կաղամբ

Armenian

կաղամբ

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian կաղամբ (kałamb). Doublet of քյալամ (kʻyalam).

Pronunciation

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /kɑˈʁɑmb/, [kɑʁɑ́mb]
• (Western Armenian) IPA^(key): /ɡɑˈʁɑmp/, [ɡɑʁɑ́mpʰ]

Noun

կաղամբ • (kaġamb)

1. cabbage, Brassica

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	կաղամբ (kaġamb)	կաղամբներ (kaġambner)
dative	կաղամբի (kaġambi)	կաղամբների (kaġambneri)
ablative	կաղամբից (kaġambicʻ)	կաղամբներից (kaġambnericʻ)
instrumental	կաղամբով (kaġambov)	կաղամբներով (kaġambnerov)
locative	կաղամբում (kaġambum)	կաղամբներում (kaġambnerum)
	definite forms
nominative	կաղամբը/կաղամբն (kaġambə/kaġambn)	կաղամբները/կաղամբներն (kaġambnerə/kaġambnern)
dative	կաղամբին (kaġambin)	կաղամբներին (kaġambnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կաղամբս (kaġambs)	կաղամբներս (kaġambners)
dative	կաղամբիս (kaġambis)	կաղամբներիս (kaġambneris)
ablative	կաղամբիցս (kaġambicʻs)	կաղամբներիցս (kaġambnericʻs)
instrumental	կաղամբովս (kaġambovs)	կաղամբներովս (kaġambnerovs)
locative	կաղամբումս (kaġambums)	կաղամբներումս (kaġambnerums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կաղամբդ (kaġambd)	կաղամբներդ (kaġambnerd)
dative	կաղամբիդ (kaġambid)	կաղամբներիդ (kaġambnerid)
ablative	կաղամբիցդ (kaġambicʻd)	կաղամբներիցդ (kaġambnericʻd)
instrumental	կաղամբովդ (kaġambovd)	կաղամբներովդ (kaġambnerovd)
locative	կաղամբումդ (kaġambumd)	կաղամբներումդ (kaġambnerumd)

Synonyms

• (dialectal) քյալամ (kʻyalam), քալամ (kʻalam), լախանա (laxana)
• (rare) կաղամբաբույս (kaġambabuys)

Derived terms

• բրյուսելյան կաղամբ (bryuselyan kaġamb)
• գանգրակաղամբ (gangrakaġamb)
• ընդակաղամբ (əndakaġamb)
• թթվակաղամբ (tʻtʻvakaġamb)
• ծաղկակաղամբ (caġkakaġamb)
• ծովակաղամբ (covakaġamb)
• կաղամբաբույս (kaġambabuys)
• կաղամբագլուխ (kaġambaglux)
• կաղամբագոնգեղ (kaġambagongeġ)
• կաղամբաթթու (kaġambatʻtʻu)
• կաղամբաթիթեռ (kaġambatʻitʻeṙ)
• կաղամբաթրթուր (kaġambatʻrtʻur)
• կաղամբածառ (kaġambacaṙ)
• կաղամբակեր (kaġambaker)
• կաղամբակոթ (kaġambakotʻ)
• կաղամբաճիճու (kaġambačiču)
• կաղամբապուր (kaġambapur)
• յուղաբեր կաղամբ (yuġaber kaġamb)
• չինական կաղամբ (čʻinakan kaġamb)
• տերեւակաղամբ (terewakaġamb)

 

Old Armenian

Etymology

From Middle Iranian *kalamb (“cabbage”). Compare Persian کرنب (karanb), کلم (kalam, “cabbage”). Ultimately from Ancient Greek κράμβη (krámbē).

Noun

կաղամբ • (kałamb)

1. cabbage, Brassica
   • 13th century, Kirakos Ganjakecʻi, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of the Armenians] :

     Եւ ինքն սկսաւ զմեծամեծ կաղամբսն, որ ի պարտիզի անդ, արմատախիլ առնել, կտրել զգլուխս և ծածկել ընդ հողովն […]

     Ew inkʻn sksaw zmecamec kaġambsn, or i partizi and, armataxil aṙnel, ktrel zgluxs ew cackel ənd hoġovn […]

   • Ephrem the Syrian, Yayn čaṙēn or vasn erašti ew vašxaṙuacʻ [Homily on Draught and Usurers] :

     Իսկ ՚ի գիջոյն և ՚ի թեթևէն՝ որ ըստ մասանց ջերմին է, պրաս․ իսկ հողանման ջերմ կաղամբ և այլ ա՟մ կծու․ իսկ թեթևագոյնսն ՚ի դդումսն և ՚ի սեխս և ՚ի մեղրապոպս։

     Isk ’i giǰoyn ew ’i tʻetʻewēn, or əst masancʻ ǰermin ē, pras; isk hołanman ǰerm kałamb ew ayl a.m kcu; isk tʻetʻewagoynsn ’i ddumsn ew ’i sexs ew ’i mełrapops.

Declension

i-a-type or i-type

	singular		plural
nominative	կաղամբ (kałamb)		կաղամբք (kałambkʻ)
genitive	կաղամբի (kałambi)		?
dative	կաղամբի (kałambi)		?
accusative	կաղամբ (kałamb)		կաղամբս (kałambs)
ablative	կաղամբէ (kałambē)		?
instrumental	?		?
locative	կաղամբի (kałambi)		կաղամբս (kałambs)
the instrumental singular and the genitive/dative/instrumental plural are not attested, which does not allow determining whether the word followed an i-type or an i-a-type declension

Derived terms

• կաղամբավաճառ (kałambavačaṙ)
• կաղամբակուրծ (kałambakurc)

Descendants

• Middle Armenian: կաղամբ (kaġamb), կաղամպ (kaġamp), կաղանբ (kaġanb), կաղամբոս (kaġambos)
• → Armenian: կաղամբ (kaġamb)
• → Lezgi: клампӏ (klamṗ), гилампӏ (gilamṗ, “turnip, radish”)
• → Old Georgian: კალნაბი (ḳalnabi)
  • Georgian: კალნაბი (ḳalnabi)
• → Udi: кӏаламб (ḳalamb)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “կաղամբ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Awgerean, Mkrtičʻ, Čēlalean, Grigor (1865) “կաղամբ”, in Aṙjeṙn baṙaran haykaznean lezui [Pocket Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), 2nd edition, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 415b
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “կաղամբ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 1037a
• J̌axǰaxean, Manuēl (1837) “կաղամբ”, in Baṙgirkʻ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 740b
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “կաղամբ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 320b