Alternative forms
edit
Etymology
edit
From Middle Irish cocnaid, from Old Irish con·cná, from Proto-Celtic *knāyeti (“to bite, chew”), from Proto-Indo-European *kneh₂- (“to bite, gnaw”). Cognate with Scottish Gaelic cagainn and Welsh cnoi.
Pronunciation
edit
cogain (present analytic cognaíonn, future analytic cognóidh, verbal noun cogaint, past participle coganta)
- to chew
Conjugation
edit
|
singular
|
plural
|
relative
|
autonomous
|
first
|
second
|
third
|
first
|
second
|
third
|
indicative
|
present
|
cognaím
|
cognaíonn tú; cognaír†
|
cognaíonn sé, sí
|
cognaímid; cognaíonn muid
|
cognaíonn sibh
|
cognaíonn siad; cognaíd†
|
a chognaíonn; a chognaíos / a gcognaíonn*; a gcognaíos*
|
cognaítear
|
past
|
chogain mé; chognaíos
|
chogain tú; chognaís
|
chogain sé, sí
|
chognaíomar; chogain muid
|
chogain sibh; chognaíobhair
|
chogain siad; chognaíodar
|
a chogain / ar chogain*
|
cognaíodh
|
past habitual
|
chognaínn / gcognaínn‡‡
|
chognaíteá / gcognaíteᇇ
|
chognaíodh sé, sí / gcognaíodh sé, s퇇
|
chognaímis; chognaíodh muid / gcognaímis‡‡; gcognaíodh muid‡‡
|
chognaíodh sibh / gcognaíodh sibh‡‡
|
chognaídís; chognaíodh siad / gcognaídís‡‡; gcognaíodh siad‡‡
|
a chognaíodh / a gcognaíodh*
|
chognaítí / gcognaít퇇
|
future
|
cognóidh mé; cognód; cognóchaidh mé†
|
cognóidh tú; cognóir†; cognóchaidh tú†
|
cognóidh sé, sí; cognóchaidh sé, sí†
|
cognóimid; cognóidh muid; cognóchaimid†; cognóchaidh muid†
|
cognóidh sibh; cognóchaidh sibh†
|
cognóidh siad; cognóid†; cognóchaidh siad†
|
a chognóidh; a chognós; a chognóchaidh†; a chognóchas† / a gcognóidh*; a gcognós*; a gcognóchaidh*†; a gcognóchas*†
|
cognófar; cognóchar†
|
conditional
|
chognóinn; chognóchainn† / gcognóinn‡‡; gcognóchainn†‡‡
|
chognófá; chognóchthᆠ/ gcognófᇇ; gcognóchthᆇ‡
|
chognódh sé, sí; chognóchadh sé, sí† / gcognódh sé, s퇇; gcognóchadh sé, s톇‡
|
chognóimis; chognódh muid; chognóchaimis†; chognóchadh muid† / gcognóimis‡‡; gcognódh muid‡‡; gcognóchaimis†‡‡; gcognóchadh muid†‡‡
|
chognódh sibh; chognóchadh sibh† / gcognódh sibh‡‡; gcognóchadh sibh†‡‡
|
chognóidís; chognódh siad; chognóchadh siad† / gcognóidís‡‡; gcognódh siad‡‡; gcognóchadh siad†‡‡
|
a chognódh; a chognóchadh† / a gcognódh*; a gcognóchadh*†
|
chognófaí; chognóchthaí† / gcognófa퇇; gcognóchtha톇‡
|
subjunctive
|
present
|
go gcognaí mé; go gcognaíod†
|
go gcognaí tú; go gcognaír†
|
go gcognaí sé, sí
|
go gcognaímid; go gcognaí muid
|
go gcognaí sibh
|
go gcognaí siad; go gcognaíd†
|
—
|
go gcognaítear
|
past
|
dá gcognaínn
|
dá gcognaíteá
|
dá gcognaíodh sé, sí
|
dá gcognaímis; dá gcognaíodh muid
|
dá gcognaíodh sibh
|
dá gcognaídís; dá gcognaíodh siad
|
—
|
dá gcognaítí
|
imperative
|
cognaím
|
cogain
|
cognaíodh sé, sí
|
cognaímis
|
cognaígí; cognaídh†
|
cognaídís
|
—
|
cognaítear
|
verbal noun
|
cogaint
|
past participle
|
coganta
|
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
edit
Mutation
edit
Irish mutation
|
Radical
|
Lenition
|
Eclipsis
|
cogain
|
chogain
|
gcogain
|
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.
|
Further reading
edit
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “con·cnaí”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Dinneen, Patrick S. (1904) “cognaim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 159
- Ó Dónaill, Niall (1977) “cogain”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN