աղանդ
Armenian edit
Etymology edit
From Old Armenian աղանդ (ałand).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ɑˈʁɑnd]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɑˈʁɑntʰ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun edit
աղանդ • (aġand)
- sect (a religious group sharing unorthodox religious beliefs)
- (derogatory) cult
- group of sect or cult members
Declension edit
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | աղանդ (aġand) | աղանդներ (aġandner) | ||
| dative | աղանդի (aġandi) | աղանդների (aġandneri) | ||
| ablative | աղանդից (aġandicʻ) | աղանդներից (aġandnericʻ) | ||
| instrumental | աղանդով (aġandov) | աղանդներով (aġandnerov) | ||
| locative | աղանդում (aġandum) | աղանդներում (aġandnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | աղանդը/աղանդն (aġandə/aġandn) | աղանդները/աղանդներն (aġandnerə/aġandnern) | ||
| dative | աղանդին (aġandin) | աղանդներին (aġandnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | աղանդս (aġands) | աղանդներս (aġandners) | ||
| dative | աղանդիս (aġandis) | աղանդներիս (aġandneris) | ||
| ablative | աղանդիցս (aġandicʻs) | աղանդներիցս (aġandnericʻs) | ||
| instrumental | աղանդովս (aġandovs) | աղանդներովս (aġandnerovs) | ||
| locative | աղանդումս (aġandums) | աղանդներումս (aġandnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | աղանդդ (aġandd) | աղանդներդ (aġandnerd) | ||
| dative | աղանդիդ (aġandid) | աղանդներիդ (aġandnerid) | ||
| ablative | աղանդիցդ (aġandicʻd) | աղանդներիցդ (aġandnericʻd) | ||
| instrumental | աղանդովդ (aġandovd) | աղանդներովդ (aġandnerovd) | ||
| locative | աղանդումդ (aġandumd) | աղանդներումդ (aġandnerumd) | ||
Related terms edit
- աղանդավոր (aġandavor), աղանդավորություն (aġandavorutʻyun)
Old Armenian edit
Etymology edit
Ačaṙyan leaves the origin open. According to J̌ahukyan, perhaps from Proto-Indo-European *h₂el- (“to wander, roam”), whence perhaps աղամող (ałamoł). Among the cognates he compares especially Ancient Greek ἀλάτεια (aláteia, “wandering, roaming”).
Noun edit
աղանդ • (ałand)
- sect (a religious group sharing unorthodox religious beliefs)
- Synonym: դեն (den)
- group of sect members
- magic, charm, enchantment, sorcery
- religion (orthodox, not a sect)
Declension edit
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | աղանդ (ałand) | աղանդք (ałandkʻ) | |
| genitive | աղանդոյ (ałandoy) | աղանդոց (ałandocʻ) | |
| dative | աղանդոյ (ałandoy) | աղանդոց (ałandocʻ) | |
| accusative | աղանդ (ałand) | աղանդս (ałands) | |
| ablative | աղանդոյ (ałandoy) | աղանդոց (ałandocʻ) | |
| instrumental | աղանդով (ałandov) | աղանդովք (ałandovkʻ) | |
| locative | աղանդ (ałand) | աղանդս (ałands) |
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | աղանդ (ałand) | աղանդք (ałandkʻ) | |
| genitive | աղանդի (ałandi) | աղանդաց (ałandacʻ) | |
| dative | աղանդի (ałandi) | աղանդաց (ałandacʻ) | |
| accusative | աղանդ (ałand) | աղանդս (ałands) | |
| ablative | աղանդէ (ałandē) | աղանդաց (ałandacʻ) | |
| instrumental | աղանդաւ (ałandaw) | աղանդաւք = աղանդօք (ałandawkʻ = ałandōkʻ) | |
| locative | աղանդի (ałandi) | աղանդս (ałands) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | աղանդ (ałand) | աղանդք (ałandkʻ) | |
| genitive | աղանդի (ałandi) | աղանդից (ałandicʻ) | |
| dative | աղանդի (ałandi) | աղանդից (ałandicʻ) | |
| accusative | աղանդ (ałand) | աղանդս (ałands) | |
| ablative | աղանդէ (ałandē) | աղանդից (ałandicʻ) | |
| instrumental | աղանդիւ (ałandiw) | աղանդիւք (ałandiwkʻ) | |
| locative | աղանդի (ałandi) | աղանդս (ałands) | |
| post-classical | |||
Derived terms edit
- աղանդաբեր (ałandaber)
- աղանդագլուխ (ałandaglux)
- աղանդագործ (ałandagorc)
- աղանդադիր (ałandadir)
- աղանդախումբ (ałandaxumb)
- աղանդական (ałandakan)
- աղանդակից (ałandakicʻ)
- աղանդահնար (ałandahnar)
- աղանդամարտ (ałandamart)
- աղանդամիտ (ałandamit)
- աղանդապաշտ (ałandapašt)
- աղանդապետ (ałandapet)
- աղանդապետական (ałandapetakan)
- աղանդասար (ałandasar)
- աղանդասնոյց (ałandasnoycʻ)
- աղանդաւոր (ałandawor)
- աղանդաւորութիւն (ałandaworutʻiwn)
- աղանդեմ (ałandem)
- աղանդինք (ałandinkʻ)
- աղանդիք (ałandikʻ)
- աղանդութիւն (ałandutʻiwn)
- աղանդուսոյց (ałandusoycʻ)
- այլաղանդ (aylałand)
- անաղանդ (anałand)
- չարաղանդ (čʻarałand)
- չարաղանդութիւն (čʻarałandutʻiwn)
- քաղդէաղանդ (kʻałdēałand)
Descendants edit
- Armenian: աղանդ (aġand)
References edit
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “աղանդ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “աղանդ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “աղանդ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- J̌ahukyan, Geworg (1963) “Stugabanutʻyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal][1] (in Armenian), number 4, Yerevan: Academy Press, page 87
- J̌ahukyan, Geworg (2010) “աղանդ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 34ab