पार्थिव

Hindi edit

Etymology edit

Borrowed from Sanskrit पार्थिव (pārthiva).

Pronunciation edit

(Delhi Hindi) IPA^(key): /pɑːɾ.t̪ʰɪʋ/, [päːɾ.t̪ʰɪʋ]

Adjective edit

पार्थिव • (pārthiv) (indeclinable)

earthly, earthen; of the earth

Sanskrit edit

FWOTD – 24 April 2018

Etymology edit

From the vriddhi form of पृथिवी (pṛthivī́, “earth”).

Pronunciation edit

(Vedic) IPA^(key): /pɑ́ːɾ.tʰi.ʋɐ/
(Classical) IPA^(key): /ˈpɑːɾ.t̪ʰi.ʋɐ/

Adjective edit

पार्थिव • (pā́rthiva) stem

earthly, earthen; of the earth, as opposed to heaven
Antonym: दिव्य (dívya)
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 4.53.3:
  आप्रा रजांसि दिव्यानि पार्थिवा श्लोकं देवः कृणुते स्वाय धर्मणे ।
  प्र बाहू अस्राक्सविता सवीमनि निवेशयन्प्रसुवन्नक्तुभिर्जगत् ॥
  ā́prā rájāṃsi diviyā́ni pā́rthivā ślókaṃ deváḥ kṛṇute svā́ya dhármaṇe .
  prá bāhū́ asrāk-savitā́ sávīmani niveśáyan-prasuvánn-aktúbhir-jágat .
  He hath filled full the regions of the heaven and earth: the God for his own strengthening waketh up the hymn.
  Savitar hath stretched out his arms to cherish life, producing with his rays and lulling all that moves.

Declension edit

Masculine a-stem declension of पार्थिव (pārthiva)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पार्थिवः pārthivaḥ	पार्थिवौ / पार्थिवा¹ pārthivau / pārthivā¹	पार्थिवाः / पार्थिवासः¹ pārthivāḥ / pārthivāsaḥ¹
Vocative	पार्थिव pārthiva	पार्थिवौ / पार्थिवा¹ pārthivau / pārthivā¹	पार्थिवाः / पार्थिवासः¹ pārthivāḥ / pārthivāsaḥ¹
Accusative	पार्थिवम् pārthivam	पार्थिवौ / पार्थिवा¹ pārthivau / pārthivā¹	पार्थिवान् pārthivān
Instrumental	पार्थिवेन pārthivena	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवैः / पार्थिवेभिः¹ pārthivaiḥ / pārthivebhiḥ¹
Dative	पार्थिवाय pārthivāya	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवेभ्यः pārthivebhyaḥ
Ablative	पार्थिवात् pārthivāt	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवेभ्यः pārthivebhyaḥ
Genitive	पार्थिवस्य pārthivasya	पार्थिवयोः pārthivayoḥ	पार्थिवानाम् pārthivānām
Locative	पार्थिवे pārthive	पार्थिवयोः pārthivayoḥ	पार्थिवेषु pārthiveṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of पार्थिवा (pārthivā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पार्थिवा pārthivā	पार्थिवे pārthive	पार्थिवाः pārthivāḥ
Vocative	पार्थिवे pārthive	पार्थिवे pārthive	पार्थिवाः pārthivāḥ
Accusative	पार्थिवाम् pārthivām	पार्थिवे pārthive	पार्थिवाः pārthivāḥ
Instrumental	पार्थिवया / पार्थिवा¹ pārthivayā / pārthivā¹	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवाभिः pārthivābhiḥ
Dative	पार्थिवायै pārthivāyai	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवाभ्यः pārthivābhyaḥ
Ablative	पार्थिवायाः / पार्थिवायै² pārthivāyāḥ / pārthivāyai²	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवाभ्यः pārthivābhyaḥ
Genitive	पार्थिवायाः / पार्थिवायै² pārthivāyāḥ / pārthivāyai²	पार्थिवयोः pārthivayoḥ	पार्थिवानाम् pārthivānām
Locative	पार्थिवायाम् pārthivāyām	पार्थिवयोः pārthivayoḥ	पार्थिवासु pārthivāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of पार्थिव (pārthiva)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पार्थिवम् pārthivam	पार्थिवे pārthive	पार्थिवानि / पार्थिवा¹ pārthivāni / pārthivā¹
Vocative	पार्थिव pārthiva	पार्थिवे pārthive	पार्थिवानि / पार्थिवा¹ pārthivāni / pārthivā¹
Accusative	पार्थिवम् pārthivam	पार्थिवे pārthive	पार्थिवानि / पार्थिवा¹ pārthivāni / pārthivā¹
Instrumental	पार्थिवेन pārthivena	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवैः / पार्थिवेभिः¹ pārthivaiḥ / pārthivebhiḥ¹
Dative	पार्थिवाय pārthivāya	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवेभ्यः pārthivebhyaḥ
Ablative	पार्थिवात् pārthivāt	पार्थिवाभ्याम् pārthivābhyām	पार्थिवेभ्यः pārthivebhyaḥ
Genitive	पार्थिवस्य pārthivasya	पार्थिवयोः pārthivayoḥ	पार्थिवानाम् pārthivānām
Locative	पार्थिवे pārthive	पार्थिवयोः pārthivayoḥ	पार्थिवेषु pārthiveṣu
Notes	¹Vedic

References edit

Monier Williams (1899) “पार्थिव”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 621.