မီး
Burmese edit
Etymology edit
From Proto-Lolo-Burmese *s/ʔ-mej² (“fire”), from Proto-Sino-Tibetan *mej (“fire”). Cognate with Tibetan མེ (me).
Pronunciation edit
- IPA(key): /mí/
- Romanization: MLCTS: mi: • ALA-LC: mīʺ • BGN/PCGN: mi: • Okell: mì
Noun edit
မီး • (mi:)
- fire; conflagration
- light
- brilliance (of gems)
- consuming passion
- electricity
Synonyms edit
Derived terms edit
- ကျောက်မီး (kyaukmi:)
- ကိုးမီး (kui:mi:)
- ကောက်ရိုးမီး (kauk-rui:mi:)
- ခြေမွေးမီးမလောင်လက်မွေးမီးမလောင် (hkre-mwe:mi:ma.launglakmwe:mi:ma.laung)
- ခိုးသေးမီးပွား (hkui:se:mi:pwa:)
- ခဲယမ်းမီးကျောက် (hkai:yam:mi:kyauk)
- ငရဲမီး (nga.rai:mi:)
- ဆီမီး (hcimi:)
- ဆေးပေးမီးယူ (hce:pe:mi:yu)
- တို့မီးရှို့မီး (tui.mi:hrui.mi:)
- တုတ်မီး (tutmi:)
- တောမီး (tau:mi:)
- ဓာတ်မီး (dhatmi:)
- ဓာတ်မီးခြစ် (dhatmi:hkrac)
- ဓာတ်မီးပူ (dhatmi:pu)
- နွားမီးချ (nwa:mi:hkya.)
- နေ့မီးညမီးလုပ် (ne.mi:nya.mi:lup)
- နေဝင်မီးငြိမ်း (newangmi:ngrim:)
- နေဝင်မီးငြိမ်းအမိန့် (newangmi:ngrim:a.min.)
- ပဒိုင်းပွင့်မီးအိမ် (pa.duing:pwang.mi:im)
- ပန်းတိုင်းပွင့်မီးအိမ် (pan:tuing:pwang.mi:im)
- ပွဲပြီးမီးသေ (pwai:pri:mi:se)
- ပိုးလောင်မီး (pui:laungmi:)
- ဖန်မီးအိမ် (hpanmi:im)
- ဖွဲမီး (hpwai:mi:)
- ဖွဲမီးပမာ (hpwai:mi:pa.ma)
- ဖုတ်ပူမီးတိုက် (hputpumi:tuik)
- ဘုန်းမီးနေလ (bhun:mi:nela.)
- မျောက်မီးခဲကိုင် (myaukmi:hkai:kuing)
- မှတ်မီး (hmatmi:)
- မိုးမီးလောင် (mui:mi:laung)
- မီးကင်း (mi:kang:)
- မီးကပ် (mi:kap)
- မီးကျည် (mi:kyany)
- မီးကျည်သေနတ် (mi:kyanysenat)
- မီးကျိုးမောင်းပျက် (mi:kyui:maung:pyak)
- မီးကျီး (mi:kyi:)
- မီးကျော် (mi:kyau)
- မီးကြွေတိုက် (mi:krwetuik)
- မီးကြို (mi:krui)
- မီးကြိုး (mi:krui:)
- မီးကွက်နာ (mi:kwakna)
- မီးကွင်း (mi:kwang:)
- မီးကာ (mi:ka)
- မီးကုန်ယမ်းကုန် (mi:kun-yam:kun)
- မီးခ (mi:hka.)
- မီးခံ (mi:hkam)
- မီးခံပြား (mi:hkampra:)
- မီးခံသေတ္တာ (mi:hkamsetta)
- မီးခံအုတ် (mi:hkam-ut)
- မီးခတ် (mi:hkat)
- မီးခတ်ကျောက် (mi:hkatkyauk)
- မီးချိတ် (mi:hkyit)
- မီးခြစ် (mi:hkrac)
- မီးခလုတ် (mi:hka.lut)
- မီးခွက် (mi:hkwak)
- မီးခိုး (mi:hkui:)
- မီးခေါင်း (mi:hkaung:)
- မီးခဲ (mi:hkai:)
- မီးခဲပြာဖုံး (mi:hkai:prahpum:)
- မီးစ (mi:ca.)
