ձեռագիր
Armenian edit
Etymology edit
From Old Armenian ձեռագիր (jeṙagir), from ձեռն (jeṙn) + -ա- (-a-) + գիր (gir).
Pronunciation edit
Audio (file)
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [d͡zerɑˈɡiɾ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [t͡sʰeɾɑˈkʰiɾ]
Noun edit
ձեռագիր • (jeṙagir)
- manuscript
- 1977, Soviet Armenian Encyclopedia 3:
- Գրականության, լեզվի, պատմության, փիլիսոփայության, թատրոնի, երաժշտության հարցերին վերաբերող բազմաթիվ հրատարակությունների համար հիմք են ծառայել թանգարանի ֆոնդերում պահվող ձեռագրերը։
- Grakanutʿyan, lezvi, patmutʿyan, pʿilisopʿayutʿyan, tʿatroni, eražštutʿyan harcʿerin veraberoġ bazmatʿiv hratarakutʿyunneri hamar himkʿ en caṙayel tʿangarani fonderum pahvoġ jeṙagrerə.
- The manuscripts stored in the museum funds served as the basis for many publications concerning matters of literature, language, history, philosophy, theater, and music.
- Գրականության, լեզվի, պատմության, փիլիսոփայության, թատրոնի, երաժշտության հարցերին վերաբերող բազմաթիվ հրատարակությունների համար հիմք են ծառայել թանգարանի ֆոնդերում պահվող ձեռագրերը։
- handwriting
- 1966, Theodore Dreiser (translation), Jennie Gerhardt :
- Ծրարի մեջ մի քանի տող էր, գրված անծանոթ ձեռագրով, տեղեկություն, որ դժբախտություն է տեղի ունեցել, գործարանում հալված ապակիով լի շերեփը շուռ է եկել, որից Գերհարդի ձեռքերը լրջորեն այրվել են։
- Crari meǰ mi kʿani toġ ēr, grvac ancanotʿ jeṙagrov, teġekutʿyun, or džbaxtutʿyun ē teġi unecʿel, gorcaranum halvac apakiov li šerepʿə šuṙ ē ekel, oricʿ Gerhardi jeṙkʿerə lrǰoren ayrvel en.
- In the envelope there were a few lines in an unknown handwriting, information that an accident had occurred, a bucket full of molten glass had overturned at the factory, and Gerhard's hands had been seriously burned.
- Ծրարի մեջ մի քանի տող էր, գրված անծանոթ ձեռագրով, տեղեկություն, որ դժբախտություն է տեղի ունեցել, գործարանում հալված ապակիով լի շերեփը շուռ է եկել, որից Գերհարդի ձեռքերը լրջորեն այրվել են։
- 1869–70, Raffi, Xačʿagołi hišatakaranə [The Memoir of a Cross-Stealer] :
- Նա տվեց ինձ մի թղթի կտոր, որի վրա գրված էին մի քանի տողեր միայն, ստորագրությունը և ձեռագիրը քավոր Պետրոսինն էր։
- Na tvecʿ inj mi tʿġtʿi ktor, ori vra grvac ēin mi kʿani toġer miayn, storagrutʿyunə ew jeṙagirə kʿavor Petrosinn ēr.
- He gave me a piece of paper on which only a few lines were written; the signature and the handwriting were those of godfather Petros.
- Նա տվեց ինձ մի թղթի կտոր, որի վրա գրված էին մի քանի տողեր միայն, ստորագրությունը և ձեռագիրը քավոր Պետրոսինն էր։
Declension edit
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ձեռագիր (jeṙagir) | ձեռագրեր (jeṙagrer) | ||
| dative | ձեռագրի (jeṙagri) | ձեռագրերի (jeṙagreri) | ||
| ablative | ձեռագրից (jeṙagricʿ) | ձեռագրերից (jeṙagrericʿ) | ||
| instrumental | ձեռագրով (jeṙagrov) | ձեռագրերով (jeṙagrerov) | ||
| locative | ձեռագրում (jeṙagrum) | ձեռագրերում (jeṙagrerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ձեռագիրը/ձեռագիրն (jeṙagirə/jeṙagirn) | ձեռագրերը/ձեռագրերն (jeṙagrerə/jeṙagrern) | ||
| dative | ձեռագրին (jeṙagrin) | ձեռագրերին (jeṙagrerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ձեռագիրս (jeṙagirs) | ձեռագրերս (jeṙagrers) | ||
| dative | ձեռագրիս (jeṙagris) | ձեռագրերիս (jeṙagreris) | ||
| ablative | ձեռագրիցս (jeṙagricʿs) | ձեռագրերիցս (jeṙagrericʿs) | ||
| instrumental | ձեռագրովս (jeṙagrovs) | ձեռագրերովս (jeṙagrerovs) | ||
| locative | ձեռագրումս (jeṙagrums) | ձեռագրերումս (jeṙagrerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ձեռագիրդ (jeṙagird) | ձեռագրերդ (jeṙagrerd) | ||
| dative | ձեռագրիդ (jeṙagrid) | ձեռագրերիդ (jeṙagrerid) | ||
| ablative | ձեռագրիցդ (jeṙagricʿd) | ձեռագրերիցդ (jeṙagrericʿd) | ||
| instrumental | ձեռագրովդ (jeṙagrovd) | ձեռագրերովդ (jeṙagrerovd) | ||
| locative | ձեռագրումդ (jeṙagrumd) | ձեռագրերումդ (jeṙagrerumd) | ||
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ձեռագիր (jeṙagir) | ձեռագիրներ (jeṙagirner) | ||
| dative | ձեռագիրի (jeṙagiri) | ձեռագիրների (jeṙagirneri) | ||
| ablative | ձեռագիրից (jeṙagiricʿ) | ձեռագիրներից (jeṙagirnericʿ) | ||
| instrumental | ձեռագիրով (jeṙagirov) | ձեռագիրներով (jeṙagirnerov) | ||
| locative | ձեռագիրում (jeṙagirum) | ձեռագիրներում (jeṙagirnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ձեռագիրը/ձեռագիրն (jeṙagirə/jeṙagirn) | ձեռագիրները/ձեռագիրներն (jeṙagirnerə/jeṙagirnern) | ||
| dative | ձեռագիրին (jeṙagirin) | ձեռագիրներին (jeṙagirnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ձեռագիրս (jeṙagirs) | ձեռագիրներս (jeṙagirners) | ||
| dative | ձեռագիրիս (jeṙagiris) | ձեռագիրներիս (jeṙagirneris) | ||
| ablative | ձեռագիրիցս (jeṙagiricʿs) | ձեռագիրներիցս (jeṙagirnericʿs) | ||
| instrumental | ձեռագիրովս (jeṙagirovs) | ձեռագիրներովս (jeṙagirnerovs) | ||
| locative | ձեռագիրումս (jeṙagirums) | ձեռագիրներումս (jeṙagirnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ձեռագիրդ (jeṙagird) | ձեռագիրներդ (jeṙagirnerd) | ||
| dative | ձեռագիրիդ (jeṙagirid) | ձեռագիրներիդ (jeṙagirnerid) | ||
| ablative | ձեռագիրիցդ (jeṙagiricʿd) | ձեռագիրներիցդ (jeṙagirnericʿd) | ||
| instrumental | ձեռագիրովդ (jeṙagirovd) | ձեռագիրներովդ (jeṙagirnerovd) | ||
| locative | ձեռագիրումդ (jeṙagirumd) | ձեռագիրներումդ (jeṙagirnerumd) | ||
| non-standard | ||||
Adjective edit
ձեռագիր • (jeṙagir)
- handwritten
- 1860, Perch Proshyan, Sos ew Varditʿer [Sos and Varditer] :
- Մտիկ տվուց խոտի տակը, տեսավ մի նարեկ, մի ձեռագիր խզմզած ավետարան, մին էլ իրա տված սաղմոսը։
- Mtik tvucʿ xoti takə, tesav mi narek, mi jeṙagir xzmzac avetaran, min ēl ira tvac saġmosə.
- He looked under the grass, saw a Narek, a scribbled handwritten gospel, and the psalter given by him.
- Մտիկ տվուց խոտի տակը, տեսավ մի նարեկ, մի ձեռագիր խզմզած ավետարան, մին էլ իրա տված սաղմոսը։
- (of writing) cursive
- 1977, Soviet Armenian Encyclopedia 3:
- Ձեռագիր և տպագիր տառատեսակները հատկապես կիրառվել են Գերմանիայում՝ բոլորգիր լատինական տառերին զուգընթաց։
- Jeṙagir ew tpagir taṙatesaknerə hatkapes kiraṙvel en Germaniayum, bolorgir latinakan taṙerin zugəntʿacʿ.
- The cursive and block fonts were used especially in Germany, in parallel with semi-uncial Latin letters.
- Ձեռագիր և տպագիր տառատեսակները հատկապես կիրառվել են Գերմանիայում՝ բոլորգիր լատինական տառերին զուգընթաց։
Declension edit
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ձեռագիր (jeṙagir) | ձեռագիրներ (jeṙagirner) | ||
| dative | ձեռագիրի (jeṙagiri) | ձեռագիրների (jeṙagirneri) | ||
| ablative | ձեռագիրից (jeṙagiricʿ) | ձեռագիրներից (jeṙagirnericʿ) | ||
| instrumental | ձեռագիրով (jeṙagirov) | ձեռագիրներով (jeṙagirnerov) | ||
| locative | ձեռագիրում (jeṙagirum) | ձեռագիրներում (jeṙagirnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ձեռագիրը/ձեռագիրն (jeṙagirə/jeṙagirn) | ձեռագիրները/ձեռագիրներն (jeṙagirnerə/jeṙagirnern) | ||
| dative | ձեռագիրին (jeṙagirin) | ձեռագիրներին (jeṙagirnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ձեռագիրս (jeṙagirs) | ձեռագիրներս (jeṙagirners) | ||
| dative | ձեռագիրիս (jeṙagiris) | ձեռագիրներիս (jeṙagirneris) | ||
| ablative | ձեռագիրիցս (jeṙagiricʿs) | ձեռագիրներիցս (jeṙagirnericʿs) | ||
| instrumental | ձեռագիրովս (jeṙagirovs) | ձեռագիրներովս (jeṙagirnerovs) | ||
| locative | ձեռագիրումս (jeṙagirums) | ձեռագիրներումս (jeṙagirnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ձեռագիրդ (jeṙagird) | ձեռագիրներդ (jeṙagirnerd) | ||
| dative | ձեռագիրիդ (jeṙagirid) | ձեռագիրներիդ (jeṙagirnerid) | ||
| ablative | ձեռագիրիցդ (jeṙagiricʿd) | ձեռագիրներիցդ (jeṙagirnericʿd) | ||
| instrumental | ձեռագիրովդ (jeṙagirovd) | ձեռագիրներովդ (jeṙagirnerovd) | ||
| locative | ձեռագիրումդ (jeṙagirumd) | ձեռագիրներումդ (jeṙagirnerumd) | ||