דערציילן

Yiddish

Etymology

From דער־ (der-) +‎ ציילן (tseyln). Compare Bavarian derzöhn, German erzählen, Dutch vertellen.

Pronunciation

• IPA^(key): /dɛʁˈt͡sɛɪ̯ɫən/

Verb

דערציילן • (dertseyln)

1. to tell, to relate
   • 1946, I.J. Singer, “אַ ייד אַ מלמד פֿאַרגלוסט זיך צו ווערן אַ מלאך אום פּורים און פֿאַרלירט, נעבעך, אַן אויג”, in Fun a velt vos iz nishto mer:

     די חדר־יינגלעך האָבן עס גלייך געזען און דערציילט וועגן דעם זייערע עלטערן, אָבער די עלטערן האָבן זיך נישט געמאַכט דערפֿון, וואָס קינדער רעדן, און ווייטער געלאָזט די דערציאונג פֿון זײערע זיך אונטער דער השגחה פֿון אַ קראַנקן מענטשן.

     di kheyder-yingelekh hobn es glaykh gezen un dertseylt vegn dem zeyere eltern, ober di eltern hobn zikh nisht gemakht derfun, vos kinder redn, un vayter gelozt di dertsiung fun zeyere zikh unter der hazhgokhe fun a krankn mentshn.

     The heder kids saw it immediately and related this to their parents, but the parents didn't care what kids said, and so left the education of theirs under the care of a sick man.

   • The Yiddish Forward, 22 July 2015

     איין שוואַרצע ייִדישע מאַמע האָט מיר דערציילט, אַז ווען זי האָט איין מאָל געבראַכט איר קינד צו אַן אונטערנעמונג פֿאַר ייִדישע קינדער, האָט זי פּלוצלינג דערהערט די פֿראַגע: „פֿאַר וואָס איז די גויע דאָ?‟

     eyn shvartse yidishe mame hot mir dertseylt, az ven zi hot eyn mol gebrakht ir kind tsu an unternemung far yidishe kinder, hot zi plutsling derhert di frage: „far vos iz di goye do?‟

     One black Jewish mother told me that when she once brought her kid to an event for Jewish children, she suddenly heard the question, “Why is the goy here?”

Conjugation

Conjugation of דערציילן

infinitive	דערציילן dertseyln
present participle	דערציילנדיק dertseylndik
past participle	דערציילט dertseylt
auxiliary	האָבן hobn
present	איך דערצייל ikh dertseyl	מיר דערציילן mir dertseyln
	דו דערציילסט du dertseylst	איר דערציילט ir dertseylt
	ער דערציילט er dertseylt	זיי דערציילן zey dertseyln
imperative	דערצייל (דו) dertseyl (du)	דערציילט (איר) dertseylt (ir)
Composed forms past איך האָב דערציילט ikh hob dertseylt מיר האָבן דערציילט mir hobn dertseylt דו האָסט דערציילט du host dertseylt איר האָט דערציילט ir hot dertseylt ער האָט דערציילט er hot dertseylt זיי האָבן דערציילט zey hobn dertseylt pluperfect איך האָב געהאַט דערציילט ikh hob gehat dertseylt מיר האָבן געהאַט דערציילט mir hobn gehat dertseylt דו האָסט געהאַט דערציילט du host gehat dertseylt איר האָט געהאַט דערציילט ir hot gehat dertseylt ער האָט געהאַט דערציילט er hot gehat dertseylt זיי האָבן געהאַט דערציילט zey hobn gehat dertseylt future איך וועל דערציילן ikh vel dertseyln מיר וועלן דערציילן mir veln dertseyln דו וועסט דערציילן du vest dertseyln איר וועט דערציילן ir vet dertseyln ער וועט דערציילן er vet dertseyln זיי וועלן דערציילן zey veln dertseyln future perfect איך וועל האָבן דערציילט ikh vel hobn dertseylt מיר וועלן האָבן דערציילט mir veln hobn dertseylt דו וועסט האָבן דערציילט du vest hobn dertseylt איר וועט האָבן דערציילט ir vet hobn dertseylt ער וועט האָבן דערציילט er vet hobn dertseylt זיי וועלן האָבן דערציילט zey veln hobn dertseylt

Derived terms

• איבערדערצײלן (iberdertseyln)
• אָנדערצײלן (ondertseyln)
• אָפּדערצײלן (opdertseyln)
• אױסדערצײלן (oysdertseyln)
• נאָכֿדערצײלן (nokhdertseyln)
• ניט אױס צו דערצײלן (nit oys tsu dertseyln)

 

Further reading

• Justus van de Kamp et al., “דערציילן” in Jiddisch-Nederlands Woordenboek [Yiddish-Dutch Dictionary], Amsterdam: Stichting Jiddische Lexicografie, 1987-present (ongoing). [1].