द्रव्य
Hindi
editEtymology
editBorrowed from Sanskrit द्रव्य (dravya).
Pronunciation
editNoun
editद्रव्य • (dravya) m
Declension
editSanskrit
editAlternative forms
editAlternative scripts
- দ্ৰৱ্য (Assamese script)
- ᬤ᭄ᬭᬯ᭄ᬬ (Balinese script)
- দ্রব্য (Bengali script)
- 𑰟𑰿𑰨𑰪𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀤𑁆𑀭𑀯𑁆𑀬 (Brahmi script)
- ဒြဝျ (Burmese script)
- દ્રવ્ય (Gujarati script)
- ਦ੍ਰਵ੍ਯ (Gurmukhi script)
- 𑌦𑍍𑌰𑌵𑍍𑌯 (Grantha script)
- ꦢꦿꦮꦾ (Javanese script)
- 𑂠𑂹𑂩𑂫𑂹𑂨 (Kaithi script)
- ದ್ರವ್ಯ (Kannada script)
- ទ្រវ្យ (Khmer script)
- ທ຺ຣວ຺ຍ (Lao script)
- ദ്രവ്യ (Malayalam script)
- ᡩᡵᠠᠸᠶᠠ (Manchu script)
- 𑘟𑘿𑘨𑘪𑘿𑘧 (Modi script)
- ᢑᠷᠠᠧᠶᠠ (Mongolian script)
- 𑦿𑧠𑧈𑧊𑧠𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐡𑑂𑐬𑐰𑑂𑐫 (Newa script)
- ଦ୍ରଵ୍ଯ (Odia script)
- ꢣ꣄ꢬꢮ꣄ꢫ (Saurashtra script)
- 𑆢𑇀𑆫𑆮𑇀𑆪 (Sharada script)
- 𑖟𑖿𑖨𑖪𑖿𑖧 (Siddham script)
- ද්රව්ය (Sinhalese script)
- 𑩭 𑪙𑩼𑩾 𑪙𑩻 (Soyombo script)
- 𑚛𑚶𑚤𑚦𑚶𑚣 (Takri script)
- த்³ரவ்ய (Tamil script)
- ద్రవ్య (Telugu script)
- ทฺรวฺย (Thai script)
- དྲ་ཝྱ (Tibetan script)
- 𑒠𑓂𑒩𑒫𑓂𑒨 (Tirhuta script)
- 𑨛𑩇𑨫𑨭𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)
Etymology 1
editFrom द्रु (drú, “wood; tree”).
Adjective
editद्रव्य • (dravya)
- derived from or relating to a tree
- tree-like or corresponding to a tree
Declension
editMasculine a-stem declension of द्रव्य | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | द्रव्यः (dravyaḥ) | ||
Gen. sg. | द्रव्यस्य (dravyasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्रव्यः (dravyaḥ) | द्रव्यौ (dravyau) | द्रव्याः (dravyāḥ) |
Vocative | द्रव्य (dravya) | द्रव्यौ (dravyau) | द्रव्याः (dravyāḥ) |
Accusative | द्रव्यम् (dravyam) | द्रव्यौ (dravyau) | द्रव्यान् (dravyān) |
Instrumental | द्रव्येण (dravyeṇa) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्यैः (dravyaiḥ) |
Dative | द्रव्याय (dravyāya) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्येभ्यः (dravyebhyaḥ) |
Ablative | द्रव्यात् (dravyāt) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्येभ्यः (dravyebhyaḥ) |
Genitive | द्रव्यस्य (dravyasya) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्याणाम् (dravyāṇām) |
Locative | द्रव्ये (dravye) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्येषु (dravyeṣu) |
Feminine ā-stem declension of द्रव्य | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | द्रव्या (dravyā) | ||
Gen. sg. | द्रव्यायाः (dravyāyāḥ) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्रव्या (dravyā) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याः (dravyāḥ) |
Vocative | द्रव्ये (dravye) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याः (dravyāḥ) |
Accusative | द्रव्याम् (dravyām) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याः (dravyāḥ) |
Instrumental | द्रव्यया (dravyayā) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्याभिः (dravyābhiḥ) |
Dative | द्रव्यायै (dravyāyai) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्याभ्यः (dravyābhyaḥ) |
Ablative | द्रव्यायाः (dravyāyāḥ) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्याभ्यः (dravyābhyaḥ) |
Genitive | द्रव्यायाः (dravyāyāḥ) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्याणाम् (dravyāṇām) |
Locative | द्रव्यायाम् (dravyāyām) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्यासु (dravyāsu) |
Neuter a-stem declension of द्रव्य | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | द्रव्यम् (dravyam) | ||
