խղունջն
Old Armenian
editAlternative forms
edit- խղնջոյն (xłnǰoyn), խղնջուն (xłnǰun), խխնջիւն (xxnǰiwn), խխնջիւնեաց pl (xxnǰiwneacʻ, gen.), խխնջուն (xxnǰun), խխնջունի (xxnǰuni), խնջուն (xnǰun), խնճուղ (xnčuł)
Etymology
editThe origin is uncertain. Related to խռնջայլ (xṙnǰayl), խռնչող (xṙnčʻoł), Georgian ღვინჭილა (ɣvinč̣ila), ღუ̂რინჭილა (ɣûrinč̣ila, “a kind of snail”), possibly also to Classical Syriac ܚܠܙܘܢܐ (ḥlzwnˀ /ḥəlāzōnā/), ܚܠܝܙܘܢܐ (ḥlyzwnˀ /ḥəlīzōnā/, “murex”), Arabic حَلَزُون (ḥalazūn, “snail”).
Noun
editխղունջն • (xłunǰn)
- snail
- a kind of sea snail which produces purple, Purpurschnecke
- 5th century, Basil of Caesarea, Yałags Vecʻawreay ararčʻutʻean [Homiliae in Hexaemeron] page 152:
- Եւ կամ ուստի՞ իցէ խղունջնաց տալ զծիրանիս թագաւորութեան, որ առաւել անցանեն պայծառութեամբ քան զամենայն ծաղիկս՝ որ յամենայն մարգս պայծառացեալ փայլեն։
- Ew kam usti? icʻē xłunǰnacʻ tal zciranis tʻagaworutʻean, or aṙawel ancʻanen paycaṙutʻeamb kʻan zamenayn całiks, or yamenayn margs paycaṙacʻeal pʻaylen.
- Եւ կամ ուստի՞ իցէ խղունջնաց տալ զծիրանիս թագաւորութեան, որ առաւել անցանեն պայծառութեամբ քան զամենայն ծաղիկս՝ որ յամենայն մարգս պայծառացեալ փայլեն։
Declension
editi-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խղունջն (xłunǰn) | խղունջնք (xłunǰnkʻ) | |
| genitive | խղունջնի (xłunǰni) | խղունջնաց (xłunǰnacʻ) | |
| dative | խղունջնի (xłunǰni) | խղունջնաց (xłunǰnacʻ) | |
| accusative | խղունջն (xłunǰn) | խղունջնս (xłunǰns) | |
| ablative | խղունջնէ (xłunǰnē) | խղունջնաց (xłunǰnacʻ) | |
| instrumental | խղունջնաւ (xłunǰnaw) | խղունջնաւք = խղունջնօք (xłunǰnawkʻ = xłunǰnōkʻ) | |
| locative | խղունջնի (xłunǰni) | խղունջնս (xłunǰns) |
Descendants
editFurther reading
edit- Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “խղունջն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 376ab
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “խղունջն”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 948b
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 305
- J̌axǰaxean, Manuēl (1837) “խխնջուն”, in Baṙgirkʻ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 675c
- J̌axǰaxean, Manuēl (1837) “խնջուն”, in Baṙgirkʻ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 681b
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խղունջն”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 284b