- မီးစက် (mi:cak)
- မီးစဉ်ကြည့်က (mi:canykrany.ka.)
- မီးစတစ်ဖက်ရေမှုတ်တစ်ဖက် (mi:ca.tachpak-rehmuttachpak)
- မီးစလောင်း (mi:ca.laung:)
- မီးစွယ် (mi:cwai)
- မီးစွဲ (mi:cwai:)
- မီးစာ (mi:ca)
- မီးစား (mi:ca:)
- မီးစာကြိုး (mi:ca-krui:)
- မီးစာကုန်ဆီခန်း (mi:cakunhcihkan:)
- မီးစုန်း (mi:cun:)
- မီးစုန်းဓာတ် (mi:cun:dhat)
- မီးဆိုက် (mi:hcuik)
- မီးဆေး (mi:hce:)
- မီးဆော် (mi:hcau)
- မီးညွန့် (mi:nywan.)
- မီးညှပ် (mi:hnyap)
- မီးညှိ (mi:hnyi.)
- မီးတင်းကုပ် (mi:tang:kup)
- မီးတွင်း (mi:twang:)
- မီးတား (mi:ta:)
- မီးတားလမ်း (mi:ta:lam:)
- မီးတို့ (mi:tui.)
- မီးတိုက် (mi:tuik)
- မီးတိုင် (mi:tuing)
- မီးတုတ် (mi:tut)
- မီးတောက် (mi:tauk)
- မီးတောက်အရက် (mi:tauk-a.rak)
- မီးတောင် (mi:taung)
- မီးထင်းကိစ္စ (mi:htang:kicca.)
- မီးထည့် (mi:htany.)
- မီးထွက် (mi:htwak)
- မီးထွန်း (mi:htwan:)
- မီးထွန်းချိန် (mi:htwan:hkyin)
- မီးထွန်းပွဲ (mi:htwan:pwai:)
- မီးထိုး (mi:htui:)
- မီးထောင်ချောက် (mi:htaunghkyauk)
- မီးနာ (mi:na)
- မီးနေ (mi:ne)
- မီးနေကပ် (mi:nekap)
- မီးနေဝင် (mi:newang)
- မီးပဒေသာ (mi:pa.desa)
- မီးပန်း (mi:pan:)
- မီးပျိုး (mi:pyui:)
- မီးပြ (mi:pra.)
- မီးပြင်းတိုက် (mi:prang:tuik)
- မီးပြင်းထိုး (mi:prang:htui:)
- မီးပြတိုက် (mi:pra.tuik)
- မီးပြောင်း (mi:praung:)
- မီးပလွေ (mi:pa.lwe)
- မီးပွင့် (mi:pwang.)
- မီးပွင့်သွား (mi:pwang.swa:)
- မီးပွတ် (mi:pwat)
- မီးပွား (mi:pwa:)
- မီးပုံ (mi:pum)
- မီးပုံး (mi:pum:)
- မီးပုံးပျံ (mi:pum:pyam)
- မီးပုံပွဲ (mi:pumpwai:)
- မီးပူ (mi:pu)
- မီးပူဇော် (mi:pujau)
- မီးပေါက် (mi:pauk)
- မီးပေါင် (mi:paung)
- မီးဖွင့် (mi:hpwang.)
- မီးဖွား (mi:hpwa:)
- မီးဖွားခွင့် (mi:hpwa:hkwang.)
- မီးဖို (mi:hpui)
- မီးဖိုချောင် (mi:hpuihkyaung)
- မီးဖုန်းပွဲ (mi:hpun:pwai:)
- မီးဖောင် (mi:hpaung)
- မီးဘေး (mi:bhe:)
- မီးမကင်ဆေး (mi:ma.kanghce:)
- မီးမကူး (mi:ma.ku:)
- မီးမယ်ဖျူး (mi:maihpyu:)
- မီးမြှိုက် (mi:hmruik)
- မီးမြုံတောင် (mi:mrumtaung)
- မီးမွှေး (mi:hmwe:)
- မီးမသေရေမကြည် (mi:ma.serema.krany)
- မီးမသေရေမနောက် (mi:ma.serema.nauk)
- မီးမေး (mi:me:)
- မီးမောင်း (mi:maung:)
- မီးမောင်းထိုး (mi:maung:htui:)
- မီးယပ် (mi:yap)
- မီးရထား (mi:ra.hta:)
- မီးရှို့ (mi:hrui.)