Gen. sg. | द्रव्यस्य (dravyasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्रव्यम् (dravyam) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Vocative | द्रव्य (dravya) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Accusative | द्रव्यम् (dravyam) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Instrumental | द्रव्येण (dravyeṇa) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्यैः (dravyaiḥ) |
Dative | द्रव्याय (dravyāya) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्येभ्यः (dravyebhyaḥ) |
Ablative | द्रव्यात् (dravyāt) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्येभ्यः (dravyebhyaḥ) |
Genitive | द्रव्यस्य (dravyasya) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्याणाम् (dravyāṇām) |
Locative | द्रव्ये (dravye) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्येषु (dravyeṣu) |
Noun
editद्रव्य • (dravya) stem, n
Declension
editNeuter a-stem declension of द्रव्य | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | द्रव्यम् (dravyam) | ||
Gen. sg. | द्रव्यस्य (dravyasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्रव्यम् (dravyam) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Vocative | द्रव्य (dravya) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Accusative | द्रव्यम् (dravyam) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Instrumental | द्रव्येण (dravyeṇa) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्यैः (dravyaiḥ) |
Dative | द्रव्याय (dravyāya) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्येभ्यः (dravyebhyaḥ) |
Ablative | द्रव्यात् (dravyāt) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्येभ्यः (dravyebhyaḥ) |
Genitive | द्रव्यस्य (dravyasya) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्याणाम् (dravyāṇām) |
Locative | द्रव्ये (dravye) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्येषु (dravyeṣu) |
Etymology 2
edit(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Noun
editद्रव्य • (dravya) stem, n
- a substance, thing, object
- the ingredients or materials of anything
- medicinal substance or drug
- (philosophy) elementary substance
- (grammar) single object or person, individual (compare एक (eka-))
- fit object or person (compare आ (ā-).)
- object of possession, wealth, goods, money
- gold
- bell-metal, brass
- ointment
- spirituous liquor, alcohol
- a stake, a wager
Declension
editNeuter a-stem declension of द्रव्य | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | द्रव्यम् (dravyam) | ||
Gen. sg. | द्रव्यस्य (dravyasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्रव्यम् (dravyam) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Vocative | द्रव्य (dravya) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Accusative | द्रव्यम् (dravyam) | द्रव्ये (dravye) | द्रव्याणि (dravyāṇi) |
Instrumental | द्रव्येण (dravyeṇa) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्यैः (dravyaiḥ) |
Dative | द्रव्याय (dravyāya) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्येभ्यः (dravyebhyaḥ) |
Ablative | द्रव्यात् (dravyāt) | द्रव्याभ्याम् (dravyābhyām) | द्रव्येभ्यः (dravyebhyaḥ) |
Genitive | द्रव्यस्य (dravyasya) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्याणाम् (dravyāṇām) |
Locative | द्रव्ये (dravye) | द्रव्ययोः (dravyayoḥ) | द्रव्येषु (dravyeṣu) |
Descendants
edit- → Bengali: দ্রব্য (drôbbô)
- → Hindi: द्रव्य (dravya)
- Romani: dráb, drap (“drug, herb, root”)
- → Burmese: ဒြပ် (drap)
- → Khmer: ទ្រព្យ (trŏəp)
- → Old Javanese: drawya (“property”), drabya, dṛwya, dṛbya, drĕwe, duwe, dwe
- → Thai: ทรัพย์ (sáp)
References
edit- Monier Williams (1899) “द्रव्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0501.
Categories:
- Hindi terms borrowed from Sanskrit
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit neuter nouns
- sa:Philosophy
- sa:Grammar