ապսպարեմ
Old Armenian edit
Alternative forms edit
Etymology edit
The older form is ապասպարեմ (apasparem), borrowed from Iranian: compare Manichaean Parthian [Manichaean needed] (ʾbyspʾr- /abespār-/, “to deliver up, hand over, entrust”), Middle Persian ʾp̄spwltn' (abespurdan), present stem ʾp̄spʾl- (abespār-, “to commit, entrust, consign”), and see there for more.[1][2]
Verb edit
ապսպարեմ • (apsparem)
Conjugation edit
active
| infinitive | ապսպարել (apsparel) | participle | ապսպարեցեալ, ապսպարեալ (apsparecʻeal, apspareal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | ապսպարեց- (apsparecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ապսպարեմ (apsparem) | ապսպարես (apspares) | ապսպարէ (apsparē) | ապսպարեմք (apsparemkʻ) | ապսպարէք (apsparēkʻ) | ապսպարեն (apsparen) | |
| imperfect | ապսպարէի, ապսպարեի* (apsparēi, apsparei*) | ապսպարէիր, ապսպարեիր* (apsparēir, apspareir*) | ապսպարէր (apsparēr) | ապսպարէաք, ապսպարեաք* (apsparēakʻ, apspareakʻ*) | ապսպարէիք, ապսպարեիք* (apsparēikʻ, apspareikʻ*) | ապսպարէին, ապսպարեին* (apsparēin, apsparein*) | |
| aorist | ապսպարեցի (apsparecʻi) | ապսպարեցեր (apsparecʻer) | ապսպարեաց (apspareacʻ) | ապսպարեցաք (apsparecʻakʻ) | ապսպարեցէք, ապսպարեցիք (apsparecʻēkʻ, apsparecʻikʻ) | ապսպարեցին (apsparecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ապսպարիցեմ (apsparicʻem) | ապսպարիցես (apsparicʻes) | ապսպարիցէ (apsparicʻē) | ապսպարիցեմք (apsparicʻemkʻ) | ապսպարիցէք (apsparicʻēkʻ) | ապսպարիցեն (apsparicʻen) | |
| aorist | ապսպարեցից (apsparecʻicʻ) | ապսպարեսցես (apsparescʻes) | ապսպարեսցէ (apsparescʻē) | ապսպարեսցուք (apsparescʻukʻ) | ապսպարեսջիք (apsparesǰikʻ) | ապսպարեսցեն (apsparescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | ապսպարեա՛ (apspareá) | — | — | ապսպարեցէ՛ք (apsparecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | ապսպարեսջի՛ր (apsparesǰír) | — | — | ապսպարեսջի՛ք (apsparesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ ապսպարեր (mí apsparer) | — | — | մի՛ ապսպարէք (mí apsparēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | ապսպարել, ապսպարիլ* (apsparel, apsparil*) | participle | ապսպարեցեալ, ապսպարեալ (apsparecʻeal, apspareal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | ապսպարեց- (apsparecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ապսպարիմ (apsparim) | ապսպարիս (apsparis) | ապսպարի (apspari) | ապսպարիմք (apsparimkʻ) | ապսպարիք (apsparikʻ) | ապսպարին (apsparin) | |
| imperfect | ապսպարէի (apsparēi) | ապսպարէիր (apsparēir) | ապսպարէր, ապսպարիւր (apsparēr, apspariwr) | ապսպարէաք (apsparēakʻ) | ապսպարէիք (apsparēikʻ) | ապսպարէին (apsparēin) | |
| aorist | ապսպարեցայ (apsparecʻay) | ապսպարեցար (apsparecʻar) | ապսպարեցաւ (apsparecʻaw) | ապսպարեցաք (apsparecʻakʻ) | ապսպարեցայք (apsparecʻaykʻ) | ապսպարեցան (apsparecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | ապսպարիցիմ (apsparicʻim) | ապսպարիցիս (apsparicʻis) | ապսպարիցի (apsparicʻi) | ապսպարիցիմք (apsparicʻimkʻ) | ապսպարիցիք (apsparicʻikʻ) | ապսպարիցին (apsparicʻin) | |
| aorist | ապսպարեցայց (apsparecʻaycʻ) | ապսպարեսցիս (apsparescʻis) | ապսպարեսցի (apsparescʻi) | ապսպարեսցուք (apsparescʻukʻ) | ապսպարեսջիք (apsparesǰikʻ) | ապսպարեսցին (apsparescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | ապսպարեա՛ց (apspareácʻ) | — | — | ապսպարեցարո՛ւք (apsparecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | ապսպարեսջի՛ր (apsparesǰír) | — | — | ապսպարեսջի՛ք (apsparesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ ապսպարիր (mí apsparir) | — | — | մի՛ ապսպարիք (mí apsparikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Related terms edit
- պատսպարեմ (patsparem)
Descendants edit
- Middle Armenian: ապսպրել (apsprel), ապսպուարել (apspuarel), ապսուարել (apsuarel), ապսբրել (apsbrel)
- Armenian: ապսպրել (apsprel)
References edit
- ^ Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 106
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “ապսպարել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, pages 241–242
Further reading edit
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “ապսպարեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 278a
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ապսպարեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 57a