ձարխոտ
Armenian
editEtymology
editFrom Middle Armenian ձարխոտ (jarxot).
Pronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /d͡zɑɾˈχot/, [d͡zɑɾχót]
- (Western Armenian) IPA(key): /t͡sɑɾˈχod/, [t͡sʰɑɾχód]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Noun
editձարխոտ • (jarxot)
Declension
edit| i-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| nominative | ձարխոտ (jarxot) | ձարխոտեր (jarxoter) | ||
| dative | ձարխոտի (jarxoti) | ձարխոտերի (jarxoteri) | ||
| ablative | ձարխոտից (jarxoticʻ) | ձարխոտերից (jarxotericʻ) | ||
| instrumental | ձարխոտով (jarxotov) | ձարխոտերով (jarxoterov) | ||
| locative | ձարխոտում (jarxotum) | ձարխոտերում (jarxoterum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ձարխոտը/ձարխոտն (jarxotə/jarxotn) | ձարխոտերը/ձարխոտերն (jarxoterə/jarxotern) | ||
| dative | ձարխոտին (jarxotin) | ձարխոտերին (jarxoterin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ձարխոտս (jarxots) | ձարխոտերս (jarxoters) | ||
| dative | ձարխոտիս (jarxotis) | ձարխոտերիս (jarxoteris) | ||
| ablative | ձարխոտիցս (jarxoticʻs) | ձարխոտերիցս (jarxotericʻs) | ||
| instrumental | ձարխոտովս (jarxotovs) | ձարխոտերովս (jarxoterovs) | ||
| locative | ձարխոտումս (jarxotums) | ձարխոտերումս (jarxoterums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ձարխոտդ (jarxotd) | ձարխոտերդ (jarxoterd) | ||
| dative | ձարխոտիդ (jarxotid) | ձարխոտերիդ (jarxoterid) | ||
| ablative | ձարխոտիցդ (jarxoticʻd) | ձարխոտերիցդ (jarxotericʻd) | ||
| instrumental | ձարխոտովդ (jarxotovd) | ձարխոտերովդ (jarxoterovd) | ||
| locative | ձարխոտումդ (jarxotumd) | ձարխոտերումդ (jarxoterumd) | ||
Synonyms
edit- (Athyrium): իգապտեր (igapter), ճաճանչակճութ (čačančʻakčutʻ)
- (Athyrium filix-femina): պտեր իգական (pter igakan), ճաճանչակճութ (čačančʻakčutʻ), եղափիլունց (eġapʻiluncʻ)
Derived terms
edit- ձարխոտուկ (jarxotuk)
- արու ձարխոտ (aru jarxot)
- ձարխոտ իգական (jarxot igakan)
- ձարխոտ ալպիական (jarxot alpiakan)
References
edit- ^ Ġazaryan, Ṙuben (1981) “ձարխոտ”, in Busanunneri hayeren-latineren-ṙuseren-angleren-franseren-germaneren baṙaran [Armenian–Latin–Russian–English–French–German Dictionary of Plant Names], Yerevan: University Press, § 731, page 59ab
- ^ Ġandilyan, P. A., Hovsepʻyan, A. E., Petrosyan, L. B. (1975) Astvacatryan, Z. A., editor, Busabanakan baṙaran (hamaṙot busakargabanutʻyun) [Botanical Dictionary (Concise Plant Taxonomy)] (in Armenian), Yerevan: Hayastan, § V.2, page 12a
- ^ Ṙewazova, L. V., Musayelyan, M. S. (1997) Gabrielyan Ē. Cʻ., editor, Deġatu buyseri anunneri latineren-ṙuseren-hayeren baṙaran [Latin–Russian–Armenian Dictionary of Medicinal Plant Names], Yerevan: Yerevan State Medical University, § 138, page 20b
Middle Armenian
editEtymology
editձար (jar, “hair”) + խոտ (xot, “grass”)
Noun
editձարխոտ • (jarxot)
- maidenhair fern (Adiantum)[1] or, more specifically, southern maidenhair fern, black maidenhair fern, Venus hair fern (Adiantum capillus-veneris);[2] but according to others blue fleabane (Erigeron acris)[3]
- 1466 – 1469, Amirdovlatʻ Amasiacʻi, Ogut bžškutʻean [The Benefits of Medicine] 28:[4]
- […] եւ գլուխն կտաւով շփէ, եւ ձարխոտ եւ երիցուկ եւ վարդի եղն եռցո՛ւ եւ օծէ՛։
- […] ew gluxn ktawov špʻē, ew jarxot ew ericʻuk ew vardi eġn eṙcʻú ew ōcḗ.
- […] եւ գլուխն կտաւով շփէ, եւ ձարխոտ եւ երիցուկ եւ վարդի եղն եռցո՛ւ եւ օծէ՛։
- 1478 – 1492, Amirdovlatʻ Amasiacʻi, Angitacʻ anpēt [Useless for Ignoramuses] 63:
- Անդիանտօն. հոռոմ բառ է. եւ հ. ձարխոտ ասեն […]
- Andiantōn. hoṙom baṙ ē. ew h. jarxot asen […]
- Andiantōn is a Greek word and in Armenian they call it jarxot […]
- Անդիանտօն. հոռոմ բառ է. եւ հ. ձարխոտ ասեն […]
Synonyms
edit- ձար պառվու (jar paṙvu), դիվու ձար (divu jar), դիւաձար (diwajar), գետնի ձար (getni jar), փառիս աւուշան (pʻaṙis awušan), փարսի աւուշան (pʻarsi awušan), փարսիեաիշան (pʻarsieaišan)
Descendants
edit- Armenian: ձարխոտ (jarxot)
References
edit- ^ Ġazaryan, Ṙuben, Avetisyan, Henrik (2009) “ձարխոտ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 444b
- ^ Seidel, Ernst (1908) Mechithar’s, des Meisterarztes aus Her, ‘Trost bei Fiebern’: nach dem Venediger Druck vom Jahre 1832 zum ersten Male aus dem Mittelarmenischen übersetzt und erläutert (in German), Leipzig: Verlag von Johann Ambrosius Barth, § 162, pages 165–166
- ^ Béguinot, Augusto, Diratzouyan, Nersès (1912) Contributo alla flora dell' Armenia[1] (in Italian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 517
- ^ Amirtovlatʻ Amasiacʻi (1940) St. Malxaseancʻ, editor, Ōgut bžškutʻean [The Benefits of Medicine][2], Yerevan: Academy Press, page 109
Further reading
edit- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1837) “ձարխոտ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 148b
- Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “ձար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 147a
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ձարխոտ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 427a