कंस

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• কংস (Assamese script)
• ᬓᬂᬲ (Balinese script)
• কংস (Bengali script)
• 𑰎𑰽𑰭 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑀁𑀲 (Brahmi script)
• ကံသ (Burmese script)
• કંસ (Gujarati script)
• ਕਂਸ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑌂𑌸 (Grantha script)
• ꦏꦁꦱ (Javanese script)
• 𑂍𑂁𑂮 (Kaithi script)
• ಕಂಸ (Kannada script)
• កំស (Khmer script)
• ກໍສ (Lao script)
• കംസ (Malayalam script)
• ᢀ᠋ᡬᠠᠰ᠌ᠠ (Manchu script)
• 𑘎𑘽𑘭 (Modi script)
• ᢀ᠋ᢉᠠᠰᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦮𑧞𑧍 (Nandinagari script)
• 𑐎𑑄𑐳 (Newa script)
• କଂସ (Odia script)
• ꢒꢀꢱ (Saurashtra script)
• 𑆑𑆁𑆱 (Sharada script)
• 𑖎𑖽𑖭 (Siddham script)
• කංස (Sinhalese script)
• 𑩜𑪖𑪁 (Soyombo script)
• 𑚊𑚫𑚨 (Takri script)
• கஂஸ (Tamil script)
• కంస (Telugu script)
• กํส (Thai script)
• ཀཾ་ས (Tibetan script)
• 𑒏𑓀𑒮 (Tirhuta script)
• 𑨋𑨸𑨰 (Zanabazar Square script)

Etymology 1

From Proto-Indo-Iranian *kansás (“metal”). Cognate with Avestan 𐬀𐬥𐬙𐬀𐬭𐬈.𐬐𐬀𐬢𐬵𐬀 (antare.kaŋha, “*with metal inside”, name of a mountain), 𐬐𐬄𐬵- (kąh-, “to sound”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɐ̃.sɐ́/
• (Classical) IPA^(key): /ˈkɐ̃.s̪ɐ/

Noun

कंस • (kaṃsá) stem, m or n

1. metal vessel, goblet or drinking cup
   • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 10.10.5:

     शतं कंसाः शतं दोग्धारः शतं गोप्तारो अधि पृष्ठे अस्याः ।

     śataṃ kaṃsāḥ śataṃ dogdhāraḥ śataṃ goptāro adhi pṛṣṭhe asyāḥ.

     Upon her back there are a hundred protectors, a hundred metal bowls, a hundred milkers.

Declension

Masculine a-stem declension of कंस (kaṃsá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कंसः kaṃsáḥ	कंसौ / कंसा¹ kaṃsaú / kaṃsā́¹	कंसाः / कंसासः¹ kaṃsā́ḥ / kaṃsā́saḥ¹
Vocative	कंस káṃsa	कंसौ / कंसा¹ káṃsau / káṃsā¹	कंसाः / कंसासः¹ káṃsāḥ / káṃsāsaḥ¹
Accusative	कंसम् kaṃsám	कंसौ / कंसा¹ kaṃsaú / kaṃsā́¹	कंसान् kaṃsā́n
Instrumental	कंसेन kaṃséna	कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām	कंसैः / कंसेभिः¹ kaṃsaíḥ / kaṃsébhiḥ¹
Dative	कंसाय kaṃsā́ya	कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām	कंसेभ्यः kaṃsébhyaḥ
Ablative	कंसात् kaṃsā́t	कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām	कंसेभ्यः kaṃsébhyaḥ
Genitive	कंसस्य kaṃsásya	कंसयोः kaṃsáyoḥ	कंसानाम् kaṃsā́nām
Locative	कंसे kaṃsé	कंसयोः kaṃsáyoḥ	कंसेषु kaṃséṣu
Notes	¹Vedic

Neuter a-stem declension of कंस (kaṃsá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कंसम् kaṃsám	कंसे kaṃsé	कंसानि / कंसा¹ kaṃsā́ni / kaṃsā́¹
Vocative	कंस káṃsa	कंसे káṃse	कंसानि / कंसा¹ káṃsāni / káṃsā¹
Accusative	कंसम् kaṃsám	कंसे kaṃsé	कंसानि / कंसा¹ kaṃsā́ni / kaṃsā́¹
Instrumental	कंसेन kaṃséna	कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām	कंसैः / कंसेभिः¹ kaṃsaíḥ / kaṃsébhiḥ¹
Dative	कंसाय kaṃsā́ya	कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām	कंसेभ्यः kaṃsébhyaḥ
Ablative	कंसात् kaṃsā́t	कंसाभ्याम् kaṃsā́bhyām	कंसेभ्यः kaṃsébhyaḥ
Genitive	कंसस्य kaṃsásya	कंसयोः kaṃsáyoḥ	कंसानाम् kaṃsā́nām
Locative	कंसे kaṃsé	कंसयोः kaṃsáyoḥ	कंसेषु kaṃséṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

• कांस्य (kāṃsya)

Descendants

• Assamese: কাঁহ (kãh)
• Old Javanese: gaṅsa
  • Javanese: ꦒꦁꦱ (gangsa)
  • → Balinese: ᬕᬗ᭄ᬲ (gangsa)
• Pali: kaṃsa

Etymology 2

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Proper noun

कंस • (kaṃsa) stem, m

1. (Hinduism) Name of a king of Mathura, the cousin of Devaki, who was later slain by Krishna

Declension

Masculine a-stem declension of कंस (kaṃsa)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	कंसः kaṃsaḥ	कंसौ / कंसा¹ kaṃsau / kaṃsā¹	कंसाः / कंसासः¹ kaṃsāḥ / kaṃsāsaḥ¹
Vocative	कंस kaṃsa	कंसौ / कंसा¹ kaṃsau / kaṃsā¹	कंसाः / कंसासः¹ kaṃsāḥ / kaṃsāsaḥ¹
Accusative	कंसम् kaṃsam	कंसौ / कंसा¹ kaṃsau / kaṃsā¹	कंसान् kaṃsān
Instrumental	कंसेन kaṃsena	कंसाभ्याम् kaṃsābhyām	कंसैः / कंसेभिः¹ kaṃsaiḥ / kaṃsebhiḥ¹
Dative	कंसाय kaṃsāya	कंसाभ्याम् kaṃsābhyām	कंसेभ्यः kaṃsebhyaḥ
Ablative	कंसात् kaṃsāt	कंसाभ्याम् kaṃsābhyām	कंसेभ्यः kaṃsebhyaḥ
Genitive	कंसस्य kaṃsasya	कंसयोः kaṃsayoḥ	कंसानाम् kaṃsānām
Locative	कंसे kaṃse	कंसयोः kaṃsayoḥ	कंसेषु kaṃseṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• → Hindi: कंस (kans)
• → Kannada: ಕಂಸ (kaṃsa)
• → Burmese: ကံသ (kamsa.)

References

• Monier Williams (1899) “कंस”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0241, column 1.