तायु

See also: त्यो and तोय

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *(s)taHyúṣ, from Proto-Indo-Iranian *(s)taHyúš, from Proto-Indo-European *(s)teh₂y- (“to steal”). Variant of स्तायु (stāyú). Cognate with Avestan 𐬙𐬁𐬌𐬌𐬎 (tāiiu, “thief”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tɑː.jú/
• (Classical) IPA^(key): /ˈt̪ɑː.ju/

Noun

तायु • (tāyú) stem, m

1. thief

   Synonym: चोर (corá)

   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.50.2:

     अप त्ये तायवो यथा नक्षत्रा यन्त्यक्तुभिः।
     सूराय विश्वचक्षसे॥

     apa tye tāyavo yathā nakṣatrā yantyaktubhiḥ.
     sūrāya viśvacakṣase.

     The constellations pass away, like thieves, together with their beams,
     Before the all-beholding Sun.

Declension

Masculine u-stem declension of तायु (tāyú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तायुः tāyúḥ	तायू tāyū́	तायवः tāyávaḥ
Vocative	तायो tā́yo	तायू tā́yū	तायवः tā́yavaḥ
Accusative	तायुम् tāyúm	तायू tāyū́	तायून् tāyū́n
Instrumental	तायुना / ताय्वा¹ tāyúnā / tāyvā́¹	तायुभ्याम् tāyúbhyām	तायुभिः tāyúbhiḥ
Dative	तायवे / ताय्वे¹ tāyáve / tāyvè¹	तायुभ्याम् tāyúbhyām	तायुभ्यः tāyúbhyaḥ
Ablative	तायोः / ताय्वः¹ tāyóḥ / tāyvàḥ¹	तायुभ्याम् tāyúbhyām	तायुभ्यः tāyúbhyaḥ
Genitive	तायोः / ताय्वः¹ tāyóḥ / tāyvàḥ¹	ताय्वोः tāyvóḥ	तायूनाम् tāyūnā́m
Locative	तायौ tāyaú	ताय्वोः tāyvóḥ	तायुषु tāyúṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “तायु”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0443.