अर्यमन्
Sanskrit edit
Alternative scripts edit
Alternative scripts
- অৰ্যমন্ (Assamese script)
- ᬅᬃᬬᬫᬦ᭄ (Balinese script)
- অর্যমন্ (Bengali script)
- 𑰀𑰨𑰿𑰧𑰦𑰡𑰿 (Bhaiksuki script)
- 𑀅𑀭𑁆𑀬𑀫𑀦𑁆 (Brahmi script)
- အရျမန် (Burmese script)
- અર્યમન્ (Gujarati script)
- ਅਰ੍ਯਮਨ੍ (Gurmukhi script)
- 𑌅𑌰𑍍𑌯𑌮𑌨𑍍 (Grantha script)
- ꦄꦫꦾꦩꦤ꧀ (Javanese script)
- 𑂃𑂩𑂹𑂨𑂧𑂢𑂹 (Kaithi script)
- ಅರ್ಯಮೝ (Kannada script)
- អយ៌មន៑ (Khmer script)
- ອຣ຺ຍມນ຺ (Lao script)
- അര്യമന് (Malayalam script)
- ᠠᡵᠶᠠᠮᠠᠨ (Manchu script)
- 𑘀𑘨𑘿𑘧𑘦𑘡𑘿 (Modi script)
- ᠠᠷᠶ᠋ᠠᠮᠠᠨ (Mongolian script)
- 𑦠𑧈𑧠𑧇𑧆𑧁𑧠 (Nandinagari script)
- 𑐀𑐬𑑂𑐫𑐩𑐣𑑂 (Newa script)
- ଅର୍ଯମନ୍ (Odia script)
- ꢂꢬ꣄ꢫꢪꢥ꣄ (Saurashtra script)
- 𑆃𑆫𑇀𑆪𑆩𑆤𑇀 (Sharada script)
- 𑖀𑖨𑖿𑖧𑖦𑖡𑖿 (Siddham script)
- අර්යමන් (Sinhalese script)
- 𑩐𑩼 𑪙𑩻𑩴𑩯 𑪙 (Soyombo script)
- 𑚀𑚤𑚶𑚣𑚢𑚝𑚶 (Takri script)
- அர்யமந் (Tamil script)
- అర్యమౝ (Telugu script)
- อรฺยมนฺ (Thai script)
- ཨ་རྱ་མ་ན྄ (Tibetan script)
- 𑒁𑒩𑓂𑒨𑒧𑒢𑓂 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨫𑩇𑨪𑨢𑨝𑨴 (Zanabazar Square script)
Etymology edit
From Proto-Indo-Aryan *aryamā́, from Proto-Indo-Iranian *aryamā́. Cognate with Avestan 𐬀𐬌𐬭𐬌𐬌𐬀𐬨𐬀𐬥 (airiiaman), Middle Persian [script needed] (ʾylmʾn' /ērmān/).
Pronunciation edit
Noun edit
अर्यमन् • (aryamán) stem, m
Proper noun edit
अर्यमन् • (aryamán) stem, m
- the name of an Aditya: Aryaman
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.89.3:
- तान्पूर्व॑या नि॒विदा॑ हूमहे व॒यं भगं॑ मि॒त्रमदि॑तिं॒ दक्ष॑म॒स्रिध॑म्।
अ॒र्य॒मणं॒ वरु॑णं॒ सोम॑म॒श्विना॒ सर॑स्वती नः सु॒भगा॒ मय॑स्करत्॥- tā́npū́rvayā nivídā hūmahe vayáṃ bhágaṃ mitrámáditiṃ dákṣamasrídham.
aryamáṇaṃ váruṇaṃ sómamaśvínā sárasvatī naḥ subhágā máyaskarat. - We invoke them with an ancient text, Bhaga, Mitra, Aditi, Dakṣa, Asridh, Aryaman, Varuṇa, Soma, the Aśvins; and may the gracious Sarasvatī grant us happiness.
- tā́npū́rvayā nivídā hūmahe vayáṃ bhágaṃ mitrámáditiṃ dákṣamasrídham.
- तान्पूर्व॑या नि॒विदा॑ हूमहे व॒यं भगं॑ मि॒त्रमदि॑तिं॒ दक्ष॑म॒स्रिध॑म्।
Declension edit
| Masculine an-stem declension of अर्यमन् (aryamán) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | अर्यमा aryamā́ |
अर्यमाणौ / अर्यमाणा¹ aryamā́ṇau / aryamā́ṇā¹ |
अर्यमाणः aryamā́ṇaḥ |
| Vocative | अर्यमन् áryaman |
अर्यमाणौ / अर्यमाणा¹ áryamāṇau / áryamāṇā¹ |
अर्यमाणः áryamāṇaḥ |
| Accusative | अर्यमाणम् aryamā́ṇam |
अर्यमाणौ / अर्यमाणा¹ aryamā́ṇau / aryamā́ṇā¹ |
अर्यम्णः aryamṇáḥ |
| Instrumental | अर्यम्णा aryamṇā́ |
अर्यमभ्याम् aryamábhyām |
अर्यमभिः aryamábhiḥ |
| Dative | अर्यम्णे aryamṇé |
अर्यमभ्याम् aryamábhyām |
अर्यमभ्यः aryamábhyaḥ |
| Ablative | अर्यम्णः aryamṇáḥ |
अर्यमभ्याम् aryamábhyām |
अर्यमभ्यः aryamábhyaḥ |
| Genitive | अर्यम्णः aryamṇáḥ |
अर्यम्णोः aryamṇóḥ |
अर्यम्णाम् aryamṇā́m |
| Locative | अर्यम्णि / अर्यमणि / अर्यमन्¹ aryamṇí / aryamáṇi / aryamán¹ |
अर्यम्णोः aryamṇóḥ |
अर्यमसु aryamásu |
| Notes |
| ||
References edit
- Monier Williams (1899) “अर्यमन्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 93.