մոխիր
Armenian edit
Etymology edit
From Old Armenian մոխիր (moxir).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [moˈχiɾ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [moˈχiɾ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun edit
մոխիր • (moxir)
- ash (remains of a fire)
Declension edit
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | մոխիր (moxir) | մոխիրներ (moxirner) | ||
| dative | մոխրի (moxri) | մոխիրների (moxirneri) | ||
| ablative | մոխրից (moxricʿ) | մոխիրներից (moxirnericʿ) | ||
| instrumental | մոխրով (moxrov) | մոխիրներով (moxirnerov) | ||
| locative | մոխրում (moxrum) | մոխիրներում (moxirnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | մոխիրը/մոխիրն (moxirə/moxirn) | մոխիրները/մոխիրներն (moxirnerə/moxirnern) | ||
| dative | մոխրին (moxrin) | մոխիրներին (moxirnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | մոխիրս (moxirs) | մոխիրներս (moxirners) | ||
| dative | մոխրիս (moxris) | մոխիրներիս (moxirneris) | ||
| ablative | մոխրիցս (moxricʿs) | մոխիրներիցս (moxirnericʿs) | ||
| instrumental | մոխրովս (moxrovs) | մոխիրներովս (moxirnerovs) | ||
| locative | մոխրումս (moxrums) | մոխիրներումս (moxirnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | մոխիրդ (moxird) | մոխիրներդ (moxirnerd) | ||
| dative | մոխրիդ (moxrid) | մոխիրներիդ (moxirnerid) | ||
| ablative | մոխրիցդ (moxricʿd) | մոխիրներիցդ (moxirnericʿd) | ||
| instrumental | մոխրովդ (moxrovd) | մոխիրներովդ (moxirnerovd) | ||
| locative | մոխրումդ (moxrumd) | մոխիրներումդ (moxirnerumd) | ||
Derived terms edit
Old Armenian edit
Etymology edit
The origin is uncertain.
Noun edit
մոխիր • (moxir)
- ash (remains of a fire)
- օր մոխրոց ― ōr moxrocʿ ― Ash-Wednesday
- փոխարկումն ի մոխիր ― pʿoxarkumn i moxir ― cineration, incineration
- մոխիր լինել ― moxir linel ― to burn or reduce to ashes
- ի մոխիր եւ յաճիւն դարձուցանել ― i moxir ew yačiwn darjucʿanel ― to incinerate, to reduce to ashes; to lay in ashes, to waste or desolate
- ապաշխարել մոխրով ― apašxarel moxrov ― to do penance
- հուր ծածկեալ ընդ մոխրով ― hur cackeal ənd moxrov ― fire lies under the ice; there is fire lurking under the ashes
Declension edit
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | մոխիր (moxir) | մոխիրք (moxirkʿ) | |
| genitive | մոխրոյ (moxroy) | մոխրոց (moxrocʿ) | |
| dative | մոխրոյ (moxroy) | մոխրոց (moxrocʿ) | |
| accusative | մոխիր (moxir) | մոխիրս (moxirs) | |
| ablative | մոխրոյ (moxroy) | մոխրոց (moxrocʿ) | |
| instrumental | մոխրով (moxrov) | մոխրովք (moxrovkʿ) | |
| locative | մոխիր (moxir) | մոխիրս (moxirs) |
Derived terms edit
- կրակամոխիր (krakamoxir)
- մոխրագոյն (moxragoyn)
- մոխրաթաւալ (moxratʿawal)
- մոխրալից (moxralicʿ)
- մոխրախառն (moxraxaṙn)
- մոխրակոյտ (moxrakoyt)
- մոխրակուտոց (moxrakutocʿ)
- մոխրամած (moxramac)
- մոխրամորթ (moxramortʿ)
- մոխրանոց (moxranocʿ)
- մոխրաշունչ (moxrašunčʿ)
- մոխրաչափ (moxračʿapʿ)
- մոխրապաշտ (moxrapašt)
- մոխրապաշտութիւն (moxrapaštutʿiwn)
- մոխրաջուր (moxraǰur)
- մոխրասէր (moxrasēr)
- մոխրատարած (moxratarac)
- մոխրատեսակ (moxratesak)
- մոխրատուն (moxratun)
- մոխրացան (moxracʿan)
- մոխրացուցանեմ (moxracʿucʿanem)
- մոխրեմ (moxrem)
- մոխրոտ (moxrot)
- մոխրոց (moxrocʿ)
Descendants edit
- Armenian: մոխիր (moxir)
References edit
- Petrosean, Matatʿeay (1879) “մոխիր”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “մոխիր”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979) “մոխիր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press