тӧлысь

Komi-Zyrian edit

Тӧлысь (1).

Pronunciation edit

IPA^(key): /ˈtɘlɯɕ/, [ˈtɘɫɯ̈ɕ]
Hyphenation: тӧ‧лысь

Etymology 1 edit

From Proto-Permic *tɔ̇lᴕ̈ć, from Proto-Uralic *tälćɜ-. Cognates include Eastern Mari тылзе (tylze) and Udmurt толэзь (toleź).

Noun edit

тӧлысь • (tölyś)

moon
month

Declension edit

Declension of тӧлысь (stem: тӧлысь-)
		singular	plural
nominative		тӧлысь (tölyś)	тӧлысьяс (tölyśjas)
accusative	I^*	тӧлысь (tölyś)	тӧлысьяс (tölyśjas)
accusative	II^*	тӧлысьӧс (tölyśös)	тӧлысьясӧс (tölyśjasös)
instrumental		тӧлысьӧн (tölyśön)	тӧлысьясӧн (tölyśjasön)
comitative		тӧлыськӧд (tölyśköd)	тӧлысьяскӧд (tölyśjasköd)
caritive		тӧлысьтӧг (tölyśtög)	тӧлысьястӧг (tölyśjastög)
consecutive		тӧлысьла (tölyśla)	тӧлысьясла (tölyśjasla)
genitive		тӧлысьлӧн (tölyślön)	тӧлысьяслӧн (tölyśjaslön)
ablative		тӧлысьлысь (tölyślyś)	тӧлысьяслысь (tölyśjaslyś)
dative		тӧлысьлы (tölyśly)	тӧлысьяслы (tölyśjasly)
inessive		тӧлысьын (tölyśyn)	тӧлысьясын (tölyśjasyn)
elative		тӧлысьысь (tölyśyś)	тӧлысьясысь (tölyśjasyś)
illative		тӧлысьӧ (tölyśö)	тӧлысьясӧ (tölyśjasö)
egressive		тӧлысьсянь (tölyśśań)	тӧлысьяссянь (tölyśjasśań)
approximative		тӧлысьлань (tölyślań)	тӧлысьяслань (tölyśjaslań)
terminative		тӧлысьӧдз (tölyśödź)	тӧлысьясӧдз (tölyśjasödź)
prolative	I	тӧлысьӧд (tölyśöd)	тӧлысьясӧд (tölyśjasöd)
prolative	II	тӧлысьті (tölyśti)	тӧлысьясті (tölyśjasti)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Possessive declension of тӧлысь

First person singular
		singular	plural
nominative		тӧлысьӧй (tölyśöj)	тӧлысьясӧй (tölyśjasöj)
accusative	I^*	тӧлысьӧй (tölyśöj)	тӧлысьясӧй (tölyśjasöj)
accusative	II^*	тӧлысьӧс (tölyśös)	тӧлысьясӧс (tölyśjasös)
instrumental		тӧлысьнам (tölyśnam)	тӧлысьяснам (tölyśjasnam)
comitative		тӧлысьӧйкӧд (tölyśöjköd)	тӧлысьясӧйкӧд (tölyśjasöjköd)
caritive		тӧлысьтӧгым (tölyśtögym)	тӧлысьястӧгым (tölyśjastögym)
consecutive		тӧлысьӧйла (tölyśöjla)	тӧлысьясӧйла (tölyśjasöjla)
genitive		тӧлысьӧйлӧн (tölyśöjlön)	тӧлысьясӧйлӧн (tölyśjasöjlön)
ablative		тӧлысьӧйлысь (tölyśöjlyś)	тӧлысьясӧйлысь (tölyśjasöjlyś)
dative		тӧлысьӧйлы (tölyśöjly)	тӧлысьясӧйлы (tölyśjasöjly)
inessive		тӧлысям (tölyśam)	тӧлысьясам (tölyśjasam)
elative		тӧлысьсьым (tölyśśym)	тӧлысьяссьым (tölyśjasśym)
illative		тӧлысям (tölyśam)	тӧлысьясам (tölyśjasam)
egressive		тӧлысьсяньым (tölyśśańym)	тӧлысьяссяньым (tölyśjasśańym)
approximative		тӧлысьланьым (tölyślańym)	тӧлысьясланьым (tölyśjaslańym)
terminative		тӧлысьӧдзым (tölyśödźym)	тӧлысьясӧдзым (tölyśjasödźym)
prolative	I	тӧлысьӧдым (tölyśödym)	тӧлысьясӧдым (tölyśjasödym)
prolative	II	тӧлысьтіым (tölyśtiym)	тӧлысьястіым (tölyśjastiym)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Second person singular
		singular	plural
nominative		тӧлысьыд (tölyśyd)	тӧлысьясыд (tölyśjasyd)
accusative	I^*	тӧлысьыд (tölyśyd)	тӧлысьясыд (tölyśjasyd)
accusative	II^*	тӧлысьтӧ (tölyśtö)	тӧлысьястӧ (tölyśjastö)
instrumental		тӧлысьнад (tölyśnad)	тӧлысьяснад (tölyśjasnad)
comitative		тӧлысьыдкӧд (tölyśydköd)	тӧлысьясыдкӧд (tölyśjasydköd)
caritive		тӧлысьтӧгыд (tölyśtögyd)	тӧлысьястӧгыд (tölyśjastögyd)
consecutive		тӧлысьыдла (tölyśydla)	тӧлысьясыдла (tölyśjasydla)
genitive		тӧлысьыдлӧн (tölyśydlön)	тӧлысьясыдлӧн (tölyśjasydlön)
ablative		тӧлысьыдлысь (tölyśydlyś)	тӧлысьясыдлысь (tölyśjasydlyś)
dative		тӧлысьыдлы (tölyśydly)	тӧлысьясыдлы (tölyśjasydly)
inessive		тӧлысяд (tölyśad)	тӧлысьясад (tölyśjasad)
elative		тӧлысьсьыд (tölyśśyd)	тӧлысьяссьыд (tölyśjasśyd)
illative		тӧлысяд (tölyśad)	тӧлысьясад (tölyśjasad)
egressive		тӧлысьсяньыд (tölyśśańyd)	тӧлысьяссяньыд (tölyśjasśańyd)
approximative		тӧлысьланьыд (tölyślańyd)	тӧлысьясланьыд (tölyśjaslańyd)
terminative		тӧлысьӧдзыд (tölyśödźyd)	тӧлысьясӧдзыд (tölyśjasödźyd)
prolative	I	тӧлысьӧдыд (tölyśödyd)	тӧлысьясӧдыд (tölyśjasödyd)
prolative	II	тӧлысьтіыд (tölyśtiyd)	тӧлысьястіыд (tölyśjastiyd)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Third person singular
		singular	plural
nominative		тӧлысьыс (tölyśys)	тӧлысьясыс (tölyśjasys)
accusative	I^*	тӧлысьыс (tölyśys)	тӧлысьясыс (tölyśjasys)
accusative	II^*	тӧлысьсӧ (tölyśsö)	тӧлысьяссӧ (tölyśjassö)
instrumental		тӧлысьнас (tölyśnas)	тӧлысьяснас (tölyśjasnas)
comitative		тӧлысьыскӧд (tölyśysköd)	тӧлысьясыскӧд (tölyśjasysköd)
caritive		тӧлысьтӧгыс (tölyśtögys)	тӧлысьястӧгыс (tölyśjastögys)
consecutive		тӧлысьысла (tölyśysla)	тӧлысьясысла (tölyśjasysla)
genitive		тӧлысьыслӧн (tölyśyslön)	тӧлысьясыслӧн (tölyśjasyslön)
ablative		тӧлысьыслысь (tölyśyslyś)	тӧлысьясыслысь (tölyśjasyslyś)
dative		тӧлысьыслы (tölyśysly)	тӧлысьясыслы (tölyśjasysly)
inessive		тӧлысяс (tölyśas)	тӧлысьясас (tölyśjasas)
elative		тӧлысьсьыс (tölyśśys)	тӧлысьяссьыс (tölyśjasśys)
illative		тӧлысяс (tölyśas)	тӧлысьясас (tölyśjasas)
egressive		тӧлысьсяньыс (tölyśśańys)	тӧлысьяссяньыс (tölyśjasśańys)
approximative		тӧлысьланьыс (tölyślańys)	тӧлысьясланьыс (tölyśjaslańys)
terminative		тӧлысьӧдзыс (tölyśödźys)	тӧлысьясӧдзыс (tölyśjasödźys)
prolative	I	тӧлысьӧдыс (tölyśödys)	тӧлысьясӧдыс (tölyśjasödys)
prolative	II	тӧлысьтіыс (tölyśtiys)	тӧлысьястіыс (tölyśjastiys)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

First person plural
		singular	plural
nominative		тӧлысьным (tölyśnym)	тӧлысьясным (tölyśjasnym)
accusative	I^*	тӧлысьным (tölyśnym)	тӧлысьясным (tölyśjasnym)
accusative	II^*	тӧлысьнымӧ (tölyśnymö)	тӧлысьяснымӧ (tölyśjasnymö)
instrumental		тӧлысьнаным (tölyśnanym)	тӧлысьяснаным (tölyśjasnanym)
comitative		тӧлысьнымкӧд (tölyśnymköd)	тӧлысьяснымкӧд (tölyśjasnymköd)
caritive		тӧлысьтӧгным (tölyśtögnym)	тӧлысьястӧгным (tölyśjastögnym)
consecutive		тӧлысьнымла (tölyśnymla)	тӧлысьяснымла (tölyśjasnymla)
genitive		тӧлысьнымлӧн (tölyśnymlön)	тӧлысьяснымлӧн (tölyśjasnymlön)
ablative		тӧлысьнымлысь (tölyśnymlyś)	тӧлысьяснымлысь (tölyśjasnymlyś)
dative		тӧлысьнымлы (tölyśnymly)	тӧлысьяснымлы (tölyśjasnymly)
inessive		тӧлысяным (tölyśanym)	тӧлысьясаным (tölyśjasanym)
elative		тӧлысьсьыным (tölyśśynym)	тӧлысьяссьыным (tölyśjasśynym)
illative		тӧлысяным (tölyśanym)	тӧлысьясаным (tölyśjasanym)
egressive		тӧлысьсяньным (tölyśśańnym)	тӧлысьяссяньным (tölyśjasśańnym)
approximative		тӧлысьланьным (tölyślańnym)	тӧлысьясланьным (tölyśjaslańnym)
terminative		тӧлысьӧдзным (tölyśödźnym)	тӧлысьясӧдзным (tölyśjasödźnym)
prolative	I	тӧлысьӧдным (tölyśödnym)	тӧлысьясӧдным (tölyśjasödnym)
prolative	II	тӧлысьтіным (tölyśtinym)	тӧлысьястіным (tölyśjastinym)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Second person plural
		singular	plural
nominative		тӧлысьныд (tölyśnyd)	тӧлысьясныд (tölyśjasnyd)
accusative	I^*	тӧлысьныд (tölyśnyd)	тӧлысьясныд (tölyśjasnyd)
accusative	II^*	тӧлысьнытӧ (tölyśnytö)	тӧлысьяснытӧ (tölyśjasnytö)
instrumental		тӧлысьнаныд (tölyśnanyd)	тӧлысьяснаныд (tölyśjasnanyd)
comitative		тӧлысьныдкӧд (tölyśnydköd)	тӧлысьясныдкӧд (tölyśjasnydköd)
caritive		тӧлысьтӧгныд (tölyśtögnyd)	тӧлысьястӧгныд (tölyśjastögnyd)
consecutive		тӧлысьныдла (tölyśnydla)	тӧлысьясныдла (tölyśjasnydla)
genitive		тӧлысьныдлӧн (tölyśnydlön)	тӧлысьясныдлӧн (tölyśjasnydlön)
ablative		тӧлысьныдлысь (tölyśnydlyś)	тӧлысьясныдлысь (tölyśjasnydlyś)
dative		тӧлысьныдлы (tölyśnydly)	тӧлысьясныдлы (tölyśjasnydly)
inessive		тӧлысяныд (tölyśanyd)	тӧлысьясаныд (tölyśjasanyd)
elative		тӧлысьсьыныд (tölyśśynyd)	тӧлысьяссьыныд (tölyśjasśynyd)
illative		тӧлысяныд (tölyśanyd)	тӧлысьясаныд (tölyśjasanyd)
egressive		тӧлысьсяньныд (tölyśśańnyd)	тӧлысьяссяньныд (tölyśjasśańnyd)
approximative		тӧлысьланьныд (tölyślańnyd)	тӧлысьясланьныд (tölyśjaslańnyd)
