կրել
Armenian edit
Etymology edit
Inherited from Old Armenian կրեմ (krem).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian) IPA(key): /kəˈɾel/, [kəɾél]
- (Western Armenian) IPA(key): /ɡəˈɾel/, [ɡəɾél]
Verb edit
կրել • (krel)
- to carry; to transport; to bear (to carry or have within oneself)
- (figuratively) to take on, to assume (e.g., responsibility)
- (figuratively) to be subjected to
- (figuratively) to accept, to receive (e.g., a blow)
- (of clothes) to wear, to have on
- (colloquial) to win, to beat, to defeat
Conjugation edit
-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | կրել (krel) | imperfective converb | կրում (krum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | կրվել (krvel) | simultaneous converb | կրելիս (krelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | կրել (krel) | ||||
| aorist stem | կր- (kr-) | future converb I | կրելու (krelu) | ||||
| resultative participle | կրած (krac) | future converb II | կրելիք (krelikʻ) | ||||
| subject participle | կրող (kroġ) | connegative converb | կրի (kri) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կրում եմ (krum em) | կրում ես (krum es) | կրում է (krum ē) | կրում ենք (krum enkʻ) | կրում եք (krum ekʻ) | կրում են (krum en) | |
| past imperfective | կրում էի (krum ēi) | կրում էիր (krum ēir) | կրում էր (krum ēr) | կրում էինք (krum ēinkʻ) | կրում էիք (krum ēikʻ) | կրում էին (krum ēin) | |
| future | կրելու եմ (krelu em) | կրելու ես (krelu es) | կրելու է (krelu ē) | կրելու ենք (krelu enkʻ) | կրելու եք (krelu ekʻ) | կրելու են (krelu en) | |
| past future | կրելու էի (krelu ēi) | կրելու էիր (krelu ēir) | կրելու էր (krelu ēr) | կրելու էինք (krelu ēinkʻ) | կրելու էիք (krelu ēikʻ) | կրելու էին (krelu ēin) | |
| present perfect | կրել եմ (krel em) | կրել ես (krel es) | կրել է (krel ē) | կրել ենք (krel enkʻ) | կրել եք (krel ekʻ) | կրել են (krel en) | |
| pluperfect | կրել էի (krel ēi) | կրել էիր (krel ēir) | կրել էր (krel ēr) | կրել էինք (krel ēinkʻ) | կրել էիք (krel ēikʻ) | կրել էին (krel ēin) | |
| aorist (past perfective) | կրեցի, կրի* (krecʻi, kri*) | կրեցիր, կրիր* (krecʻir, krir*) | կրեց (krecʻ) | կրեցինք, կրինք* (krecʻinkʻ, krinkʻ*) | կրեցիք, կրիք* (krecʻikʻ, krikʻ*) | կրեցին, կրին* (krecʻin, krin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | կրեմ (krem) | կրես (kres) | կրի (kri) | կրենք (krenkʻ) | կրեք (krekʻ) | կրեն (kren) | |
| past | կրեի (krei) | կրեիր (kreir) | կրեր (krer) | կրեինք (kreinkʻ) | կրեիք (kreikʻ) | կրեին (krein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կկրեմ (kkrem) | կկրես (kkres) | կկրի (kkri) | կկրենք (kkrenkʻ) | կկրեք (kkrekʻ) | կկրեն (kkren) | |
| past | կկրեի (kkrei) | կկրեիր (kkreir) | կկրեր (kkrer) | կկրեինք (kkreinkʻ) | կկրեիք (kkreikʻ) | կկրեին (kkrein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | կրի՛ր, կրի՛* (krír, krí*) | — | — | կրե՛ք, կրեցե՛ք** (krékʻ, krecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չկրել (čʻkrel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չկրած (čʻkrac) | ||||||
| subject participle | չկրող (čʻkroġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ կրում (čʻem krum) | չես կրում (čʻes krum) | չի կրում (čʻi krum) | չենք կրում (čʻenkʻ krum) | չեք կրում (čʻekʻ krum) | չեն կրում (čʻen krum) | |
| past imperfective | չէի կրում (čʻēi krum) | չէիր կրում (čʻēir krum) | չէր կրում (čʻēr krum) | չէինք կրում (čʻēinkʻ krum) | չէիք կրում (čʻēikʻ krum) | չէին կրում (čʻēin krum) | |
| future | չեմ կրելու (čʻem krelu) | չես կրելու (čʻes krelu) | չի կրելու (čʻi krelu) | չենք կրելու (čʻenkʻ krelu) | չեք կրելու (čʻekʻ krelu) | չեն կրելու (čʻen krelu) | |
| past future | չէի կրելու (čʻēi krelu) | չէիր կրելու (čʻēir krelu) | չէր կրելու (čʻēr krelu) | չէինք կրելու (čʻēinkʻ krelu) | չէիք կրելու (čʻēikʻ krelu) | չէին կրելու (čʻēin krelu) | |
| present perfect | չեմ կրել (čʻem krel) | չես կրել (čʻes krel) | չի կրել (čʻi krel) | չենք կրել (čʻenkʻ krel) | չեք կրել (čʻekʻ krel) | չեն կրել (čʻen krel) | |
| pluperfect | չէի կրել (čʻēi krel) | չէիր կրել (čʻēir krel) | չէր կրել (čʻēr krel) | չէինք կրել (čʻēinkʻ krel) | չէիք կրել (čʻēikʻ krel) | չէին կրել (čʻēin krel) | |
| aorist (past perfective) | չկրեցի, չկրի* (čʻkrecʻi, čʻkri*) | չկրեցիր, չկրիր* (čʻkrecʻir, čʻkrir*) | չկրեց (čʻkrecʻ) | չկրեցինք, չկրինք* (čʻkrecʻinkʻ, čʻkrinkʻ*) | չկրեցիք, չկրիք* (čʻkrecʻikʻ, čʻkrikʻ*) | չկրեցին, չկրին* (čʻkrecʻin, čʻkrin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չկրեմ (čʻkrem) | չկրես (čʻkres) | չկրի (čʻkri) | չկրենք (čʻkrenkʻ) | չկրեք (čʻkrekʻ) | չկրեն (čʻkren) | |
| past | չկրեի (čʻkrei) | չկրեիր (čʻkreir) | չկրեր (čʻkrer) | չկրեինք (čʻkreinkʻ) | չկրեիք (čʻkreikʻ) | չկրեին (čʻkrein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ կրի (čʻem kri) | չես կրի (čʻes kri) | չի կրի (čʻi kri) | չենք կրի (čʻenkʻ kri) | չեք կրի (čʻekʻ kri) | չեն կրի (čʻen kri) | |
| past | չէի կրի (čʻēi kri) | չէիր կրի (čʻēir kri) | չէր կրի (čʻēr kri) | չէինք կրի (čʻēinkʻ kri) | չէիք կրի (čʻēikʻ kri) | չէին կրի (čʻēin kri) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ կրիր, մի՛ կրի* (mí krir, mí kri*) | — | — | մի՛ կրեք, մի՛ կրեցեք** (mí krekʻ, mí krecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կրել (krel) | |||
| dative | կրելու (krelu) | |||
| ablative | կրելուց (krelucʻ) | |||
| instrumental | կրելով (krelov) | |||
| locative | կրելում (krelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | կրելը/կրելն (krelə/kreln) | |||
| dative | կրելուն (krelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կրելս (krels) | |||
| dative | կրելուս (krelus) | |||
| ablative | կրելուցս (krelucʻs) | |||
| instrumental | կրելովս (krelovs) | |||
| locative | կրելումս (krelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կրելդ (kreld) | |||
| dative | կրելուդ (krelud) | |||
| ablative | կրելուցդ (krelucʻd) | |||
| instrumental | կրելովդ (krelovd) | |||
| locative | կրելումդ (krelumd) | |||
Derived terms edit
- դափնեկիր (dapʻnekir)
- զրահակիր (zrahakir)
- լեզվակիր (lezvakir)
- համակրել (hamakrel)
- հրացանակիր (hracʻanakir)
Old Armenian edit
Verb edit
կրել • (krel)
- infinitive of կրեմ (krem)