աղաւաղեմ
Old Armenian edit
Alternative forms edit
- աղեւաղեմ (ałewałem) (4th sense only)
Etymology edit
According to Ačaṙean, a reduplication of *աղ (*ał), a supposed by-form of այլ (ayl, “other”). He compares the reduplicated այլայլեմ (aylaylem, “to alter; to corrupt”) from the latter.[1][2]
Verb edit
աղաւաղեմ • (aławałem)
- (transitive) to corrupt, tarnish, spoil
- (transitive) to reject, scorn
- (transitive) to stop, cease from a thing
- (transitive) to drop, fall down
- աղաւաղեալ ի խորխորատ ― aławałeal i xorxorat ― fallen, crashed into an abyss
Conjugation edit
active
| infinitive | աղաւաղել (aławałel) | participle | աղաւաղեցեալ, աղաւաղեալ (aławałecʻeal, aławałeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | աղաւաղեցուցանեմ (aławałecʻucʻanem) | aorist stem | աղաւաղեց- (aławałecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | աղաւաղեմ (aławałem) | աղաւաղես (aławałes) | աղաւաղէ (aławałē) | աղաւաղեմք (aławałemkʻ) | աղաւաղէք (aławałēkʻ) | աղաւաղեն (aławałen) | |
| imperfect | աղաւաղէի, աղաւաղեի* (aławałēi, aławałei*) | աղաւաղէիր, աղաւաղեիր* (aławałēir, aławałeir*) | աղաւաղէր (aławałēr) | աղաւաղէաք, աղաւաղեաք* (aławałēakʻ, aławałeakʻ*) | աղաւաղէիք, աղաւաղեիք* (aławałēikʻ, aławałeikʻ*) | աղաւաղէին, աղաւաղեին* (aławałēin, aławałein*) | |
| aorist | աղաւաղեցի (aławałecʻi) | աղաւաղեցեր (aławałecʻer) | աղաւաղեաց (aławałeacʻ) | աղաւաղեցաք (aławałecʻakʻ) | աղաւաղեցէք, աղաւաղեցիք (aławałecʻēkʻ, aławałecʻikʻ) | աղաւաղեցին (aławałecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | աղաւաղիցեմ (aławałicʻem) | աղաւաղիցես (aławałicʻes) | աղաւաղիցէ (aławałicʻē) | աղաւաղիցեմք (aławałicʻemkʻ) | աղաւաղիցէք (aławałicʻēkʻ) | աղաւաղիցեն (aławałicʻen) | |
| aorist | աղաւաղեցից (aławałecʻicʻ) | աղաւաղեսցես (aławałescʻes) | աղաւաղեսցէ (aławałescʻē) | աղաւաղեսցուք (aławałescʻukʻ) | աղաւաղեսջիք (aławałesǰikʻ) | աղաւաղեսցեն (aławałescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | աղաւաղեա՛ (aławałeá) | — | — | աղաւաղեցէ՛ք (aławałecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | աղաւաղեսջի՛ր (aławałesǰír) | — | — | աղաւաղեսջի՛ք (aławałesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ աղաւաղեր (mí aławałer) | — | — | մի՛ աղաւաղէք (mí aławałēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | աղաւաղել, աղաւաղիլ* (aławałel, aławałil*) | participle | աղաւաղեցեալ, աղաւաղեալ (aławałecʻeal, aławałeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | աղաւաղեցուցանեմ (aławałecʻucʻanem) | aorist stem | աղաւաղեց- (aławałecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | աղաւաղիմ (aławałim) | աղաւաղիս (aławałis) | աղաւաղի (aławałi) | աղաւաղիմք (aławałimkʻ) | աղաւաղիք (aławałikʻ) | աղաւաղին (aławałin) | |
| imperfect | աղաւաղէի (aławałēi) | աղաւաղէիր (aławałēir) | աղաւաղէր, աղաւաղիւր (aławałēr, aławałiwr) | աղաւաղէաք (aławałēakʻ) | աղաւաղէիք (aławałēikʻ) | աղաւաղէին (aławałēin) | |
| aorist | աղաւաղեցայ (aławałecʻay) | աղաւաղեցար (aławałecʻar) | աղաւաղեցաւ (aławałecʻaw) | աղաւաղեցաք (aławałecʻakʻ) | աղաւաղեցայք (aławałecʻaykʻ) | աղաւաղեցան (aławałecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | աղաւաղիցիմ (aławałicʻim) | աղաւաղիցիս (aławałicʻis) | աղաւաղիցի (aławałicʻi) | աղաւաղիցիմք (aławałicʻimkʻ) | աղաւաղիցիք (aławałicʻikʻ) | աղաւաղիցին (aławałicʻin) | |
| aorist | աղաւաղեցայց (aławałecʻaycʻ) | աղաւաղեսցիս (aławałescʻis) | աղաւաղեսցի (aławałescʻi) | աղաւաղեսցուք (aławałescʻukʻ) | աղաւաղեսջիք (aławałesǰikʻ) | աղաւաղեսցին (aławałescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | աղաւաղեա՛ց (aławałeácʻ) | — | — | աղաւաղեցարո՛ւք (aławałecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | աղաւաղեսջի՛ր (aławałesǰír) | — | — | աղաւաղեսջի՛ք (aławałesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ աղաւաղիր (mí aławałir) | — | — | մի՛ աղաւաղիք (mí aławałikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Synonyms edit
- աղարտեմ (ałartem)
Derived terms edit
- աղաւաղ (aławał)
- աղաւաղեցուցանեմ (aławałecʻucʻanem)
- աղաւաղիչ (aławałičʻ)
- աղաւաղութիւն (aławałutʻiwn)
- անաղաւաղելի (anaławałeli)
Descendants edit
- Armenian: աղավաղել (aġavaġel)
References edit
- ^ Ačaṙyan, Hračʻya (1940) Hayocʻ lezvi patmutʻyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, pages 36–37
- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “աղաւաղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 122ab
Further reading edit
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “աղաւաղեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, pages 34–35
- J̌axǰaxean, Manuēl (1837) “աղաւաղեմ”, in Baṙgirkʻ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 22c
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “աղաւաղեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 10a