वाम

Old Gujarati

Etymology

Borrowed from Sanskrit वाम (vāma).

Adjective

वाम • (vāma)

1. left side

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ৱাম (Assamese script)
• ᬯᬵᬫ (Balinese script)
• বাম (Bengali script)
• 𑰪𑰯𑰦 (Bhaiksuki script)
• 𑀯𑀸𑀫 (Brahmi script)
• ဝါမ (Burmese script)
• વામ (Gujarati script)
• ਵਾਮ (Gurmukhi script)
• 𑌵𑌾𑌮 (Grantha script)
• ꦮꦴꦩ (Javanese script)
• 𑂫𑂰𑂧 (Kaithi script)
• ವಾಮ (Kannada script)
• វាម (Khmer script)
• ວາມ (Lao script)
• വാമ (Malayalam script)
• ᠸᠠ᠎᠊ᠠᠮᠠ (Manchu script)
• 𑘪𑘰𑘦 (Modi script)
• ᠸᠠᢗᠮᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧊𑧑𑧆 (Nandinagari script)
• 𑐰𑐵𑐩 (Newa script)
• ଵାମ (Odia script)
• ꢮꢵꢪ (Saurashtra script)
• 𑆮𑆳𑆩 (Sharada script)
• 𑖪𑖯𑖦 (Siddham script)
• වාම (Sinhalese script)
• 𑩾𑩛𑩴 (Soyombo script)
• 𑚦𑚭𑚢 (Takri script)
• வாம (Tamil script)
• వామ (Telugu script)
• วาม (Thai script)
• ཝཱ་མ (Tibetan script)
• 𑒫𑒰𑒧 (Tirhuta script)
• 𑨭𑨊𑨢 (Zanabazar Square script)

Etymology 1

From Proto-Indo-European *wenh₁-mó (“to love, wish”); compare वनोति (vanoti).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋɑː.mɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈʋɑː.mɐ/

Adjective

वाम • (vāma) stem (root वन्)

1. lovely, dear, pleasant, agreeable, fair, beautiful, splendid, noble
2. (at the end of a compound) striving after, eager for, intent upon, fond of
3. relating to a mare
4. (at the end of a compound) striving after, eager for

Declension

Masculine a-stem declension of वाम

	singular	dual	plural
nominative	वामः (vāmaḥ)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामाः (vāmāḥ) वामासः¹ (vāmāsaḥ¹)
vocative	वाम (vāma)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामाः (vāmāḥ) वामासः¹ (vāmāsaḥ¹)
accusative	वामम् (vāmam)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामान् (vāmān)
instrumental	वामेन (vāmena)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामैः (vāmaiḥ) वामेभिः¹ (vāmebhiḥ¹)
dative	वामाय (vāmāya)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
ablative	वामात् (vāmāt)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
genitive	वामस्य (vāmasya)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामे (vāme)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामेषु (vāmeṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of वामा

	singular	dual	plural
nominative	वामा (vāmā)	वामे (vāme)	वामाः (vāmāḥ)
vocative	वामे (vāme)	वामे (vāme)	वामाः (vāmāḥ)
accusative	वामाम् (vāmām)	वामे (vāme)	वामाः (vāmāḥ)
instrumental	वामया (vāmayā) वामा¹ (vāmā¹)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामाभिः (vāmābhiḥ)
dative	वामायै (vāmāyai)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामाभ्यः (vāmābhyaḥ)
ablative	वामायाः (vāmāyāḥ) वामायै² (vāmāyai²)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामाभ्यः (vāmābhyaḥ)
genitive	वामायाः (vāmāyāḥ) वामायै² (vāmāyai²)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामायाम् (vāmāyām)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामासु (vāmāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Feminine ī-stem declension of वामी

