według

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vъ dьlgъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈvɛ.dwuk/
• Rhymes: -ɛdwuk
• Syllabification: we‧dług

Preposition

według [with genitive]

1. according to (in a manner conforming or corresponding to; in proportion to; in accordance with)

   Synonyms: pòdług, wedle

2. according to (based on what is said or stated by; on the authority of)

   Synonyms: pòdług, wedle

Further reading

• Stefan Ramułt (1893) “vedług”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 242
• Jan Trepczyk (1994) “według”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “według”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1], volume 2, page 1269
• “według”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vъ dьlgъ. By surface analysis, univerbation of w +‎ długi. First attested in 1498.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vɛdɫuk/
• IPA^(key): (15^th CE) /vɛdɫuk/

Preposition

według

1. according to [with genitive]
   • 1858 [1498], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich‎^[2], 2 edition, volume VI, page 272:

     Thedi wedlvg prawa thraczi czescz (perdit... honorem ipso iure et facto) y ymienie gwalthownik thakowy

     [Tedy według prawa traci cześć (perdit... honorem ipso iure et facto) i imienie gwałtownik takowy]

2. with respect to [with genitive]
   • 1858 [1498], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich‎^[3], 2 edition, volume VI, page 274:

     Starosta, ktori nie skarze zlodzieia albo lothra wedlug iego zaslugi (iuxta eius demeritum), zaplaczi glową kxiązączyv

     [Starosta, ktory nie skaże złodzieja albo łotra według jego zasługi (iuxta eius demeritum), zapłaci głową książęciu]

Descendants

• Polish: według
• Silesian: według

References

• Boryś, Wiesław (2005) “według”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “według”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish według. By surface analysis, univerbation of w +‎ długi.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈvɛ.dwuk/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈvɛ.dɫuk/
• (Greater Poland):
  • (Chełmno-Dobrzyń) IPA^(key): /ˈvɛ.dwuk/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛdwuk
• Syllabification: we‧dług

Preposition

według (abbreviation wg) [with genitive]

1. according to (in a manner conforming or corresponding to; in proportion to; in accordance with)

   Synonyms: podług, wedle, zgodnie z

2. according to (based on what is said or stated by; on the authority of)

   Synonyms: podług, wedle

3. (obsolete) denotes area; near, close to; at, by
4. (obsolete) denotes time; around
5. (obsolete) denotes time; during; at
6. (obsolete) in comparison to; vis-à-vis, in relation to
7. (Chełmno-Dobrzyń) because of

   Synonyms: z powodu, (dialectal) wedle

   Według ciebie jestem nieszczęśliwy. ― Because of you I'm unhappy.

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), według is one of the most used words in Polish, appearing 38 times in scientific texts, 59 times in news, 28 times in essays, 7 times in fiction, and 12 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 144 times, making it the 410th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• według in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• według in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “według”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Paweł Kupiszewski (24.09.2021) “WEDŁUG”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “według”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “według”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “według”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 498
• Antoni Krasnowolski (1879) “według”, in Album uczącéj się młodzieży polskiéj poświęcone Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu z powodu jubileuszu jego pięćdziesięcioletniéj działalności literackiéj (in Polish), Lviv: Czytelni Akademickiéj Lwowskiéj; "Gaz. Narod." J. Dobrzańskiego i K. Gromana, Słowniczek prowincjalizmów zebranych w ziemi chełmińskiej i świeckiej, page 310

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish według.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈvɛ.dwuk/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛdwuk
• Syllabification: we‧dług

Preposition

według [with genitive]

1. according to (in a manner conforming or corresponding to; in proportion to; in accordance with)

   Synonyms: podug, podle

   • 2000, “Szczynść Boże szczynśliwym!”, in Marek Szołtysek, transl., Biblia Ślązoka‎^[4], Rybnik, Poland: Śląskie ABC, page 68:

     według Ewangelii św, Mateusza, rozdział 5

     [według Ewangelii św, Mateusza, rozdział 5]

     (please add an English translation of this quotation)

2. according to (based on what is said or stated by; on the authority of)

   Synonyms: podug, podle

   • 2019–2020, Waldemar Szymczyk, editor, Pōnbōczkowi Świyczka‎^[5], →ISBN, archived from the original on 12 November 2022, page 44:

     Uczyli nos tam roboty w łogrodku, warzynio, jak sie łobchodzić z bajtlami i inkszych – według nich – pożytecznych i bardzo potrzebnych modyj dziołsze rzeczy.

     (please add an English translation of this quotation)