կուզ
Armenian edit
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kuz]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡuz]
Etymology 1 edit
From Old Armenian կուզ (kuz).
Noun edit
կուզ • (kuz)
Declension edit
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կուզ (kuz) | կզեր (kzer) | ||
| dative | կզի (kzi) | կզերի (kzeri) | ||
| ablative | կզից (kzicʿ) | կզերից (kzericʿ) | ||
| instrumental | կզով (kzov) | կզերով (kzerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կուզը/կուզն (kuzə/kuzn) | կզերը/կզերն (kzerə/kzern) | ||
| dative | կզին (kzin) | կզերին (kzerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կուզս (kuzs) | կզերս (kzers) | ||
| dative | կզիս (kzis) | կզերիս (kzeris) | ||
| ablative | կզիցս (kzicʿs) | կզերիցս (kzericʿs) | ||
| instrumental | կզովս (kzovs) | կզերովս (kzerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կուզդ (kuzd) | կզերդ (kzerd) | ||
| dative | կզիդ (kzid) | կզերիդ (kzerid) | ||
| ablative | կզիցդ (kzicʿd) | կզերիցդ (kzericʿd) | ||
| instrumental | կզովդ (kzovd) | կզերովդ (kzerovd) | ||
| locative | — | — | ||
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կուզ (kuz) | կուզեր (kuzer) | ||
| dative | կուզի (kuzi) | կուզերի (kuzeri) | ||
| ablative | կուզից (kuzicʿ) | կուզերից (kuzericʿ) | ||
| instrumental | կուզով (kuzov) | կուզերով (kuzerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կուզը/կուզն (kuzə/kuzn) | կուզերը/կուզերն (kuzerə/kuzern) | ||
| dative | կուզին (kuzin) | կուզերին (kuzerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կուզս (kuzs) | կուզերս (kuzers) | ||
| dative | կուզիս (kuzis) | կուզերիս (kuzeris) | ||
| ablative | կուզիցս (kuzicʿs) | կուզերիցս (kuzericʿs) | ||
| instrumental | կուզովս (kuzovs) | կուզերովս (kuzerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կուզդ (kuzd) | կուզերդ (kuzerd) | ||
| dative | կուզիդ (kuzid) | կուզերիդ (kuzerid) | ||
| ablative | կուզիցդ (kuzicʿd) | կուզերիցդ (kuzericʿd) | ||
| instrumental | կուզովդ (kuzovd) | կուզերովդ (kuzerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Synonyms edit
- քարակզաքիս (kʿarakzakʿis), սամսար (samsar)
Derived terms edit
Etymology 2 edit
From Middle Armenian կուզ (kuz).
Noun edit
կուզ • (kuz)
Declension edit
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կուզ (kuz) | կուզեր (kuzer) | ||
| dative | կուզի (kuzi) | կուզերի (kuzeri) | ||
| ablative | կուզից (kuzicʿ) | կուզերից (kuzericʿ) | ||
| instrumental | կուզով (kuzov) | կուզերով (kuzerov) | ||
| locative | կուզում (kuzum) | կուզերում (kuzerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կուզը/կուզն (kuzə/kuzn) | կուզերը/կուզերն (kuzerə/kuzern) | ||
| dative | կուզին (kuzin) | կուզերին (kuzerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կուզս (kuzs) | կուզերս (kuzers) | ||
| dative | կուզիս (kuzis) | կուզերիս (kuzeris) | ||
| ablative | կուզիցս (kuzicʿs) | կուզերիցս (kuzericʿs) | ||
| instrumental | կուզովս (kuzovs) | կուզերովս (kuzerovs) | ||
| locative | կուզումս (kuzums) | կուզերումս (kuzerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կուզդ (kuzd) | կուզերդ (kuzerd) | ||
| dative | կուզիդ (kuzid) | կուզերիդ (kuzerid) | ||
| ablative | կուզիցդ (kuzicʿd) | կուզերիցդ (kuzericʿd) | ||
| instrumental | կուզովդ (kuzovd) | կուզերովդ (kuzerovd) | ||
| locative | կուզումդ (kuzumd) | կուզերումդ (kuzerumd) | ||
Adjective edit
կուզ • (kuz) (superlative ամենակուզ)
- humpbacked, hunchbacked
- Synonym: սապատավոր (sapatavor)
Declension edit
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կուզ (kuz) | կուզեր (kuzer) | ||
| dative | կուզի (kuzi) | կուզերի (kuzeri) | ||
| ablative | կուզից (kuzicʿ) | կուզերից (kuzericʿ) | ||
| instrumental | կուզով (kuzov) | կուզերով (kuzerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կուզը/կուզն (kuzə/kuzn) | կուզերը/կուզերն (kuzerə/kuzern) | ||
| dative | կուզին (kuzin) | կուզերին (kuzerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կուզս (kuzs) | կուզերս (kuzers) | ||
| dative | կուզիս (kuzis) | կուզերիս (kuzeris) | ||
| ablative | կուզիցս (kuzicʿs) | կուզերիցս (kuzericʿs) | ||
| instrumental | կուզովս (kuzovs) | կուզերովս (kuzerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կուզդ (kuzd) | կուզերդ (kuzerd) | ||
| dative | կուզիդ (kuzid) | կուզերիդ (kuzerid) | ||
| ablative | կուզիցդ (kuzicʿd) | կուզերիցդ (kuzericʿd) | ||
| instrumental | կուզովդ (kuzovd) | կուզերովդ (kuzerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Derived terms edit
References edit
- “կուզ”, in Žamanakakicʿ hayocʿ lezvi bacʿatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980
Middle Armenian edit
Etymology edit
From Persian کوز (kuz, “hump, crooked back”).
Noun edit
կուզ • (kuz), genitive singular կուզի (kuzi)
Adjective edit
կուզ • (kuz)
Derived terms edit
- կզութիւն (kzutʿiwn)
Descendants edit
References edit
- Ġazaryan, Ṙ. S.; Avetisyan, H. M. (2009), “կուզ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “կուզ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Petrosean, Matatʿeay (1879), “կուզ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կուզ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Old Armenian edit
Etymology edit
From Iranian *kūz. Compare Central Kurdish کووژە (kûje) / kûje, kûze (“sable, marten”), Zazaki kuze (“beech marten”). Also from Iranian: Classical Syriac ܩܘܙܐ (qūzā, “weasel”), Akkadian 𒅀𒀀𒍮 (/yāṣu, āṣu; possibly kuzā, quṣā/, “weasel, martencat, lynx”).
Noun edit
կուզ • (kuz)
Declension edit
i-type
o-type
Descendants edit
- Armenian: կուզ (kuz)
References edit
- Petrosean, Matatʿeay (1879), “կուզ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կուզ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “կուզ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 308
- Ġazarean, Ṙ. S. (2000), “կուզ”, in Tʿosunean G. B., editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), Yerevan: University Press