ծին
Armenian edit
Etymology edit
Inherited from Old Armenian ծին (cin). Doublet of ջինս (ǰins).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [t͡sin]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [d͡zin]
Noun edit
ծին • (cin)
Declension edit
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ծին (cin) | ծներ (cner) | ||
| dative | ծնի (cni) | ծների (cneri) | ||
| ablative | ծնից (cnicʻ) | ծներից (cnericʻ) | ||
| instrumental | ծնով (cnov) | ծներով (cnerov) | ||
| locative | ծնում (cnum) | ծներում (cnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ծինը/ծինն (cinə/cinn) | ծները/ծներն (cnerə/cnern) | ||
| dative | ծնին (cnin) | ծներին (cnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ծինս (cins) | ծներս (cners) | ||
| dative | ծնիս (cnis) | ծներիս (cneris) | ||
| ablative | ծնիցս (cnicʻs) | ծներիցս (cnericʻs) | ||
| instrumental | ծնովս (cnovs) | ծներովս (cnerovs) | ||
| locative | ծնումս (cnums) | ծներումս (cnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ծինդ (cind) | ծներդ (cnerd) | ||
| dative | ծնիդ (cnid) | ծներիդ (cnerid) | ||
| ablative | ծնիցդ (cnicʻd) | ծներիցդ (cnericʻd) | ||
| instrumental | ծնովդ (cnovd) | ծներովդ (cnerovd) | ||
| locative | ծնումդ (cnumd) | ծներումդ (cnerumd) | ||
Old Armenian edit
Etymology edit
Inherited from Proto-Indo-European *ǵénh₁os. Doublet of -զան (-zan).
Noun edit
ծին • (cin)
- birth, delivery
- ի ծնէ ― i cnē ― by birth; from one's birth
- կոյր ի ծնէ ― koyr i cnē ― born-blind, blind from his birth
- զծնէ կաղն գնացուցանել ― zcnē kałn gnacʻucʻanel ― to cause the born lame to walk
- (figuratively) origin, source, rise, birth
- (figuratively) base (of a mountain)
- (anatomy) womb, uterus
- spot, sign
Declension edit
i-type
Derived terms edit
- ադամածնութիւն (adamacnutʻiwn)
- ամենածնող (amenacnoł)
- ամլածնութիւն (amlacnutʻiwn)
- անդրանկածնունդ (andrankacnund)
- անծնանելի (ancnaneli)
- անծնեալ (ancneal)
- անծնելաբար (ancnelabar)
- անծնելասէր (ancnelasēr)
- անծնելութիւն (ancnelutʻiwn)
- անծննդական (ancnndakan)
- անծննդութիւն (ancnndutʻiwn)
- անծնութիւն (ancnutʻiwn)
- անծնունդ (ancnund)
- անձրեւածնութիւն (anjrewacnutʻiwn)
- աշխարհածնունդ (ašxarhacnund)
- ապականածնութիւն (apakanacnutʻiwn)
- աստուածածնեալ (astuacacneal)
- աստուածածնելական (astuacacnelakan)
- աստուածածնելութիւն (astuacacnelutʻiwn)
- աստուածածնիցեալ (astuacacnicʻeal)
- աստուածածնող (astuacacnoł)
- աստուածածնողութիւն (astuacacnołutʻiwn)
- աստուածածնութիւն (astuacacnutʻiwn)
- արդածին (ardacin)
- աւազածին (awazacin)
- աւազանածին (awazanacin)
- աւետածին (awetacin)
- բազմածին (bazmacin)
- բազմածնութիւն (bazmacnutʻiwn)
- բազմածնունդ (bazmacnund)
- բանածնունդ (banacnund)
- բարեծնութիւն (barecnutʻiwn)
- բարձրածնութիւն (barjracnutʻiwn)
- բարոյածին (baroyacin)
- բացածնեմ (bacʻacnem)
- բնածին (bnacin)
- բոցածին (bocʻacin)
- բուսածին (busacin)
- գառնածին (gaṙnacin)
- գետածին (getacin)
- դեմետրածին (demetracin)
- դեռածին (deṙacin)
- դժուարածին (džuaracin)
- դիւրածին (diwracin)
- դիւրածնունդ (diwracnund)
- եդեմածին (edemacin)
- երագածին (eragacin)
- երեկածին (erekacin)
- երիկածին (erikacin)
- երկածին (erkacin)
- երկուորածին (erkuoracin)
- երկուորակածին (erkuorakacin)
- երկրածին (erkracin)
- երկրածնեալ (erkracneal)
- երկրածնունդ (erkracnund)
- եօթնածին (eōtʻnacin)
- զուգածին (zugacin)
- ընդածին (əndacin)
- ընդոծին (əndocin)
- ընտոծին (əntocin)
- թերածին (tʻeracin)
- թորգոմածին (tʻorgomacin)
- իմածին (imacin)
- ինքնածին (inkʻnacin)
- իւրածին (iwracin)
- լծորդածին (lcordacin)
- լուսածին (lusacin)
- լուսածնեալ (lusacneal)
- լուսածնունդ (lusacnund)
- խարուկածին (xarukacin)
- խաւարտածին (xawartacin)
- ծաղկածին (całkacin)
- ծառայածին (caṙayacin)
- ծերածին (ceracin)
- ծիրանածին (ciranacin)
- ծիրանածնունդ (ciranacnund)
- ծծմբածին (ccmbacin)
- ծնական (cnakan)
- ծնականագոյն (cnakanagoyn)
- ծնանելի (cnaneli)
- ծնանիմ (cnanim)
- ծնեբեկ (cnebek)
- ծնելասէր (cnelasēr)
- ծնելի (cneli)
- ծնելութիւն (cnelutʻiwn)
- ծնէբեկ (cnēbek)
- ծնիմ (cnim)
- ծնիչ (cničʻ)
- ծննդաբախտ (cnndabaxt)
- ծննդաբան (cnndaban)
- ծննդաբանեմ (cnndabanem)
- ծննդաբանութիւն (cnndabanutʻiwn)
- ծննդաբաշխ (cnndabašx)
- ծննդաբաշխական (cnndabašxakan)
- ծննդաբաշխութիւն (cnndabašxutʻiwn)
- ծննդաբերիմ (cnndaberim)
- ծննդագործ (cnndagorc)
- ծննդագործեմ (cnndagorcem)
- ծննդագործութիւն (cnndagorcutʻiwn)
- ծննդական (cnndakan)
- ծննդականագոյն (cnndakanagoyn)
- ծննդականութիւն (cnndakanutʻiwn)
- ծննդակարգ (cnndakarg)
- ծննդակերութիւն (cnndakerutʻiwn)
- ծննդակից (cnndakicʻ)
- ծննդանոց (cnndanocʻ)
- ծննդապետ (cnndapet)
- ծննդենի (cnndeni)
- ծննդոցք (cnndocʻkʻ)
- ծնողաբար (cnołabar)
- ծնողագոյն (cnołagoyn)
- ծնողագութ (cnołagutʻ)
- ծնողական (cnołakan)
- ծնողակից (cnołakicʻ)
- ծնողանարգու (cnołanargu)
- ծնողանման (cnołanman)
- ծնողասէր (cnołasēr)
- ծնողութիւն (cnołutʻiwn)
- ծնոց (cnocʻ)
- ծնութիւն (cnutʻiwn)
- ծնունդ (cnund)
- ծնունք (cnunkʻ)
- ծնուցանեմ (cnucʻanem)
- ծնուցիչ (cnucʻičʻ)
- ծնչական (cnčʻakan)
- ծնչութիւն (cnčʻutʻiwn)
- ծովածին (covacin)
- ծոցածին (cocʻacin)
- կաղնածին (kałnacin)
- կամածին (kamacin)
- կանանցածին (kanancʻacin)
- կանացածին (kanacʻacin)
- կանխածին (kanxacin)
- կատարածնիմ (kataracnim)
- կատարելածին (katarelacin)
- կենածին (kenacin)
- կենացածին (kenacʻacin)
- կենդանածին (kendanacin)
- կենդանածնական (kendanacnakan)
- կենդանածնեմ (kendanacnem)
- կենդանածնութիւն (kendanacnutʻiwn)
- կենսածին (kensacin)
- կենսածնեմ (kensacnem)
- կենսածնունդ (kensacnund)
- կերպասածին (kerpasacin)
- կնոջածին (knoǰacin)
- կողածին (kołacin)
- կուսածին (kusacin)
- կուսածնութիւն (kusacnutʻiwn)
- հագարածին (hagaracin)
- հակառակածնոյց (hakaṙakacnoycʻ)
- համածին (hamacin)
- համածնօղ (hamacnōł)
- հայրածին (hayracin)
- հանապազածին (hanapazacin)
- հասարակածին (hasarakacin)
- հեշտածին (heštacin)
- հոգեծին (hogecin)
- հոգեծնութիւն (hogecnutʻiwn)
- հոգեծնունդ (hogecnund)
- հոգէծին (hogēcin)
- հողածին (hołacin)
- հողածնեալ (hołacneal)
- հոմածին (homacin)
- հսկայածնութիւն (hskayacnutʻiwn)
- հրածին (hracin)
- հրածնունդ (hracnund)
- հրաշածին (hrašacin)
- հօրածին (hōracin)
