գետաձի
Armenian edit
Etymology edit
Learned borrowing from Old Armenian գետաձի (getaji).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /ɡetɑˈd͡zi/ [ɡetɑd͡zí] invalid IPA characters (//[])
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /kedɑˈt͡si/ [kʰedɑt͡sʰí] invalid IPA characters (//[])
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun edit
գետաձի • (getaji)
- hippopotamus
- Synonym: (colloquial) բեգեմոտ (begemot)
Declension edit
u-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | գետաձի (getaji) | գետաձիեր (getajier) | ||
| dative | գետաձիու (getajiu) | գետաձիերի (getajieri) | ||
| ablative | գետաձիուց (getajiucʻ) | գետաձիերից (getajiericʻ) | ||
| instrumental | գետաձիով (getajiov) | գետաձիերով (getajierov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | գետաձին (getajin) | գետաձիերը/գետաձիերն (getajierə/getajiern) | ||
| dative | գետաձիուն (getajiun) | գետաձիերին (getajierin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | գետաձիս (getajis) | գետաձիերս (getajiers) | ||
| dative | գետաձիուս (getajius) | գետաձիերիս (getajieris) | ||
| ablative | գետաձիուցս (getajiucʻs) | գետաձիերիցս (getajiericʻs) | ||
| instrumental | գետաձիովս (getajiovs) | գետաձիերովս (getajierovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | գետաձիդ (getajid) | գետաձիերդ (getajierd) | ||
| dative | գետաձիուդ (getajiud) | գետաձիերիդ (getajierid) | ||
| ablative | գետաձիուցդ (getajiucʻd) | գետաձիերիցդ (getajiericʻd) | ||
| instrumental | գետաձիովդ (getajiovd) | գետաձիերովդ (getajierovd) | ||
| locative | — | — | ||
Derived terms edit
- տգետաձի (tgetaji)
Old Armenian edit
Etymology edit
From գետ (get, “river”) + -ա- (-a-) + ձի (ji, “horse”). Calque of Ancient Greek ἱπποπόταμος (hippopótamos).
Noun edit
գետաձի • (getaji)
- hippopotamus
- 7th century, Anania Širakacʿi, Ašxarhacʿoycʿ [Geography] :
- Եւ զռնգնեղջիւր գազանէն ասեն թէ յՈվկիանոսէ անցանեն ընդ Ենտոս-Լիբիա մինչեւ ցՆեղոս, եւ նման են գետաձիոյ եւ ամենեքեան որձ են․
- Ew zṙngnełǰiwr gazanēn asen tʻē yOvkianosē ancʻanen ənd Entos-Libia minčʻew cʻNełos, ew nman en getajioy ew amenekʻean orj en;
- 1992 translation by Robert H. Hewsen
- They tell of rhinoceroses which roam from the Ocean to Inner Libya as far as the Nile; they resemble the hippopotamus and are all males.
- Եւ զռնգնեղջիւր գազանէն ասեն թէ յՈվկիանոսէ անցանեն ընդ Ենտոս-Լիբիա մինչեւ ցՆեղոս, եւ նման են գետաձիոյ եւ ամենեքեան որձ են․
- 1802, Łukas Inčičean, Ašxarhagrutʿiwn čʿoricʿ masancʿ ašxarhi, Asioy, Ewropoy, Apʿrikoy ew Amerikoy [Geography of Four Continents: Asia, Europe, Africa and America] part 2, volume 2, pages 283–284, (in Google Books):
- Գտանին ի սիպէրիա, ո՟պ և ՚ի մոսկովս, և ՚ի զնզ՟ն տեղիս գերմանիոյ՝ ծածկեալ ը՟ հողով և այլ տեսակք մեծամեծ ոսկերաց․ որք թուին լինել ոսկերք արջառոց կմ՟ այլ ինչ համանման կենդանւոյ․ ո՟պ և ատամունք և ոսկերք ծովային ձիոյ, գետաձիոյ, այլ և մեծամեծ ոսկերք կէտ ձկան։
- Gtanin i sipēria, o.p ew ’i moskovs, ew ’i znz.n tełis germanioy, cackeal ə. hołov ew ayl tesakkʻ mecamec oskeracʻ; orkʻ tʻuin linel oskerkʻ arǰaṙocʻ km. ayl inčʻ hamanman kendanwoy; o.p ew atamunkʻ ew oskerkʻ covayin jioy, getajioy, ayl ew mecamec oskerkʻ kēt jkan.
- Գտանին ի սիպէրիա, ո՟պ և ՚ի մոսկովս, և ՚ի զնզ՟ն տեղիս գերմանիոյ՝ ծածկեալ ը՟ հողով և այլ տեսակք մեծամեծ ոսկերաց․ որք թուին լինել ոսկերք արջառոց կմ՟ այլ ինչ համանման կենդանւոյ․ ո՟պ և ատամունք և ոսկերք ծովային ձիոյ, գետաձիոյ, այլ և մեծամեծ ոսկերք կէտ ձկան։
Declension edit
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | գետաձի (getaji) | գետաձիք (getajikʻ) | |
| genitive | գետաձիոյ (getajioy) | գետաձիոց (getajiocʻ) | |
| dative | գետաձիոյ (getajioy) | գետաձիոց (getajiocʻ) | |
| accusative | գետաձի (getaji) | գետաձիս (getajis) | |
| ablative | գետաձիոյ (getajioy) | գետաձիոց (getajiocʻ) | |
| instrumental | գետաձիով (getajiov) | գետաձիովք (getajiovkʻ) | |
| locative | գետաձի (getaji) | գետաձիս (getajis) |
Synonyms edit
- ձիագետի (jiageti)
Descendants edit
- → Armenian: գետաձի (getaji)
Further reading edit
- Galfayean, Ambrosios (1861) “գետաձի”, in Baṙgirkʻ hay-gałłiarēn [Armenian–French Dictionary], Paris: Librairie de L. Hachette et Cie., page 180b
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “գետաձի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 115b