	singular	dual	plural
nominative	वामी (vāmī)	वाम्यौ (vāmyau) वामी¹ (vāmī¹)	वाम्यः (vāmyaḥ) वामीः¹ (vāmīḥ¹)
vocative	वामि (vāmi)	वाम्यौ (vāmyau) वामी¹ (vāmī¹)	वाम्यः (vāmyaḥ) वामीः¹ (vāmīḥ¹)
accusative	वामीम् (vāmīm)	वाम्यौ (vāmyau) वामी¹ (vāmī¹)	वामीः (vāmīḥ)
instrumental	वाम्या (vāmyā)	वामीभ्याम् (vāmībhyām)	वामीभिः (vāmībhiḥ)
dative	वाम्यै (vāmyai)	वामीभ्याम् (vāmībhyām)	वामीभ्यः (vāmībhyaḥ)
ablative	वाम्याः (vāmyāḥ) वाम्यै² (vāmyai²)	वामीभ्याम् (vāmībhyām)	वामीभ्यः (vāmībhyaḥ)
genitive	वाम्याः (vāmyāḥ) वाम्यै² (vāmyai²)	वाम्योः (vāmyoḥ)	वामीनाम् (vāmīnām)
locative	वाम्याम् (vāmyām)	वाम्योः (vāmyoḥ)	वामीषु (vāmīṣu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of वाम

	singular	dual	plural
nominative	वामम् (vāmam)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
vocative	वाम (vāma)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
accusative	वामम् (vāmam)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
instrumental	वामेन (vāmena)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामैः (vāmaiḥ) वामेभिः¹ (vāmebhiḥ¹)
dative	वामाय (vāmāya)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
ablative	वामात् (vāmāt)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
genitive	वामस्य (vāmasya)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामे (vāme)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामेषु (vāmeṣu)

• ¹Vedic

Noun

वाम • (vāma) stem, m

1. the female breast
2. (Hinduism) the god of love; an epithet for several gods

Noun

वाम • (vāma) stem, n

1. a lovely thing, any dear or desirable good (as gold, horses, etc)
2. wealth, fortune

Declension

Neuter a-stem declension of वाम

	singular	dual	plural
nominative	वामम् (vāmam)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
vocative	वाम (vāma)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
accusative	वामम् (vāmam)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
instrumental	वामेन (vāmena)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामैः (vāmaiḥ) वामेभिः¹ (vāmebhiḥ¹)
dative	वामाय (vāmāya)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
ablative	वामात् (vāmāt)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
genitive	वामस्य (vāmasya)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामे (vāme)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामेषु (vāmeṣu)

• ¹Vedic

Etymology 2

Of uncertain origin.

Possibly from Proto-Indo-European *h₁weh₂-mós, from *h₁weh₂- (“to leave”); related to ऊन (ūna, “deficient, wanting”).

Alternatively, perhaps a semantic extension of Etymology 1, using the meaning of "lovely" to euphemistically refer to the "normally inauspicious left side", though the semantic shift is not very obvious.

See also वामन (vāmana).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋɑ́ː.mɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈʋɑː.mɐ/

Adjective

वाम • (vāma) stem

1. left, not right, being or situated on the left side (the quivering of the left eye or arm is supposed to be a good omen in women and of the left arm a bad omen in men)
2. reverse, adverse, contrary, opposite, unfavorable
3. crooked, oblique (अम् ind. sideways)
4. refractory, coy (in love)
5. acting in the opposite way or differently
6. hard, cruel
7. vile, wicked, base, low, bad

Declension

Masculine a-stem declension of वाम

	singular	dual	plural
nominative	वामः (vāmaḥ)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामाः (vāmāḥ) वामासः¹ (vāmāsaḥ¹)
vocative	वाम (vāma)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामाः (vāmāḥ) वामासः¹ (vāmāsaḥ¹)
accusative	वामम् (vāmam)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामान् (vāmān)
instrumental	वामेन (vāmena)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामैः (vāmaiḥ) वामेभिः¹ (vāmebhiḥ¹)
dative	वामाय (vāmāya)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
ablative	वामात् (vāmāt)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
genitive	वामस्य (vāmasya)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामे (vāme)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामेषु (vāmeṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of वामा

