	çalmayıb(dır)lar
	past	simple	çalmadım	çalmadın	çalmadı	çalmadıq	çalmadınız	çalmadılar
		continuous	çalmırdım	çalmırdın	çalmırdı	çalmırdıq	çalmırdınız	çalmırdılar
		perfect	çalmamışdım	çalmamışdın	çalmamışdı	çalmamışdıq	çalmamışdınız	çalmamışdılar
	future	definite	çalmayacağam	çalmayacaqsan	çalmayacaq	çalmayacağıq	çalmayacaqsınız	çalmayacaqlar
		indefinite	çalmaram	çalmarsan, çalmazsan	çalmaz	çalmarıq	çalmarsınız, çalmazsınız	çalmazlar
	future-in-the-past	definite	çalmayacaqdım	çalmayacaqdın	çalmayacaqdı	çalmayacaqdıq	çalmayacaqdınız	çalmayacaqdılar
		indefinite	çalmazdım	çalmazdın	çalmazdı	çalmazdıq	çalmazdınız	çalmazdılar
conditional	present		çalmasam	çalmasan	çalmasa	çalmasaq	çalmasanız	çalmasalar
	past		çalmasaydım	çalmasaydın	çalmasaydı	çalmasaydıq	çalmasaydınız	çalmasaydılar
subjunctive			çalmayam	çalmayasan	çalmaya	çalmayaq	çalmayasınız	çalmayalar
hortative			çalmayasıyam	çalmayasısan	çalmayası	çalmayasıyıq	çalmayasısınız	çalmayasılar
obligational	present		çalmamalıyam	çalmamalısan	çalmamalı	çalmamalıyıq	çalmamalısınız	çalmamalılar
	past		çalmamalıydım	çalmamalıydın	çalmamalıydı	çalmamalıydıq	çalmamalıydınız	çalmamalıydılar
evidential	present		çalmayırmışam	çalmayırmışsan	çalmayırmış	çalmayırmışıq	çalmayırmışsınız	çalmayırmışlar
	past		çalmayıbmışam	çalmayıbmışsan	çalmayıbmış	çalmayıbmışıq	çalmayıbmışsınız	çalmayıbmışlar
imperative			çalmayım	çalma	çalmasın	çalmayaq çalmayalım*	çalmayın	çalmasınlar
negative potential
subject non-past participle			çalammayan
subject future definite participle			çalammayacaq
non-subject participle			(mənim +) çalammadığım	(sənin +) çalammadığın	(onun +) çalammadığı	(bizim +) çalammadığımız	(sizin +) çalammadığınız	(onların +) çalammadığı or çalammadıqları
converb			-
caritive converb			çalammadan
general temporal participle			çalammayanda
participle of intensification			çalammadıqca
specific temporal participle			çalammayarkən
modal participle			çalammayaraq
infinitive			çalammamaq
			singular			plural
			first	second	third	first	second	third
indicative	present	simple	çalammıram	çalammırsan	çalammır	çalammırıq	çalammırsınız	çalammırlar
		perfect 1	çalammamışam	çalammamısan, çalammamışsan*	çalammamışdır	çalammamışıq	çalammamısınız, çalammamışsınız*	çalammaşmılar
		perfect 2	–	çalammayıbsan	çalammayıb(dır)	–	çalammayıbsınız	çalammayıb(dır)lar
	past	simple	çalammadım	çalammadın	çalammadı	çalammadıq	çalammadınız	çalammadılar
		continuous	çalammırdım	çalammırdın	çalammırdı	çalammırdıq	çalammırdınız	çalammırdılır
		perfect	çalammamışdım	çalammamışdın	çalammamışdı	çalammamışdıq	çalammamışdınız	çalammamışdılar
	future	definite	çalammayacağam	çalammayacaqsan	çalammayacaq	çalammayacağıq	çalammayacaqsınız	çalammayacaqlar
		indefinite	çalammaram	çalammarsan, çalammazsan	çalammaz	çalammarıq	çalammarsınız, çalammazsınız	çalammazlar
	future-in-the-past	definite	çalammayacaqdım	çalammayacaqdın	çalammayacaqdı	çalammayacaqdıq	çalammayacaqdınız	çalammayacaqdılar
		indefinite	çalammazdım	çalammazdın	çalammazdı	çalammazdıq	çalammazdınız	çalammazdılar
conditional	present		çalammasam	çalammasan	çalammasa	çalammasaq	çalammasanız	çalammasalar
	past		çalammasaydım	çalammasaydın	çalammasaydı	çalammasaydıq	çalammasaydınız	çalammasaydılar
subjunctive			çalammayam	çalammayasan	çalammaya	çalammayaq	çalammayasınız	çalammayalar
imperative			çalammayım	çalamma	çalammasın	çalammayaq	çalammayın	çalammasınlar
* dated or high-register

Further reading

• “çalmaq” in Obastan.com.

Crimean Tatar

Verb

çalmaq

1. to scythe

References

• Mirjejev, V. A., Usejinov, S. M. (2002) Ukrajinsʹko-krymsʹkotatarsʹkyj slovnyk [Ukrainian – Crimean Tatar Dictionary]‎^[1], Simferopol: Dolya, →ISBN

Khalaj

Perso-Arabic		چالماق

Etymology

From Proto-Turkic *čal-.

Pronunciation

• (Talxâbî) IPA^(key): [t͡ʃɒlˈmaq]
• (Xarrâbî) IPA^(key): [t͡ʃa(ː)lˈmaq]

Verb

çalmaq (third-person singular aorist çalar, second person singular imperative çalı)

1. to beat
2. to knock
3. to play a musical instrument
4. to rise (of the Sun)
5. to stir (of lime or glue)

Conjugation

Conjugation of çalmaq [thematic vowel -V², imperative -V¹]

Positive
infinitive			çalmaq
verbal noun			çalma
verbal adverb			çaldı
repeated verbal adverb			çala
impersonal participle			çalğılı, çalan
personal participle			çaldıq
perfective participle			çalmış
necessitative participle			çalğılıq, çalmalığ, çalmalı
optative / imprecative participle			çalğır
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
			mən	sən	ô	biz	siz	ullar
indicative	aorist	simple	çalam	çalañ	çalar	çalamız	çalañız	çalalar
		aorist past / past imperfect	çalar-artım	çalar-artııñ	çalar-artı	çalar-artıq	çalar-artıñız	çalar-artılar
		perfect continous	çalar-amışam	çalar-amışañ	çalar-amış	çalar-amışaq	çalar-amışañız	çalar-amışallar
	present	simple	çalayôrım	çalayôrııñ	çalayôr, çalayôrı	çalayôrıq	çalayôrıñız	çalayullar
		past progressive	çalayôr-artım	çalayôr-artııñ	çalayôr-artı	çalayôr-artıq	çalayôr-artıñız	çalayôr-aortılar
		perfect progressive	çalayôr-amışam	çalayôr-amışañ	çalayôr-amış	çalayôr-amışaq	çalayôr-amışañız	çalayôr-amışallar
	past	form 1	çaldım	çaldııñ	çaldı	çaldıq	çaldıñız	çaldılar
		form 2	çalıtım, çaltım	çalıtııñ, çaltııñ	çalıtı, çaltı	çalıtıq, çaltıq,	çalıtıñız, çaltıñız	çalıtılar, çaltılar
	perfect	simple	çalmışam	çalmışañ	çalmış	çalmışaq	çalmışañız	çalmışallar
		pluperfect	çalmış-artım	çalmış-artııñ	çalmış-artı	çalmış-artıq	çalmış-artıñız	çalmış-artılar
		perfect pluperfect	çalmış-amışam	çalmış-amışañ	çalmış-amış	çalmış-amışaq	çalmış-amışañız	çalmış-amışallar
conditional			çalsam	çalsañ	çalsa	çalsaq	çalsañız	çalsalar
intentional			çalığam, çalğam	çalığañ, çalğañ	çalığa, çalğa	çalığaq, çalğaq	çalığañız, çalğañız,	çalığalar, çalğalar
imperative			çalıdım, çaldım	çalı, çal	çalıta, çalta	çalıdıq, çaldıq	çalıdııñ, çaldııñ	çalıtalar, çaltalar
Negative
infinitive			çalmamaq
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
			mən	sən	ô	biz	siz	ullar
indicative	aorist	simple	çalmam	çalmañ	çalmaz	çalmamız	çalmañız	çalmazlar
		aorist past / past imperfect	çalmaz-artım	çalmaz-artııñ	çalmaz-artı	çalmaz-artıq	çalmaz-artıñız	çalmaz-artılar
		perfect continous	çalmaz-amışam	çalmaz-amışañ	çalmaz-amış	çalmaz-amışaq	çalmaz-amışañız	çalmaz-amışallar
	present	simple	çalmayôrım	çalmayôrııñ	çalmayôr, çalmayôrı	çalmayôrıq	çalmayôrıñız	çalmayullar
		past progressive	çalmayôr-artım	çalmayôr-artııñ	çalmayôr-artı	çalmayôr-artıq	çalmayôr-artıñız	çalmayôr-artılar
		perfect progressive	çalmayôr-amışam	çalmayôr-amışañ	çalmayôr-amış	çalmayôr-amışaq	çalmayôr-amışañız	çalmayôr-amışallar
	past		çalmadım	çalmadııñ	çalmadı	çalmadıq	çalmadıñız	çalmadılar
	perfect	basic	çalmadıqam	çalmadıqañ	çalmadıq	çalmadıqaq	çalmadıqañız	çalmadıqallar
		pluperfect	çalmadıq-artım	çalmadıq-artııñ	çalmadıq-artı	çalmadıq-artıq	çalmadıq-artıñız	çalmadıq-artılar
		perfect pluperfect	çalmadıq-amışam	çalmadıq-amışañ	çalmadıq-amış	çalmadıq-amışaq	çalmadıq-amışañız	çalmadıq-amışallar
conditional			çalmasam	çalmasañ	çalmasa	çalmasaq	çalmasañız	çalmasalar
intentional			çalmağam	çalmağañ	çalmağa	çalmağaq	çalmağañız	çalmağalar
imperative			çalmadım	çalma	çalmata	çalmadıq	çalmadııñ	çalmatalar

Derived terms

• kün çalar (“east”)

References

• Doerfer, Gerhard (1971) Khalaj Materials, Indiana University, →ISBN
• Doerfer, Gerhard (1980) Wörterbuch des Chaladsch (Dialekt von Charrab) [Khalaj dictionary] (in German), Budapest: Akadémiai Kiadó