yıkamak

Turkish edit

Etymology edit

From Ottoman Turkish یایقامق (yaykamak, “to wash”). There are two theories about the further etymology:

According to Nişanyan and Clauson it is derived from Old Turkic [script needed] (yayık, “agitation, playful, unstable”), derived from Old Turkic [script needed] (yay-, “to shake, rinse”),^[1]^[2] therefore it must be a secondary form derived from Proto-Turkic *yāń- (“to shake”). See yayık.
Altaicists construct Proto-Turkic *yańka- (“to shake, bring into motion”), and derive it (compare Mongolian найгах (najgax, “to shake, sway”)) from a Proto-Altaic root meaning "to incline, sway, shake".^[3] However, the Altaic theory is now widely discredited.

Compare çalkalamak for a similar semantic reach. Cognate with Old Turkic 𐰖𐰪 (yań-, “to scatter”), Khalaj yâmaq (“to churn butter”), Azerbaijani yaxalamaq (“to rinse”), Turkmen yāymak (“to churn butter”).

Verb edit

yıkamak (third-person singular simple present yıkar)

(transitive) to wash
Arabamı yıkayacağım. ― I will wash my car.

Conjugation edit

^{The template Template:tr-conj-v does not use the parameter(s): 4=yıkar
5=a
Please see Module:checkparams for help with this warning.}

Conjugation of yıkamak

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative

infinitive			yıkamak
impersonal participle	imperfective		yıkayan
	perfective		yıkamış
	prospective		yıkayacak
personal participle	non-prospective		yıkadığım	yıkadığın	yıkadığı	yıkadığımız	yıkadığınız	yıkadıkları
personal participle	prospective		yıkayacağım	yıkayacağın	yıkayacağı	yıkayacağımız	yıkayacağınız	yıkayacakları
verbal noun			yıkama
way of doing			yıkayış
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	yıkarım	yıkarsın	yıkar	yıkarız	yıkarsınız	yıkarlar
	present	imperfective	yıkıyorum	yıkıyorsun	yıkıyor	yıkıyoruz	yıkıyorsunuz	yıkıyorlar
	past	perfective	yıkadım	yıkadın	yıkadı	yıkadık	yıkadınız	yıkadılar
	past	imperfective	yıkıyordum	yıkıyordun	yıkıyordu	yıkıyorduk	yıkıyordunuz	yıkıyorlardı
	future		yıkayacağım	yıkayacaksın	yıkayacak	yıkayacağız	yıkayacaksınız	yıkayacaklar
inferential	perfective		yıkamışım	yıkamışsın	yıkamış	yıkamışız	yıkamışsınız	yıkamışlar
	aorist		yıkarmışım	yıkarmışsın	yıkarmış	yıkarmışız	yıkarmışsınız	yıkarmışlar
	imperfective		yıkıyormuşum	yıkıyormuşsun	yıkıyormuş	yıkıyormuşuz	yıkıyormuşsunuz	yıkıyormuşlar
conditional	simple		yıkasam	yıkasan	yıkasa	yıkasak	yıkasanız	yıkasalar
conditional	perfective		yıkasaydım	yıkasaydın	yıkasaydı	yıkasaydık	yıkasaydınız	yıkasaydılar
optative			yıkayayım	yıkayasın	yıkaya	yıkayalım	yıkayasınız	yıkayalar
progressive			yıkamaktayım	yıkamaktasın	yıkamakta	yıkamaktayız	yıkamaktasınız	yıkamaktalar
necessitative			yıkamalıyım	yıkamalısın	yıkamalı	yıkamalıyız	yıkamalısınız	yıkamalılar
imperative				yıka	yıkasın		yıkayın	yıkasınlar

Positive interrogative

			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	yıkar mıyım?	yıkar mısın?	yıkar mı?	yıkar mıyız?	yıkar mısınız?	yıkarlar mı?
	present	imperfective	yıkıyor muyum?	yıkıyor musun?	yıkıyor mu?	yıkıyor muyuz?	yıkıyor musunuz?	yıkıyorlar mı?
	past	perfective	yıkadım mı?	yıkadın mı?	yıkadı mı?	yıkadık mı?	yıkadınız mı?	yıkadılar mı?
	past	imperfective	yıkıyor muydum?	yıkıyor muydun?	yıkıyor muydu?	yıkıyor muyduk?	yıkıyor muydunuz?	yıkıyorlar mıydı?
	future		yıkayacak mıyım?	yıkayacak mısın?	yıkayacak mı?	yıkayacak mıyız?	yıkayacak mısınız?	yıkayacaklar mı?
inferential	perfective		yıkamış mıyım?	yıkamış mısın?	yıkamış mı?	yıkamış mıyız?	yıkamış mısınız?	yıkamışlar mı?
	aorist		yıkar mıymışım?	yıkar mıymışsın?	yıkar mıymış?	yıkar mıymışız?	yıkar mıymışsınız?	yıkarlar mıymış?
	imperfective		yıkıyor muymuşum?	yıkıyor muymuşsun?	yıkıyor muymuş?	yıkıyor muymuşuz?	yıkıyor muymuşsunuz?	yıkıyorlar mıymış?
conditional	simple		yıkasam mı?	yıkasan mı?	yıkasa mı?	yıkasak mı?	yıkasanız mı?	yıkasalar mı?
conditional	perfective		yıkasa mıydım?	yıkasa mıydın?	yıkasa mıydı?	yıkasa mıydık?	yıkasa mıydınız?	yıkasalar mıydı?
progressive			yıkamakta mıyım?	yıkamakta mısın?	yıkamakta mı?	yıkamakta mıyız?	yıkamakta mısınız?	yıkamaktalar mı?
necessitative			yıkamalı mıyım?	yıkamalı mısın?	yıkamalı mı?	yıkamalı mıyız?	yıkamalı mısınız?	yıkamalılar mı?

Negative declarative

infinitive			yıkamamak
impersonal participle	imperfective		yıkamayan
	perfective		yıkamamış
	prospective		yıkamayacak
personal participle	non-prospective		yıkamadığım	yıkamadığın	yıkamadığı	yıkamadığımız	yıkamadığınız	yıkamadıkları
personal participle	prospective		yıkamayacağım	yıkamayacağın	yıkamayacağı	yıkamayacağımız	yıkamayacağınız	yıkamayacakları
verbal noun			yıkamama
way of doing			yıkamayış
			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	yıkamam	yıkamazsın	yıkamaz	yıkamayız	yıkamazsınız	yıkamazlar
	present	imperfective	yıkamıyorum	yıkamıyorsun	yıkamıyor	yıkamıyoruz	yıkamıyorsunuz	yıkamıyorlar
	past	perfective	yıkamadım	yıkamadın	yıkamadı	yıkamadık	yıkamadınız	yıkamadılar
	past	imperfective	yıkamıyordum	yıkamıyordun	yıkamıyordu	yıkamıyorduk	yıkamıyordunuz	yıkamıyordular
	future		yıkamayacağım	yıkamayacaksın	yıkamayacak	yıkamayacağız	yıkamayacaksınız	yıkamayacaklar
inferential	perfective		yıkamamışım	yıkamamışsın	yıkamamış	yıkamamışız	yıkamamışsınız	yıkamamışlar
	aorist		yıkamazmışım	yıkamazmışsın	yıkamazmış	yıkamazmışız	yıkamazmışsınız	yıkamazmışlar
	imperfective		yıkamıyormuşum	yıkamıyormuşsun	yıkamıyormuş	yıkamıyormuşuz	yıkamıyormuşsunuz	yıkamıyormuşlar
conditional	simple		yıkamasam	yıkamasan	yıkamasa	yıkamasak	yıkamasanız	yıkamasalar
conditional	perfective		yıkamasaydım	yıkamasaydın	yıkamasaydı	yıkamasaydık	yıkamasaydınız	yıkamasaydılar
optative			yıkamayayım	yıkamayasın	yıkamaya	yıkamayalım	yıkamayasınız	yıkamayalar
progressive			yıkamamaktayım	yıkamamaktasın	yıkamamakta	yıkamamaktayız	yıkamamaktasınız	yıkamamaktalar
necessitative			yıkamamalıyım	yıkamamalısın	yıkamamalı	yıkamamalıyız	yıkamamalısınız	yıkamamalılar
imperative				yıkama	yıkamasın		yıkamayın	yıkamasınlar

Negative interrogative

			singular			plural
			1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
			ben	sen	o	biz	siz	onlar
indicative	present	aorist	yıkamaz mıyım?	yıkamaz mısın?	yıkamaz mı?	yıkamaz mıyız?	yıkamaz mısınız?	yıkamazlar mı?
	present	imperfective	yıkamıyor muyum?	yıkamıyor musun?	yıkamıyor mu?	yıkamıyor muyuz?	yıkamıyor musunuz?	yıkamıyorlar mı?
	past	perfective	yıkamadım mı?	yıkamadın mı?	yıkamadı mı?	yıkamadık mı?	yıkamadınız mı?	yıkamadılar mı?
	past	imperfective	yıkamıyor muydum?	yıkamıyor muydun?	yıkamıyor muydu?	yıkamıyor muyduk?	yıkamıyor muydunuz?	yıkamıyorlar mıydı?
	future		yıkamayacak mıyım?	yıkamayacak mısın?	yıkamayacak mı?	yıkamayacak mıyız?	yıkamayacak mısınız?	yıkamayacaklar mı?
inferential	perfective		yıkamamış mıyım?	yıkamamış mısın?	yıkamamış mı?	yıkamamış mıyız?	yıkamamış mısınız?	yıkamamışlar mı?
	aorist		yıkamaz mıymışım?	yıkamaz mıymışsın?	yıkamaz mıymış?	yıkamaz mıymışız?	yıkamaz mıymışsınız?	yıkamazlar mıymış?
	imperfective		yıkamıyor muymuşum?	yıkamıyor muymuşsun?	yıkamıyor muymuş?	yıkamıyor muymuşuz?	yıkamıyor muymuşsunuz?	yıkamıyorlar mıymış?
conditional	simple		yıkamasam mı?	yıkamasan mı?	yıkamasa mı?	yıkamasak mı?	yıkamasanız mı?	yıkamasalar mı?
conditional	perfective		yıkamasa mıydım?	yıkamasa mıydın?	yıkamasa mıydı?	yıkamasa mıydık?	yıkamasa mıydınız?	yıkamasalar mıydı?
progressive			yıkamamakta mıyım?	yıkamamakta mısın?	yıkamamakta mı?	yıkamamakta mıyız?	yıkamamakta mısınız?	yıkamamaktalar mı?
necessitative			yıkamamalı mıyım?	yıkamamalı mısın?	yıkamamalı mı?	yıkamamalı mıyız?	yıkamamalı mısınız?	yıkamamalılar mı?

Synonyms edit

yumak

Derived terms edit

Related terms edit

yayık

References edit

^ Nişanyan, Sevan (2002–) “yıka-”, in Nişanyan Sözlük
^ Clauson, Gerard (1972) “yayka:-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 981
^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill: “*leńa”

[1] Nişanyan, Sevan (2002–) “yıka-”, in Nişanyan Sözlük

[2] Clauson, Gerard (1972) “yayka:-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 981

[3] Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill: “*leńa”

[1]

[2]

[3]