pewnie
Old Polish edit
Etymology edit
From pewny + -ie. First attested in the 15th century.
Pronunciation edit
Adverb edit
pewnie
- surely (strongly, steadfastly)
- 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 239:
- Ktocole ma pewnye geną cznotą, ten ma wschitky
- [Ktokole ma pewnie jeną cnotę, ten ma wszytki]
- surely (without doubt)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 61:
- Kyedy Marya vzrawschy podezryenye lvda, yschby yescze pevnye oczysczona nye byla, przede wschytkymy yasnem glossem rzekla
- [Tedy Maryja uźrawszy podeźrenie luda, iżby jeszcze pewnie oczyszczona nie była, przede wszytkimi jasnem głosem rzekła]
- c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 48r:
- Existimare wenen meynen oder achten id est sperare pewnye vyedzyecz
- [Existimare wenen meynen oder achten id est sperare pewnie wiedzieć]
- surely (with trust)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter][3], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 11, 6:
- Poloszø we zbawenu twoiem, pewne (fiducialiter) bødø czinicz w nem
- [Położę we zbawieniu twojem, pewnie (fiducialiter) będę czynić w niem]
- effectively
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[4], page 189:
- Alye yze rzekl, yescze mam oczysczon bycz, yze yvsch byl oczysczon [byl] kr[ry]wya Iesukrystuszova, alye pevnye[j] myal bycz okrzczon svyątem krzstem, yako kto wzyal pevne lyekarstwo, badzye vzdrovyon [bądzye], wsakosz przez dokonanya pevnye ma bycz vzdrovyon (se adhuc mundandum dixit, quia si iam mundatus, et per sanguinem Christi plenius erat mundandus, sicut quis accepta efficaci medicina per causam curatus dicitur, per effectus plenitudinem curandus)
- [Ale iże rzekł, jeszcze mam oczyszczon być, iże już był oczyszczon krwią Jesukrystusową, ale pewniej miał być okrzczon świętem krzstem, jako kto wziął pewne lekarstwo, będzie uzdrowion, wszakoż przez dokonania pewnie ma być uzdrowion (se adhuc mundandum dixit, quia si iam mundatus, et per sanguinem Christi plenius erat mundandus, sicut quis accepta effcaci medicina per causam curatus dicitur, per effectus plenitudinem curandus)]
- The meaning of this term is uncertain.
- 1876 [End of the 15th century], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie[5], volume XII, page 14:
- Pewnye
- [Pewnie]
Related terms edit
adjectives
adverbs
nouns
verbs
- pewnić impf
Descendants edit
References edit
- Bańkowski, Andrzej (2000) “pewnie 1”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “pewnie”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “pewnie”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish pewnie. By surface analysis, pewny + -ie.
Pronunciation edit
- IPA(key): /ˈpɛv.ɲɛ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈpɛv.ɲɛ/
Audio (file) - Rhymes: -ɛvɲɛ
- Syllabification: pew‧nie
Adverb edit
pewnie (comparative pewniej, superlative najpewniej)
- surely, certainly
- confidently
- firmly
- reliably
- (Middle Polish) effectively; correctly
- (Middle Polish) constantly (without interuption)
- Synonym: ciągle
- (Middle Polish) very
- Synonyms: see Thesaurus:bardzo
- (Middle Polish) entirely
- Synonym: całkowicie
Interjection edit
pewnie
- of course, naturally, sure, sure thing (an affirmative reply; yes; certainly)
Particle edit
pewnie
- absolutely, certainly, definitely, for sure, sure
- Synonyms: najpewniej, najprawdopodobniej, pewnikiem, pewno, prawdopodobnie, z pewnością
Trivia edit
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pewnie (particle) is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 0 times in news, 0 times in essays, 38 times in fiction, and 35 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 74 times, making it the 870th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References edit
Further reading edit
- pewnie I in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- pewnie II in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- pewnie in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pewnie”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], (Can we date this quote?)
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pewnie”, in Słownik języka polskiego[6]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “pewnie”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[7]
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pewnie”, in Słownik języka polskiego[8] (in Polish), volume 4, Warsaw, page 124
- pewnie in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
- Bańkowski, Andrzej (2000) “pewnie 2”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
Silesian edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish pewnie. By surface analysis, pewny + -ie.
Pronunciation edit
Adverb edit
pewnie (comparative pewniej, superlative nojpewniej)
Further reading edit
- pewnie in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “pewnie”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 110