- ձիածին (jiacin)
- մահածին (mahacin)
- մահկածին (mahkacin)
- մայրածին (mayracin)
- մայրածնունդ (mayracnund)
- մանկածնեմ (mankacnem)
- մանկածնիմ (mankacnim)
- մանկածնութիւն (mankacnutʻiwn)
- մանրածնունդ (manracnund)
- մատաղածին (matałacin)
- մարգարէածին (margarēacin)
- մարգարտածին (margartacin)
- մարգրտածին (margrtacin)
- մարդածին (mardacin)
- մարմնածին (marmnacin)
- մարտածնոյց (martacnoycʻ)
- մաքրածին (makʻracin)
- մեծածին (mecacin)
- մեղացածին (mełacʻacin)
- մեղսածին (mełsacin)
- մենածին (menacin)
- միածին (miacin)
- միածնամայր (miacnamayr)
- միածնութիւն (miacnutʻiwn)
- միածնունդ (miacnund)
- մշտածին (mštacin)
- մտածին (mtacin)
- մտացածին (mtacʻacin)
- մտացծնոյց (mtacʻcnoycʻ)
- մրրկածին (mrrkacin)
- յամրածին (yamracin)
- յանկարծածին (yankarcacin)
- յաշտածին (yaštacin)
- յեսսածին (yessacin)
- յեսսէածին (yessēacin)
- յետածին (yetacin)
- յիսուսածին (yisusacin)
- յոգնածին (yognacin)
- յոլովածին (yolovacin)
- յոռածին (yoṙacin)
- նախածին (naxacin)
- նախածնող (naxacnoł)
- նախածնունդ (naxacnund)
- նախածնօղ (naxacnōł)
- նախծին (naxcin)
- նորածին (noracin)
- նորածնանիմ (noracnanim)
- նորածնիմ (noracnim)
- նորածնութիւն (noracnutʻiwn)
- նորածնունդ (noracnund)
- շարածնեալ (šaracneal)
- շնչածնականագոյն (šnčʻacnakanagoyn)
- շնչածնութիւն (šnčʻacnutʻiwn)
- ոգեծնութիւն (ogecnutʻiwn)
- ոսկեծին (oskecin)
- ոսկիածին (oskiacin)
- որդեծնութիւն (ordecnutʻiwn)
- որդէծնութիւն (ordēcnutʻiwn)
- որդնածին (ordnacin)
- պատգամածին (patgamacin)
- պարթեւածին (partʻewacin)
- պտղածին (ptłacin)
- պտղածնիմ (ptłacnim)
- պտղածնող (ptłacnoł)
- պտղածնութիւն (ptłacnutʻiwn)
- ջրածին (ǰracin)
- ջրածնեալ (ǰracneal)
- ջրածնունդ (ǰracnund)
- սառայածին (saṙayacin)
- սատանայածին (satanayacin)
- սարսափածին (sarsapʻacin)
- սերկածին (serkacin)
- սկզբնածին (skzbnacin)
- ստածին (stacin)
- ստրկածին (strkacin)
- սքանչելածին (skʻančʻelacin)
- վերածնեմ (veracnem)
- վերածնիմ (veracnim)
- վերածնութիւն (veracnutʻiwn)
- վերջածին (verǰacin)
- վերջածնիցեալ (verǰacnicʻeal)
- վիմածին (vimacin)
- վշտածին (vštacin)
- վշտածնութիւն (vštacnutʻiwn)
- տատասկածնունդ (tataskacnund)
- տիրածին (tiracin)
- տրտմածին (trtmacin)
- տրտմածնութիւն (trtmacnutʻiwn)
- ցօղածին (cʻōłacin)
- փեսայածին (pʻesayacin)
- փշածին (pʻšacin)
- փրփրածին (pʻrpʻracin)
- քաջածնութիւն (kʻaǰacnutʻiwn)
- քաջածնունդ (kʻaǰacnund)
- քարբածնունդ (kʻarbacnund)
- քետուրածին (kʻeturacin)
- քրիստոսածին (kʻristosacin)
- քրտնածին (kʻrtnacin)
- օտարածին (ōtaracin)
Related terms edit
- ծնօղ (cnōł)
Descendants edit
- Armenian: ծին (cin)
References edit
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ծին”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ծին”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Fortson, Benjamin W. (2010) Indo-European Language and Culture: An Introduction, second edition, Oxford: Blackwell, page 385
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 342
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ծին”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy