քերեմ
Old Armenian edit
Etymology edit
From Proto-Indo-European *(s)ker- (“scrape, cut”).
Verb edit
քերեմ • (kʿerem)
- to scrape, to scratch, to grate, to graze, to rasp, to plane, to polish
- քերել առ ― kʿerel aṙ ― to graze, to touch slightly
- քերել առ ափամբք ― kʿerel aṙ apʿambkʿ ― to skirt, to coast along, to keep close to the shore
- քերել զափամբք ― kʿerel zapʿambkʿ ― to go terra a terra, to sail along the coast
- to erase, to scratch out
- to rub the skin off, to excoriate, to flay, to lacerate, to torture
- to take away, to remove, to annul
- զամօթն ի բաց քերել ― zamōtʿn i bacʿ kʿerel ― to lay aside all sense of shame
- to engrave, to inscribe, to write
Conjugation edit
active
| infinitive | քերել (kʿerel) | participle | քերեցեալ, քերեալ (kʿerecʿeal, kʿereal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | քերեց- (kʿerecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | քերեմ (kʿerem) | քերես (kʿeres) | քերէ (kʿerē) | քերեմք (kʿeremkʿ) | քերէք (kʿerēkʿ) | քերեն (kʿeren) | |
| imperfect | քերէի, քերեի* (kʿerēi, kʿerei*) | քերէիր, քերեիր* (kʿerēir, kʿereir*) | քերէր (kʿerēr) | քերէաք, քերեաք* (kʿerēakʿ, kʿereakʿ*) | քերէիք, քերեիք* (kʿerēikʿ, kʿereikʿ*) | քերէին, քերեին* (kʿerēin, kʿerein*) | |
| aorist | քերեցի (kʿerecʿi) | քերեցեր (kʿerecʿer) | քերեաց (kʿereacʿ) | քերեցաք (kʿerecʿakʿ) | քերեցէք, քերեցիք (kʿerecʿēkʿ, kʿerecʿikʿ) | քերեցին (kʿerecʿin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | քերիցեմ (kʿericʿem) | քերիցես (kʿericʿes) | քերիցէ (kʿericʿē) | քերիցեմք (kʿericʿemkʿ) | քերիցէք (kʿericʿēkʿ) | քերիցեն (kʿericʿen) | |
| aorist | քերեցից (kʿerecʿicʿ) | քերեսցես (kʿerescʿes) | քերեսցէ (kʿerescʿē) | քերեսցուք (kʿerescʿukʿ) | քերեսջիք (kʿeresǰikʿ) | քերեսցեն (kʿerescʿen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | քերեա՛ (kʿereá) | — | — | քերեցէ՛ք (kʿerecʿḗkʿ) | — | |
| cohortative | — | քերեսջի՛ր (kʿeresǰír) | — | — | քերեսջի՛ք (kʿeresǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ քերեր (mí kʿerer) | — | — | մի՛ քերէք (mí kʿerēkʿ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | քերել, քերիլ* (kʿerel, kʿeril*) | participle | քերեցեալ, քերեալ (kʿerecʿeal, kʿereal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | քերեց- (kʿerecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | քերիմ (kʿerim) | քերիս (kʿeris) | քերի (kʿeri) | քերիմք (kʿerimkʿ) | քերիք (kʿerikʿ) | քերին (kʿerin) | |
| imperfect | քերէի (kʿerēi) | քերէիր (kʿerēir) | քերէր, քերիւր (kʿerēr, kʿeriwr) | քերէաք (kʿerēakʿ) | քերէիք (kʿerēikʿ) | քերէին (kʿerēin) | |
| aorist | քերեցայ (kʿerecʿay) | քերեցար (kʿerecʿar) | քերեցաւ (kʿerecʿaw) | քերեցաք (kʿerecʿakʿ) | քերեցայք (kʿerecʿaykʿ) | քերեցան (kʿerecʿan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | քերիցիմ (kʿericʿim) | քերիցիս (kʿericʿis) | քերիցի (kʿericʿi) | քերիցիմք (kʿericʿimkʿ) | քերիցիք (kʿericʿikʿ) | քերիցին (kʿericʿin) | |
| aorist | քերեցայց (kʿerecʿaycʿ) | քերեսցիս (kʿerescʿis) | քերեսցի (kʿerescʿi) | քերեսցուք (kʿerescʿukʿ) | քերեսջիք (kʿeresǰikʿ) | քերեսցին (kʿerescʿin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | քերեա՛ց (kʿereácʿ) | — | — | քերեցարո՛ւք (kʿerecʿarúkʿ) | — | |
| cohortative | — | քերեսջի՛ր (kʿeresǰír) | — | — | քերեսջի՛ք (kʿeresǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ քերիր (mí kʿerir) | — | — | մի՛ քերիք (mí kʿerikʿ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms edit
- շարաքերեալ (šarakʿereal)
- սրբաքեր (srbakʿer)
- սրբաքերեմ (srbakʿerem)
- քերած (kʿerac)
- քերածոյ (kʿeracoy)
- քերական (kʿerakan)
- քերականագոյն (kʿerakanagoyn)
- քերականեմ (kʿerakanem)
- քերականութիւն (kʿerakanutʿiwn)
- քերանք (kʿerankʿ)
- քերիչ (kʿeričʿ)
- քերողութիւն (kʿerołutʿiwn)
- քերոց (kʿerocʿ)
- քերուած (kʿeruac)
- քերումն (kʿerumn)
Related terms edit
Descendants edit
- Armenian: քերել (kʿerel)
References edit
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979) “քեր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʿean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “քերեմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Fortson, Benjamin W. (2010) Indo-European Language and Culture: An Introduction, second edition, Oxford: Blackwell, page 385
- Matasović, Ranko (2009) A Grammatical Sketch of Classical Armenian[1], Zagreb, page 11
- Petrosean, Matatʿeay (1879) “քերեմ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy