կռահել
Armenian edit
Etymology edit
From Middle Armenian կռահել (kṙahel).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kərɑˈhel]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡəɾɑˈhel]
- Hyphenation: կը‧ռա‧հել
Verb edit
կռահել • (kṙahel)
- to conjecture, to infer, to guess
- to notice, to remark, to observe
- to construe, to interpret, to understand
Inflection edit
plain -el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | կռահել (kṙahel) | imperfective converb | կռահում (kṙahum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | կռահվել (kṙahvel) | simultaneous converb | կռահելիս (kṙahelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | կռահել (kṙahel) | ||||
| aorist stem | կռահ- (kṙah-) | future converb I | կռահելու (kṙahelu) | ||||
| resultative participle | կռահած (kṙahac) | future converb II | կռահելիք (kṙahelikʿ) | ||||
| subject participle | կռահող (kṙahoġ) | connegative converb | կռահի (kṙahi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կռահում եմ (kṙahum em) | կռահում ես (kṙahum es) | կռահում է (kṙahum ē) | կռահում ենք (kṙahum enkʿ) | կռահում եք (kṙahum ekʿ) | կռահում են (kṙahum en) | |
| past imperfective | կռահում էի (kṙahum ēi) | կռահում էիր (kṙahum ēir) | կռահում էր (kṙahum ēr) | կռահում էինք (kṙahum ēinkʿ) | կռահում էիք (kṙahum ēikʿ) | կռահում էին (kṙahum ēin) | |
| future | կռահելու եմ (kṙahelu em) | կռահելու ես (kṙahelu es) | կռահելու է (kṙahelu ē) | կռահելու ենք (kṙahelu enkʿ) | կռահելու եք (kṙahelu ekʿ) | կռահելու են (kṙahelu en) | |
| past future | կռահելու էի (kṙahelu ēi) | կռահելու էիր (kṙahelu ēir) | կռահելու էր (kṙahelu ēr) | կռահելու էինք (kṙahelu ēinkʿ) | կռահելու էիք (kṙahelu ēikʿ) | կռահելու էին (kṙahelu ēin) | |
| present perfect | կռահել եմ (kṙahel em) | կռահել ես (kṙahel es) | կռահել է (kṙahel ē) | կռահել ենք (kṙahel enkʿ) | կռահել եք (kṙahel ekʿ) | կռահել են (kṙahel en) | |
| pluperfect | կռահել էի (kṙahel ēi) | կռահել էիր (kṙahel ēir) | կռահել էր (kṙahel ēr) | կռահել էինք (kṙahel ēinkʿ) | կռահել էիք (kṙahel ēikʿ) | կռահել էին (kṙahel ēin) | |
| aorist (past perfective) | կռահեցի, կռահի* (kṙahecʿi, kṙahi*) | կռահեցիր, կռահիր* (kṙahecʿir, kṙahir*) | կռահեց (kṙahecʿ) | կռահեցինք, կռահինք* (kṙahecʿinkʿ, kṙahinkʿ*) | կռահեցիք, կռահիք* (kṙahecʿikʿ, kṙahikʿ*) | կռահեցին, կռահին* (kṙahecʿin, kṙahin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կռահեմ (kṙahem) | կռահես (kṙahes) | կռահի (kṙahi) | կռահենք (kṙahenkʿ) | կռահեք (kṙahekʿ) | կռահեն (kṙahen) | |
| past | կռահեի (kṙahei) | կռահեիր (kṙaheir) | կռահեր (kṙaher) | կռահեինք (kṙaheinkʿ) | կռահեիք (kṙaheikʿ) | կռահեին (kṙahein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կկռահեմ (kkṙahem) | կկռահես (kkṙahes) | կկռահի (kkṙahi) | կկռահենք (kkṙahenkʿ) | կկռահեք (kkṙahekʿ) | կկռահեն (kkṙahen) | |
| past | կկռահեի (kkṙahei) | կկռահեիր (kkṙaheir) | կկռահեր (kkṙaher) | կկռահեինք (kkṙaheinkʿ) | կկռահեիք (kkṙaheikʿ) | կկռահեին (kkṙahein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | կռահի՛ր, կռահի՛* (kṙahír, kṙahí*) | — | — | կռահե՛ք, կռահեցե՛ք** (kṙahékʿ, kṙahecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
plain -el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չկռահել (čʿkṙahel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չկռահած (čʿkṙahac) | ||||||
| subject participle | չկռահող (čʿkṙahoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ կռահում (čʿem kṙahum) | չես կռահում (čʿes kṙahum) | չի կռահում (čʿi kṙahum) | չենք կռահում (čʿenkʿ kṙahum) | չեք կռահում (čʿekʿ kṙahum) | չեն կռահում (čʿen kṙahum) | |
| past imperfective | չէի կռահում (čʿēi kṙahum) | չէիր կռահում (čʿēir kṙahum) | չէր կռահում (čʿēr kṙahum) | չէինք կռահում (čʿēinkʿ kṙahum) | չէիք կռահում (čʿēikʿ kṙahum) | չէին կռահում (čʿēin kṙahum) | |
| future | չեմ կռահելու (čʿem kṙahelu) | չես կռահելու (čʿes kṙahelu) | չի կռահելու (čʿi kṙahelu) | չենք կռահելու (čʿenkʿ kṙahelu) | չեք կռահելու (čʿekʿ kṙahelu) | չեն կռահելու (čʿen kṙahelu) | |
| past future | չէի կռահելու (čʿēi kṙahelu) | չէիր կռահելու (čʿēir kṙahelu) | չէր կռահելու (čʿēr kṙahelu) | չէինք կռահելու (čʿēinkʿ kṙahelu) | չէիք կռահելու (čʿēikʿ kṙahelu) | չէին կռահելու (čʿēin kṙahelu) | |
| present perfect | չեմ կռահել (čʿem kṙahel) | չես կռահել (čʿes kṙahel) | չի կռահել (čʿi kṙahel) | չենք կռահել (čʿenkʿ kṙahel) | չեք կռահել (čʿekʿ kṙahel) | չեն կռահել (čʿen kṙahel) | |
| pluperfect | չէի կռահել (čʿēi kṙahel) | չէիր կռահել (čʿēir kṙahel) | չէր կռահել (čʿēr kṙahel) | չէինք կռահել (čʿēinkʿ kṙahel) | չէիք կռահել (čʿēikʿ kṙahel) | չէին կռահել (čʿēin kṙahel) | |
| aorist (past perfective) | չկռահեցի, չկռահի* (čʿkṙahecʿi, čʿkṙahi*) | չկռահեցիր, չկռահիր* (čʿkṙahecʿir, čʿkṙahir*) | չկռահեց (čʿkṙahecʿ) | չկռահեցինք, չկռահինք* (čʿkṙahecʿinkʿ, čʿkṙahinkʿ*) | չկռահեցիք, չկռահիք* (čʿkṙahecʿikʿ, čʿkṙahikʿ*) | չկռահեցին, չկռահին* (čʿkṙahecʿin, čʿkṙahin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չկռահեմ (čʿkṙahem) | չկռահես (čʿkṙahes) | չկռահի (čʿkṙahi) | չկռահենք (čʿkṙahenkʿ) | չկռահեք (čʿkṙahekʿ) | չկռահեն (čʿkṙahen) | |
| past | չկռահեի (čʿkṙahei) | չկռահեիր (čʿkṙaheir) | չկռահեր (čʿkṙaher) | չկռահեինք (čʿkṙaheinkʿ) | չկռահեիք (čʿkṙaheikʿ) | չկռահեին (čʿkṙahein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ կռահի (čʿem kṙahi) | չես կռահի (čʿes kṙahi) | չի կռահի (čʿi kṙahi) | չենք կռահի (čʿenkʿ kṙahi) | չեք կռահի (čʿekʿ kṙahi) | չեն կռահի (čʿen kṙahi) | |
| past | չէի կռահի (čʿēi kṙahi) | չէիր կռահի (čʿēir kṙahi) | չէր կռահի (čʿēr kṙahi) | չէինք կռահի (čʿēinkʿ kṙahi) | չէիք կռահի (čʿēikʿ kṙahi) | չէին կռահի (čʿēin kṙahi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ կռահիր, մի՛ կռահի* (mí kṙahir, mí kṙahi*) | — | — | մի՛ կռահեք, մի՛ կռահեցեք** (mí kṙahekʿ, mí kṙahecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կռահել (kṙahel) | |||
| dative | կռահելու (kṙahelu) | |||
| ablative | կռահելուց (kṙahelucʿ) | |||
| instrumental | կռահելով (kṙahelov) | |||
| locative | կռահելում (kṙahelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | կռահելը/կռահելն (kṙahelə/kṙaheln) | |||
| dative | կռահելուն (kṙahelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կռահելս (kṙahels) | |||
| dative | կռահելուս (kṙahelus) | |||
| ablative | կռահելուցս (kṙahelucʿs) | |||
| instrumental | կռահելովս (kṙahelovs) | |||
| locative | կռահելումս (kṙahelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կռահելդ (kṙaheld) | |||
| dative | կռահելուդ (kṙahelud) | |||
| ablative | կռահելուցդ (kṙahelucʿd) | |||
| instrumental | կռահելովդ (kṙahelovd) | |||
| locative | կռահելումդ (kṙahelumd) | |||
Derived terms edit
- կռահ (kṙah)
Middle Armenian edit
Etymology edit
The origin is uncertain. Perhaps an Iranian borrowing.
Verb edit
կռահել • (kṙahel)
- to guess
Descendants edit
- Armenian: կռահել (kṙahel)
References edit
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979) “կռահել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- J̌ahukyan, Geworg (2010) “կռահել”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik