उष्णकाल
Sanskrit edit
Alternative scripts edit
Alternative scripts
- উষ্ণকাল (Assamese script)
- ᬉᬱ᭄ᬡᬓᬵᬮ (Balinese script)
- উষ্ণকাল (Bengali script)
- 𑰄𑰬𑰿𑰜𑰎𑰯𑰩 (Bhaiksuki script)
- 𑀉𑀱𑁆𑀡𑀓𑀸𑀮 (Brahmi script)
- ဥၑ္ဏကာလ (Burmese script)
- ઉષ્ણકાલ (Gujarati script)
- ਉਸ਼ੑਣਕਾਲ (Gurmukhi script)
- 𑌉𑌷𑍍𑌣𑌕𑌾𑌲 (Grantha script)
- ꦈꦰ꧀ꦟꦏꦴꦭ (Javanese script)
- 𑂇𑂭𑂹𑂝𑂍𑂰𑂪 (Kaithi script)
- ಉಷ್ಣಕಾಲ (Kannada script)
- ឧឞ្ណកាល (Khmer script)
- ອຸຩ຺ຓກາລ (Lao script)
- ഉഷ്ണകാല (Malayalam script)
- ᡠᢢᢏᠠᡬᠠ᠊ᠠᠯᠠ (Manchu script)
- 𑘄𑘬𑘿𑘜𑘎𑘰𑘩 (Modi script)
- ᠤᢔᢏᠠᢉᠠᢗᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦤𑧌𑧠𑦼𑦮𑧑𑧉 (Nandinagari script)
- 𑐄𑐲𑑂𑐞𑐎𑐵𑐮 (Newa script)
- ଉଷ୍ଣକାଲ (Odia script)
- ꢆꢰ꣄ꢠꢒꢵꢭ (Saurashtra script)
- 𑆇𑆰𑇀𑆟𑆑𑆳𑆬 (Sharada script)
- 𑖄𑖬𑖿𑖜𑖎𑖯𑖩 (Siddham script)
- උෂ්ණකාල (Sinhalese script)
- 𑩐𑩒𑪀 𑪙𑩪𑩜𑩛𑩽 (Soyombo script)
- 𑚄𑚶𑚘𑚊𑚭𑚥 (Takri script)
- உஷ்ணகால (Tamil script)
- ఉష్ణకాల (Telugu script)
- อุษฺณกาล (Thai script)
- ཨུ་ཥྞ་ཀཱ་ལ (Tibetan script)
- 𑒅𑒭𑓂𑒝𑒏𑒰𑒪 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨃𑨯𑩇𑨘𑨋𑨊𑨬 (Zanabazar Square script)
Etymology edit
उष्ण (uṣṇa, “heat”) + काल (kāla, “season; time”).
Pronunciation edit
Noun edit
उष्णकाल • (uṣṇakāla) stem, m (Medieval Sanskrit)
- summer, the hot season
- c. 1550, Niyanātha Siddha, Rasaratnākara 2.2.40:
- उष्णकाले तु गुञ्जैकं ताम्बूलपत्रसंयुतम् ।
चन्द्रवृद्ध्या सदा भक्ष्यं यावत षोडशगुञ्जकम् ॥- uṣṇakāle tu guñjaikaṃ tāmbūlapatrasaṃyutam .
candravṛddhyā sadā bhakṣyaṃ yāvata ṣoḍaśaguñjakam .
- uṣṇakāle tu guñjaikaṃ tāmbūlapatrasaṃyutam .
- उष्णकाले तु गुञ्जैकं ताम्बूलपत्रसंयुतम् ।
Declension edit
| Masculine a-stem declension of उष्णकाल | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | उष्णकालः (uṣṇakālaḥ) | ||
| Gen. sg. | उष्णकालस्य (uṣṇakālasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | उष्णकालः (uṣṇakālaḥ) | उष्णकालौ (uṣṇakālau) | उष्णकालाः (uṣṇakālāḥ) |
| Vocative | उष्णकाल (uṣṇakāla) | उष्णकालौ (uṣṇakālau) | उष्णकालाः (uṣṇakālāḥ) |
| Accusative | उष्णकालम् (uṣṇakālam) | उष्णकालौ (uṣṇakālau) | उष्णकालान् (uṣṇakālān) |
| Instrumental | उष्णकालेन (uṣṇakālena) | उष्णकालाभ्याम् (uṣṇakālābhyām) | उष्णकालैः (uṣṇakālaiḥ) |
| Dative | उष्णकालाय (uṣṇakālāya) | उष्णकालाभ्याम् (uṣṇakālābhyām) | उष्णकालेभ्यः (uṣṇakālebhyaḥ) |
| Ablative | उष्णकालात् (uṣṇakālāt) | उष्णकालाभ्याम् (uṣṇakālābhyām) | उष्णकालेभ्यः (uṣṇakālebhyaḥ) |
| Genitive | उष्णकालस्य (uṣṇakālasya) | उष्णकालयोः (uṣṇakālayoḥ) | उष्णकालानाम् (uṣṇakālānām) |
| Locative | उष्णकाले (uṣṇakāle) | उष्णकालयोः (uṣṇakālayoḥ) | उष्णकालेषु (uṣṇakāleṣu) |
Descendants edit
- Maharastri Prakrit:
- Sauraseni Prakrit:
- Gujarati: ઉનાળો (unāḷo)
References edit
- Monier Williams (1899) “उष्णकाल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 220.