- မီးရှူးတိုင် (mi:hru:tuing)
- မီးရှူးမြင် (mi:hru:mrang)
- မီးရှူးမီးပန်း (mi:hru:mi:pan:)
- မီးရှူးသန့်စင် (mi:hru:san.cang)
- မီးလင်းဖို (mi:lang:hpui)
- မီးလည် (mi:lany)
- မီးလန့် (mi:lan.)
- မီးလျှံ (mi:hlyam)
- မီးလွတ်စာ (mi:lwatca)
- မီးလှုံ (mi:hlum)
- မီးလုံး (mi:lum:)
- မီးလောင် (mi:laung)
- မီးလောင်ငုတ် (mi:laungngut)
- မီးလောင်တိုက်သွင်း (mi:laungtuikswang:)
- မီးလောင်ပြင် (mi:laungprang)
- မီးလောင်ဖု (mi:launghpu.)
- မီးလောင်ဗုံး (mi:laungbum:)
- မီးလောင်မာ (mi:laungma)
- မီးလောင်ရာလေပင့် (mi:laung-ralepang.)
- မီးဝင် (mi:wang)
- မီးဝင်မီးထွက် (mi:wangmi:htwak)
- မီးသင့် (mi:sang.)
- မီးသင့်ကျောက် (mi:sang.kyauk)
- မီးသင်း (mi:sang:)
- မီးသင်္ဂြိုဟ် (mi:sanggruih)
- မီးသင်္ဘော (mi:sangbhau:)
- မီးသတ် (mi:sat)
- မီးသတ်စက် (mi:satcak)
- မီးသတ်ပိုက် (mi:satpuik)
- မီးသတ်ဘူး (mi:satbhu:)
- မီးသွေး (mi:swe:)
- မီးသီး (mi:si:)
- မီးသီးခေါင်း (mi:si:hkaung:)
- မီးသုံးပါး (mi:sum:pa:)
- မီးသေ (mi:se)
- မီးအာမခံ (mi:ama.hkam)
- မီးအိမ် (mi:im)
- မီးအိမ်ပျံ (mi:impyam)
- မီးအိုး (mi:ui:)
- မီးအုံး (mi:um:)
- မီးအုပ်ဆောင်း (mi:uphcaung:)
- မီးအေး (mi:e:)
- ယမ်းပုံမီးကျ (yam:pummi:kya.)
- ရွှံ့မီးတောင် (hrwam.mi:taung)
- ရှားမီးကျ (hra:mi:kya.)
- ရှို့မီး (hrui.mi:)
- လက်ချားမီးပေါက် (lakhkya:mi:pauk)
- လျှပ်စစ်မီး (hlyapcacmi:)
- လှည်းမီးချ (hlany:mi:hkya.)
- လေမီးဖို (lemi:hpui)
- လောင်မီး (laungmi:)
- လောင်မီးကျ (laungmi:kya.)
- ဝမ်းမီး (wam:mi:)
- အတွင်းမီး (a.twang:mi:)
- အထက်မီးအောက်မီး (a.htakmi:aukmi:)
- အနာမီး (a.nami:)
- အနာမီးအနာလျှံ (a.nami:a.nahlyam)
- အပူမီးတောက် (a.pumi:tauk)
- အရူးမီးဝိုင်း (a.ru:mi:wuing:)
- အိမ်တစ်ဆောင်မီးတစ်ပြောင် (imtachcaungmi:tacpraung)
Further reading edit
- “မီး” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.
Shan edit
Etymology edit
From Proto-Tai *miːᴬ (“to have”). Cognate with Thai มี (mii), Northern Thai ᨾᩦ, Khün ᨾᩦ, Lao ມີ (mī), Lü ᦙᦲ (mii), Tai Dam ꪣꪲ, Zhuang miz, Ahom 𑜉𑜣 (mī).
Pronunciation edit
Verb edit
မီး • (míi) (abstract noun လွင်ႈမီး)
- (transitive) have
- (intransitive) be, exist