dziesiąty
Old Polish edit
Etymology edit
Inherited from Proto-Slavic *desętъ. First attested in the 14th century.
Pronunciation edit
Adjective edit
dziesiąty
- tenth
- 1447, Dekalog - Dziesięcioro przykazań bożych - Decem praecepta Dei, volume III, page 10. 20:
- Dzeszøtha kaszn boza: ne pozøday czudzego szboza
- [Dziesiąta kaźń Boża: nie pożędaj cudzego zboża]
- 1930 [Fifteenth century], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[2], 16, 36:
- Gomor ta myara gest dzeszøta czyøszcz effy tey myari (gomor autem decima pars est ephi)
- [Gomor ta miara jest dziesiąta część effy tej miary (gomor autem decima pars est ephi)]
Descendants edit
- Masurian: dżiesziónti
- Polish: dziesiąty
- Silesian: dziesiōnty
References edit
- Boryś, Wiesław (2005) “dziesiąty”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “dziesiąty”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “dziesiąty”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “dziesiąty”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “dziesiąty”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish edit
100 | ||||
← 1 | ← 9 | 10 | 11 → | 20 → |
---|---|---|---|---|
1 | ||||
Cardinal: dziesięć Ordinal: dziesiąty Adverbial: dziesięciokrotnie, dziesięciokroć Multiplier: dziesięciokrotny Adverbial qualitative: dziesięciorako Multiplier qualitative: dziesięcioraki Collective: dziesięcioro Additional collective: dziesiątek Fractional: dziesięcina Numeral noun: dziesiątka Relational adjective: dziesiątkowy Related verb: dziesiątkować Prefix: dziesięcio- |
Etymology edit
Inherited from Old Polish dziesiąty.
Pronunciation edit
- IPA(key): /d͡ʑɛˈɕɔn.tɨ/
- (Middle Polish) IPA(key): /d͡ʑɛˈɕɔ̃.tɨ/
Audio (file) - Rhymes: -ɔntɨ
- Syllabification: dzie‧sią‧ty
Adjective edit
dziesiąty (not comparable, no derived adverb, abbreviation 10.)
Declension edit
Declension of dziesiąty (hard)
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | dziesiąty | dziesiąta | dziesiąte | dziesiąci | dziesiąte | |
genitive | dziesiątego | dziesiątej | dziesiątego | dziesiątych | ||
dative | dziesiątemu | dziesiątej | dziesiątemu | dziesiątym | ||
accusative | dziesiątego | dziesiąty | dziesiątą | dziesiąte | dziesiątych | dziesiąte |
instrumental | dziesiątym | dziesiątą | dziesiątym | dziesiątymi | ||
locative | dziesiątym | dziesiątej | dziesiątym | dziesiątych |
Trivia edit
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dziesiąty is one of the most used words in Polish, appearing 11 times in scientific texts, 38 times in news, 7 times in essays, 3 times in fiction, and 4 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 63 times, making it the 1037th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
Noun edit
dziesiąty m inan
- denotes tenth day of the month; the tenth
Declension edit
Declension of dziesiąty
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | dziesiąty | dziesiąte |
genitive | dziesiątego | dziesiątych |
dative | dziesiątemu | dziesiątym |
accusative | dziesiąty | dziesiąte |
instrumental | dziesiątym | dziesiątymi |
locative | dziesiątym | dziesiątych |
vocative | dziesiąty | dziesiąte |
Derived terms edit
adverbs
nouns
References edit
Further reading edit
- dziesiąty I in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- dziesiąty II in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- dziesiąty in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dziesiąty”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Aleksandra Wieczorek (15.09.2021) “DZIESIĄTY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dziesiąty”, in Słownik języka polskiego[3]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “dziesiąty”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[4]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dziesiąty”, in Słownik języka polskiego[5] (in Polish), volume 1, Warsaw, page 647