	singular	dual	plural
nominative	वामा (vāmā)	वामे (vāme)	वामाः (vāmāḥ)
vocative	वामे (vāme)	वामे (vāme)	वामाः (vāmāḥ)
accusative	वामाम् (vāmām)	वामे (vāme)	वामाः (vāmāḥ)
instrumental	वामया (vāmayā) वामा¹ (vāmā¹)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामाभिः (vāmābhiḥ)
dative	वामायै (vāmāyai)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामाभ्यः (vāmābhyaḥ)
ablative	वामायाः (vāmāyāḥ) वामायै² (vāmāyai²)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामाभ्यः (vāmābhyaḥ)
genitive	वामायाः (vāmāyāḥ) वामायै² (vāmāyai²)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामायाम् (vāmāyām)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामासु (vāmāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of वाम

	singular	dual	plural
nominative	वामम् (vāmam)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
vocative	वाम (vāma)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
accusative	वामम् (vāmam)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
instrumental	वामेन (vāmena)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामैः (vāmaiḥ) वामेभिः¹ (vāmebhiḥ¹)
dative	वामाय (vāmāya)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
ablative	वामात् (vāmāt)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
genitive	वामस्य (vāmasya)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामे (vāme)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामेषु (vāmeṣu)

• ¹Vedic

Noun

वाम • (vāma) stem, m

1. the left side

   वामाद् दक्षिणम्

   vāmād dakṣiṇam

   from left to right

   वामेन

   vāmena

   on the left

2. the left hand
3. a snake
4. an animal, sentient being

Declension

Masculine a-stem declension of वाम

	singular	dual	plural
nominative	वामः (vāmaḥ)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामाः (vāmāḥ) वामासः¹ (vāmāsaḥ¹)
vocative	वाम (vāma)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामाः (vāmāḥ) वामासः¹ (vāmāsaḥ¹)
accusative	वामम् (vāmam)	वामौ (vāmau) वामा¹ (vāmā¹)	वामान् (vāmān)
instrumental	वामेन (vāmena)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामैः (vāmaiḥ) वामेभिः¹ (vāmebhiḥ¹)
dative	वामाय (vāmāya)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
ablative	वामात् (vāmāt)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
genitive	वामस्य (vāmasya)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामे (vāme)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामेषु (vāmeṣu)

• ¹Vedic

Noun

वाम • (vāma) stem, n

1. the left side
2. adversity, misfortune
3. the left-hand practices of the followers of the Tantras

Declension

Neuter a-stem declension of वाम

	singular	dual	plural
nominative	वामम् (vāmam)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
vocative	वाम (vāma)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
accusative	वामम् (vāmam)	वामे (vāme)	वामानि (vāmāni) वामा¹ (vāmā¹)
instrumental	वामेन (vāmena)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामैः (vāmaiḥ) वामेभिः¹ (vāmebhiḥ¹)
dative	वामाय (vāmāya)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
ablative	वामात् (vāmāt)	वामाभ्याम् (vāmābhyām)	वामेभ्यः (vāmebhyaḥ)
genitive	वामस्य (vāmasya)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामानाम् (vāmānām)
locative	वामे (vāme)	वामयोः (vāmayoḥ)	वामेषु (vāmeṣu)

• ¹Vedic

Derived terms

• वामक (vāmaka)
• वामतस् (vāmatas, “from the left”)
• वामम् (vāmam, “sideways”)

Descendants

Some descendants may also continue वामक (vāmaka).

• Prakrit: 𑀯𑀸𑀫 (vāma)
  • Old Gujarati: वाम (vāma)
    • Gujarati: વામ (vām)
  • Sinhalese: වම (wama)
  • Hindustani:

    Hindi: बायाँ (bāyā̃, “the left”), बाएँ (bāẽ, “to the left”) (through the instrumental)

    Urdu: بایاں (bāyā̃), بائیں (bāẽ)

  • Bengali: বাঁ (bã)
  • Early Assamese: বাম (bamo)
    • Assamese: বাওঁ (baü̃)
• Pali: vāma
• → Hindi: वाम (vām) (learned)
• → Bengali: বাম (bam) (learned)

References

• Monier Williams (1899) “वाम”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 941/2-3.
• Apte, Vaman Shivram (1890) “वाम”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
• Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 543-544
• Mayrhofer, Manfred (1976) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary]‎^[2] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 189