νυστάζω

Ancient Greek

Etymology

Some Baltic expressions for "slumber, sleepy" are strongly reminiscent of this word, like Lithuanian snústi (“to slumber away”) and snudà (“sleeper, dreamer”); a different ablaut-grade appears in snáudžiu (“to slumber”) and forms with an l-suffix: Lithuanian snaudālius (“sleepy man”) and Latvian snaudale (“sleepy-head”). All these words suggest a derivation from a Proto-Indo-European root *snud- (“to slumber, doze”). Thus, -τάζω would be just a formal enlargement, as in κλαστάζω (klastázō) and βαστάζω (bastázō). If this is correct, the old connection with νεύω (neúō, “to nod”) should be abandoned.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /nys.táz.dɔː/ → /nysˈta.zo/ → /nisˈta.zo/

• (5^th BCE Attic) IPA^(key): /nys.táz.dɔː/
• (1^st CE Egyptian) IPA^(key): /nysˈta.zo/
• (4^th CE Koine) IPA^(key): /nysˈta.zo/
• (10^th CE Byzantine) IPA^(key): /nysˈta.zo/
• (15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /nisˈta.zo/

Verb

νυστάζω • (nustázō)

1. to be half asleep, doze, drowse
2. to hang the head

Inflection

• Mainly in the present

   Present: νυστᾰ́ζω

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	νυστᾰ́ζω	νυστᾰ́ζεις	νυστᾰ́ζει	νυστᾰ́ζετον	νυστᾰ́ζετον	νυστᾰ́ζομεν	νυστᾰ́ζετε	νυστᾰ́ζουσῐ(ν)
	subjunctive	νυστᾰ́ζω	νυστᾰ́ζῃς	νυστᾰ́ζῃ	νυστᾰ́ζητον	νυστᾰ́ζητον	νυστᾰ́ζωμεν	νυστᾰ́ζητε	νυστᾰ́ζωσῐ(ν)
	optative	νυστᾰ́ζοιμῐ	νυστᾰ́ζοις	νυστᾰ́ζοι	νυστᾰ́ζοιτον	νυστᾰζοίτην	νυστᾰ́ζοιμεν	νυστᾰ́ζοιτε	νυστᾰ́ζοιεν
	imperative		νύστᾰζε	νυστᾰζέτω	νυστᾰ́ζετον	νυστᾰζέτων		νυστᾰ́ζετε	νυστᾰζόντων
		active
infinitive		νυστᾰ́ζειν
participle	m	νυστᾰ́ζων
	f	νυστᾰ́ζουσᾰ
	n	νυστᾰ́ζον
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

   Imperfect: ἐνύστᾰζον

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ἐνύστᾰζον	ἐνύστᾰζες	ἐνύστᾰζε(ν)	ἐνυστᾰ́ζετον	ἐνυστᾰζέτην	ἐνυστᾰ́ζομεν	ἐνυστᾰ́ζετε	ἐνύστᾰζον
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

   Future: νυστᾰ́ξω

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	νυστᾰ́ξω	νυστᾰ́ξεις	νυστᾰ́ξει	νυστᾰ́ξετον	νυστᾰ́ξετον	νυστᾰ́ξομεν	νυστᾰ́ξετε	νυστᾰ́ξουσῐ(ν)
	optative	νυστᾰ́ξοιμῐ	νυστᾰ́ξοις	νυστᾰ́ξοι	νυστᾰ́ξοιτον	νυστᾰξοίτην	νυστᾰ́ξοιμεν	νυστᾰ́ξοιτε	νυστᾰ́ξοιεν
		active
infinitive		νυστᾰ́ξειν
participle	m	νυστᾰ́ξων
	f	νυστᾰ́ξουσᾰ
	n	νυστᾰ́ξον
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

   Aorist: ἐνύστᾰξᾰ

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ἐνύστᾰξᾰ	ἐνύστᾰξᾰς	ἐνύστᾰξε(ν)	ἐνυστᾰ́ξᾰτον	ἐνυστᾰξᾰ́την	ἐνυστᾰ́ξᾰμεν	ἐνυστᾰ́ξᾰτε	ἐνύστᾰξᾰν
	subjunctive	νυστᾰ́ξω	νυστᾰ́ξῃς	νυστᾰ́ξῃ	νυστᾰ́ξητον	νυστᾰ́ξητον	νυστᾰ́ξωμεν	νυστᾰ́ξητε	νυστᾰ́ξωσῐ(ν)
	optative	νυστᾰ́ξαιμῐ	νυστᾰ́ξειᾰς, νυστᾰ́ξαις	νυστᾰ́ξειε(ν), νυστᾰ́ξαι	νυστᾰ́ξαιτον	νυστᾰξαίτην	νυστᾰ́ξαιμεν	νυστᾰ́ξαιτε	νυστᾰ́ξειᾰν, νυστᾰ́ξαιεν
	imperative		νύστᾰξον	νυστᾰξᾰ́τω	νυστᾰ́ξᾰτον	νυστᾰξᾰ́των		νυστᾰ́ξᾰτε	νυστᾰξᾰ́ντων
		active
infinitive		νυστᾰ́ξαι
participle	m	νυστᾰ́ξᾱς
	f	νυστᾰ́ξᾱσᾰ
	n	νυστᾰ́ξᾰν
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

   Aorist: ἐνύστᾰσᾰ

number		singular			dual		plural
		first	second	third	second	third	first	second	third
active	indicative	ἐνύστᾰσᾰ	ἐνύστᾰσᾰς	ἐνύστᾰσε(ν)	ἐνυστᾰ́σᾰτον	ἐνυστᾰσᾰ́την	ἐνυστᾰ́σᾰμεν	ἐνυστᾰ́σᾰτε	ἐνύστᾰσᾰν
	subjunctive	νυστᾰ́σω	νυστᾰ́σῃς	νυστᾰ́σῃ	νυστᾰ́σητον	νυστᾰ́σητον	νυστᾰ́σωμεν	νυστᾰ́σητε	νυστᾰ́σωσῐ(ν)
	optative	νυστᾰ́σαιμῐ	νυστᾰ́σειᾰς, νυστᾰ́σαις	νυστᾰ́σειε(ν), νυστᾰ́σαι	νυστᾰ́σαιτον	νυστᾰσαίτην	νυστᾰ́σαιμεν	νυστᾰ́σαιτε	νυστᾰ́σειᾰν, νυστᾰ́σαιεν
	imperative		νύστᾰσον	νυστᾰσᾰ́τω	νυστᾰ́σᾰτον	νυστᾰσᾰ́των		νυστᾰ́σᾰτε	νυστᾰσᾰ́ντων
		active
infinitive		νυστᾰ́σαι
participle	m	νυστᾰ́σᾱς
	f	νυστᾰ́σᾱσᾰ
	n	νυστᾰ́σᾰν
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For conjugation in dialects other than Attic, see Appendix:Ancient Greek dialectal conjugation.

Derived terms

• ἀπονυστάζω (aponustázō)
• ἐπῐνυστάζω (epinustázō)
• κᾰτᾰνυστάζω (katanustázō)
• νύσταγμα (nústagma)
• νυσταγμός (nustagmós)
• νυστακτής (nustaktḗs)
• νυστακτικῶς (nustaktikôs)
• νύσταξις (nústaxis)
• νυστᾰλέος (nustaléos)
• νύστᾰλος (nústalos)
• ὑπονυστάζω (huponustázō)

 

Descendants

• Greek: νυστάζω (nystázo)

Further reading

• “νυστάζω”, in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• “νυστάζω”, in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• νυστάζω in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
• Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, →ISBN

Greek

Etymology

From Ancient Greek νυστάζω (nustázō).

Pronunciation

• IPA^(key): /niˈsta.zo/
• Hyphenation: νυ‧στά‧ζω

Verb

νυστάζω • (nystázo) (past νύσταξα, passive —)

1. (intransitive) to be sleepy, feel tired

   Το μωρό νυστάζει.

   To moró nystázei.

   The baby is tired.

2. (transitive) to send to sleep

Conjugation

νυστάζω   (active forms only plus passive perfect participle)

	Active voice ➤
Indicative mood ➤	Imperfective aspect ➤	Perfective aspect ➤
Non-past tenses ➤	Present ➤	Dependent ➤
1 sg	νυστάζω	νυστάξω
2 sg	νυστάζεις	νυστάξεις
3 sg	νυστάζει	νυστάξει
1 pl	νυστάζουμε, [‑ομε]	νυστάξουμε, [‑ομε]
2 pl	νυστάζετε	νυστάξετε
3 pl	νυστάζουν(ε)	νυστάξουν(ε)
Past tenses ➤	Imperfect ➤	Simple past ➤
1 sg	νύσταζα	νύσταξα
2 sg	νύσταζες	νύσταξες
3 sg	νύσταζε	νύσταξε
1 pl	νυστάζαμε	νυστάξαμε
2 pl	νυστάζατε	νυστάξατε
3 pl	νύσταζαν, νυστάζαν(ε)	νύσταξαν, νυστάξαν(ε)
Future tenses ➤	Continuous ➤	Simple ➤
1 sg	θα νυστάζω ➤	θα νυστάξω ➤
2,3 sg, 1,2,3 pl	θα νυστάζεις, …	θα νυστάξεις, …
	Perfect aspect ➤
Present perfect ➤	έχω, έχεις, … νυστάξει	είμαι, είσαι, … νυσταγμένος, ‑η, ‑ο ➤ (also passive voice)
Past perfect ➤	είχα, είχες, … νυστάξει	ήμουν, ήσουν, … νυσταγμένος, ‑η, ‑ο
Future perfect ➤	θα έχω, θα έχεις, … νυστάξει	θα είμαι, θα είσαι, … νυσταγμένος, ‑η, ‑ο
Subjunctive mood ➤	Formed using present, dependent (for simple past) or present perfect from above with a particle (να, ας).
Imperative mood ➤	Imperfective aspect	Perfective aspect
2 sg	νύσταζε	νύσταξε
2 pl	νυστάζετε	νύσταξε, νυστάχτε1
Other forms
Active present participle ➤	νυστάζοντας ➤
Active perfect participle ➤	έχοντας νυστάξει ➤
Passive perfect participle ➤	νυσταγμένος, ‑η, ‑ο ➤
Nonfinite form ➤	νυστάξει
Notes     Appendix:Greek verbs	1. Colloquial.  • (…) optional or informal.   […] rare.   {…} learned, archaic.  • Multiple forms are shown in order of reducing frequency.  • Periphrastic imperative forms may be produced using the subjunctive.

Antonyms

• ξενυστάζω (xenystázo, “stop being sleepy”)

Related terms

• νύστα f (nýsta, “drowsiness, sleepiness”)
• νυσταγμένος (nystagménos, “sleepy”, participle)
• νυσταγμός m (nystagmós, “nystagmus”) (medicine)
• νυσταλέος (nystaléos, “drowsy”)
• ξενυστάζω (xenystázo, “stop being sleepy”)

See also

• ξυπνάω (xypnáo, “to wake up”)