burmistrz
Old Polish
editAlternative forms
editEtymology
editBorrowed from Middle High German bur(g)-mīster. First attested in 1399.
Pronunciation
editNoun
editburmistrz m pers
- (attested in Greater Poland, Masovia) councilman (councillor who chairs a city council)
- 1887, 1889 [1399], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 2906, Poznań:
- Adamowa iest za swim møzem burgmistrzem poznanskim a cosczanskim
- [Adamowa jest za swym mężem burgmistrzem poznańskim a kościańskim]
- 1902 [1405], “Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku”, in Franciszek Piekosiński, editor, Studia, rozprawy i materiały z dziedziny historii polskiej i prawa polskiego[1], volume 6, Poznań, Pyzdry, Kościan, Gniezno, page 272:
- Ian ne chodzil do Adama do burgmistrza ot pana Medzirzeczskego y ne szandal, bi mu szø gwalth ne sstal o yanczcza
- [Jan nie chodził do Adama, do burgmistrza, ot pana Miedzyrzec(s)kiego i nie żądał, by mu się gwałt nie sstał o jęćca]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 113:
- Pyszani przes rąnkąn Mykolaya Suleda, pyszarza i burgmistrza w thy czassy war[z]eczskyego
- [Pisani przez ręką Mikolaya Suleda, pisarza i burgmistrza w ty czasy war[sz]ecskiego]
- 1858 [c. 1408], Wojciech Szurkowski z Ponieca, “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, Poniec, page 136:
- Burmysztrz, raczcze y przyszyasznyczy myasta Fridborku
- [Burmistrz, radźce i przysiężnicy miasta Frydborku]
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 134:
- Bormistrza proconsule
- [Bormistrza proconsule]
Derived terms
editnouns
Descendants
edit- Polish: burmistrz, bumistrz, bumisc (Lasovia), borgmistrz, bormistrz, bułmistr, burgmistrz, burmistr (Middle Polish)
- Silesian: burmistrz
References
edit- Bańkowski, Andrzej (2000) “burmistrz”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Brückner, Aleksander (1927) “burmistrz”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
- K. Nitsch, editor (1954), “Burmistrz, Bormistrz, Burgmistrz”, in Słownik staropolski (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 178
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “burmistrz, bormistrz, burgmistrz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “(Burmistrz) Bormistrz”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
editAlternative forms
editEtymology
editBorrowed from Old Polish burmistrz.
Pronunciation
edit- (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /ˈbur.mistr̝/, (17th–18th c.) /ˈbur.mistʂ/
Noun
editburmistrz m pers or f (female equivalent burmistrzyni or burmistrz, related adjective burmistrzowski)
- (administration) mayor (official who is the head of the city council)
- (Middle Polish, historical) proconsul; Roman consul
Declension
editDeclension of burmistrz
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | burmistrz | burmistrze |
genitive | burmistrza | burmistrzy |
dative | burmistrzowi | burmistrzom |
accusative | burmistrza | burmistrzy |
instrumental | burmistrzem | burmistrzami |
locative | burmistrzu | burmistrzach |
vocative | burmistrzu | burmistrze |
Noun
editburmistrz f
- (administration) female equivalent of burmistrz (“mayor”)
- Synonym: burmistrzyni
Further reading
edit- burmistrz in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- burmistrz in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “burmistrz”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Wiesław Morawski (28.09.2015) “BURMISTRZ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “burmistrz”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “burmistrz”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “burmistrz”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 237
- Jan Karłowicz (1900) “burmistrz”, in Słownik gwar polskich [Dictionary of Polish dialects] (in Polish), volume 1: A do E, Kraków: Akademia Umiejętności, page 140
Silesian
editEtymology
editBorrowed from Old Polish burmistrz.
Pronunciation
editNoun
editburmistrz m pers (female equivalent burmistrzinŏ)
- (administration) mayor (official who is the head of the city council)
Derived terms
editnouns
Further reading
edit- burmistrz in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “burmistrz”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 66
Categories:
- Old Polish terms borrowed from Middle High German
- Old Polish terms derived from Middle High German
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish masculine nouns
- Old Polish personal nouns
- Greater Poland Old Polish
- Masovia Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- zlw-opl:People
- zlw-opl:Occupations
- zlw-opl:Urban studies
- Polish terms derived from Middle High German
- Polish terms borrowed from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/urmistʂ
- Rhymes:Polish/urmistʂ/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish masculine nouns
- Polish personal nouns
- Polish feminine nouns
- Polish nouns with multiple genders
- Middle Polish
- Polish terms with historical senses
- Polish female equivalent nouns
- pl:Female people
- pl:Male people
- pl:Occupations
- pl:Urban studies
- Silesian terms derived from Middle High German
- Silesian terms borrowed from Old Polish
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/urmistʂ
- Rhymes:Silesian/urmistʂ/2 syllables
- Silesian lemmas
- Silesian nouns
- Silesian masculine nouns
- Silesian personal nouns
- szl:Male people
- szl:Occupations
- szl:Urban studies