terminative		тӧлысьӧдзныд (tölyśödźnyd)	тӧлысьясӧдзныд (tölyśjasödźnyd)
prolative	I	тӧлысьӧдныд (tölyśödnyd)	тӧлысьясӧдныд (tölyśjasödnyd)
prolative	II	тӧлысьтіныд (tölyśtinyd)	тӧлысьястіныд (tölyśjastinyd)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Third person plural
		singular	plural
nominative		тӧлысьныс (tölyśnys)	тӧлысьясныс (tölyśjasnys)
accusative	I^*	тӧлысьныс (tölyśnys)	тӧлысьясныс (tölyśjasnys)
accusative	II^*	тӧлысьнысӧ (tölyśnysö)	тӧлысьяснысӧ (tölyśjasnysö)
instrumental		тӧлысьнаныс (tölyśnanys)	тӧлысьяснаныс (tölyśjasnanys)
comitative		тӧлысьнымкӧс (tölyśnymkös)	тӧлысьяснымкӧс (tölyśjasnymkös)
caritive		тӧлысьтӧгныс (tölyśtögnys)	тӧлысьястӧгныс (tölyśjastögnys)
consecutive		тӧлысьнысла (tölyśnysla)	тӧлысьяснысла (tölyśjasnysla)
genitive		тӧлысьныслӧн (tölyśnyslön)	тӧлысьясныслӧн (tölyśjasnyslön)
ablative		тӧлысьныслысь (tölyśnyslyś)	тӧлысьясныслысь (tölyśjasnyslyś)
dative		тӧлысьныслы (tölyśnysly)	тӧлысьясныслы (tölyśjasnysly)
inessive		тӧлысяныс (tölyśanys)	тӧлысьясаныс (tölyśjasanys)
elative		тӧлысьсьыныс (tölyśśynys)	тӧлысьяссьыныс (tölyśjasśynys)
illative		тӧлысяныс (tölyśanys)	тӧлысьясаныс (tölyśjasanys)
egressive		тӧлысьсяньныс (tölyśśańnys)	тӧлысьяссяньныс (tölyśjasśańnys)
approximative		тӧлысьланьныс (tölyślańnys)	тӧлысьясланьныс (tölyśjaslańnys)
terminative		тӧлысьӧдзныс (tölyśödźnys)	тӧлысьясӧдзныс (tölyśjasödźnys)
prolative	I	тӧлысьӧдныс (tölyśödnys)	тӧлысьясӧдныс (tölyśjasödnys)
prolative	II	тӧлысьтіныс (tölyśtinys)	тӧлысьястіныс (tölyśjastinys)
^*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I.

Etymology 2 edit

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun edit

тӧлысь • (tölyś)

elative singular of тӧв (töv, “wind”)

Etymology 3 edit

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun edit

тӧлысь • (tölyś)

elative singular of тӧв (töv, “winter”)

References edit

Bubrikh, Dmitry V. (1949) Грамматика литературного коми языка [Grammar of the literary Komi language] (in Russian), Leningrad: Zhdanov Leningrad State University, page 10
Lytkin, V. I., Gulyaev, E. S., editors (1970), “тӧлысь”, in Краткий этимологический словарь коми языка [Brief Etymological Dictionary of the Komi Language]‎^[1] (in Russian), Moscow: Nauka
L. M. Beznosikova, E. A. Ajbabina, R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 650