Galician edit

Etymology edit

Attested since the 13th century: candea +‎ -eiro. Compare Portuguese candeeiro and Spanish candelero.

Pronunciation edit

  • IPA(key): /kandeˈejɾo̝̝/, /kandiˈejɾo̝/

Noun edit

candeeiro m (plural candeeiros)

  1. candle holder, candlestick
    • 1459, A. López Carreira (ed.), Fragmentos de notarios, doc. D40a:
      Iten dous candeiros de ferro, hun rello de rellar pan, hun qestella de mantees cobertoyras
      Item, two iron candlesticks, a scrapper for bread, a basket with tablecloths
  2. lamp
    • 1862, Manuel Magariños, Ferrocarril Compostelano:
      Non sei qué xuncras traguía na moleira o Seor Pedro, que o vin no outro onte carreirando, como un neno, e axuntando aos seus veciños, pra que onde ao seu palleiro fosen axiña a agoardá-lo; Eu non sei si un formigueiro de vermes lle boligaban entre os miolos dos sesos, pois semellaba a un doente, pro casi arrincando os pelos de debaixo da monteira, sin ton, nin son, e sin xeito; Eu non sei qué lle proía, eu non sei, si tiña o demo; porque os folgos eran fogos e os ollos dous candeeiros, e a cara toda prigada, amostrando os seus chavellos coa boca de un palmo aberta, babexado o fuciñeiro, parecía un estraloxe, un estraloxe de un vello
      I don't know what damned thing was bringing in his head Mr. Pedro, whom I saw the day before yesterday running around, as a kid, and gathering his neighbours asking them to come swiftly to his barn and wait for him; I don't know if a colony of worms was scampering around the center of his brains, because he looked as a madman, almost pulling out the hair from under the hat, without rhyme of reason, and without care; I don't know what was itching him, I don't know if he was possessed by a demon; because his breath was fire and the eyes two lamps, and the face all folded, showing his fangs with mouth open wide, the snout drooling, he looked as a ravel, an old man's ravel
  3. (figurative) leg

Related terms edit

References edit

  • candeeiro” in Dicionario de Dicionarios do galego medieval, SLI - ILGA 2006–2022.
  • candeeyro” in Xavier Varela Barreiro & Xavier Gómez Guinovart: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval. SLI / Grupo TALG / ILG, 2006-2016.
  • candeeiro” in Dicionario de Dicionarios da lingua galega, SLI - ILGA 2006–2013.
  • candeeiro” in Tesouro informatizado da lingua galega. Santiago: ILG.
  • candeeiro” in Álvarez, Rosario (coord.): Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués, Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega.

Portuguese edit

Etymology edit

From candeia (oil lamp) +‎ -eiro, from Old Galician-Portuguese candea (candle), from Latin candēla. Or possibly from a Vulgar Latin *candelārius.[1]

Pronunciation edit

 
  • (Brazil) IPA(key): /kɐ̃.deˈe(j).ɾu/ [kɐ̃.deˈe(ɪ̯).ɾu], /kɐ̃.d͡ʒiˈe(j).ɾu/ [kɐ̃.d͡ʒɪˈe(ɪ̯).ɾu], (faster pronunciation) /kɐ̃ˈd͡ʒje(j).ɾu/ [kɐ̃ˈd͡ʒje(ɪ̯).ɾu]
    • (Southern Brazil) IPA(key): /kɐ̃.deˈe(j).ɾo/ [kɐ̃.deˈe(ɪ̯).ɾo]
 

  • Hyphenation: can‧de‧ei‧ro

Noun edit

candeeiro m (plural candeeiros)

  1. sconce, lamp, torch
  2. oil lamp (lamp using oil as fuel)
    Synonym: lampião
  3. (Portugal) street lamp (large outdoor light used to illuminate a public area)

Derived terms edit

Related terms edit

See also edit

References edit