վառել
Armenian edit
Etymology edit
Inherited from Old Armenian վառեմ (vaṙem).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian) IPA(key): /vɑˈrel/, [vɑrél]
- (Western Armenian) IPA(key): /vɑˈrel/, [vɑrél]
Audio (Eastern Armenian): (file) - Hyphenation: վա‧ռել
Verb edit
վառել • (vaṙel)
- (transitive) to set on fire, to burn
- Synonym: այրել (ayrel)
- (transitive) to light, to turn on a light-giving implement
- (transitive) to turn on a heat-giving implement
- (transitive) to heat
- (transitive, slang) to give away a secret (compare Russian спалить (spalitʹ))
- (transitive, figuratively) to fire, to inflame, to enliven, to inspirit
Inflection edit
-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | վառել (vaṙel) | imperfective converb | վառում (vaṙum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | վառվել (vaṙvel) | simultaneous converb | վառելիս (vaṙelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | վառել (vaṙel) | ||||
| aorist stem | վառ- (vaṙ-) | future converb I | վառելու (vaṙelu) | ||||
| resultative participle | վառած (vaṙac) | future converb II | վառելիք (vaṙelikʻ) | ||||
| subject participle | վառող (vaṙoġ) | connegative converb | վառի (vaṙi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | վառում եմ (vaṙum em) | վառում ես (vaṙum es) | վառում է (vaṙum ē) | վառում ենք (vaṙum enkʻ) | վառում եք (vaṙum ekʻ) | վառում են (vaṙum en) | |
| past imperfective | վառում էի (vaṙum ēi) | վառում էիր (vaṙum ēir) | վառում էր (vaṙum ēr) | վառում էինք (vaṙum ēinkʻ) | վառում էիք (vaṙum ēikʻ) | վառում էին (vaṙum ēin) | |
| future | վառելու եմ (vaṙelu em) | վառելու ես (vaṙelu es) | վառելու է (vaṙelu ē) | վառելու ենք (vaṙelu enkʻ) | վառելու եք (vaṙelu ekʻ) | վառելու են (vaṙelu en) | |
| past future | վառելու էի (vaṙelu ēi) | վառելու էիր (vaṙelu ēir) | վառելու էր (vaṙelu ēr) | վառելու էինք (vaṙelu ēinkʻ) | վառելու էիք (vaṙelu ēikʻ) | վառելու էին (vaṙelu ēin) | |
| present perfect | վառել եմ (vaṙel em) | վառել ես (vaṙel es) | վառել է (vaṙel ē) | վառել ենք (vaṙel enkʻ) | վառել եք (vaṙel ekʻ) | վառել են (vaṙel en) | |
| pluperfect | վառել էի (vaṙel ēi) | վառել էիր (vaṙel ēir) | վառել էր (vaṙel ēr) | վառել էինք (vaṙel ēinkʻ) | վառել էիք (vaṙel ēikʻ) | վառել էին (vaṙel ēin) | |
| aorist (past perfective) | վառեցի, վառի* (vaṙecʻi, vaṙi*) | վառեցիր, վառիր* (vaṙecʻir, vaṙir*) | վառեց (vaṙecʻ) | վառեցինք, վառինք* (vaṙecʻinkʻ, vaṙinkʻ*) | վառեցիք, վառիք* (vaṙecʻikʻ, vaṙikʻ*) | վառեցին, վառին* (vaṙecʻin, vaṙin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | վառեմ (vaṙem) | վառես (vaṙes) | վառի (vaṙi) | վառենք (vaṙenkʻ) | վառեք (vaṙekʻ) | վառեն (vaṙen) | |
| past | վառեի (vaṙei) | վառեիր (vaṙeir) | վառեր (vaṙer) | վառեինք (vaṙeinkʻ) | վառեիք (vaṙeikʻ) | վառեին (vaṙein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կվառեմ (kvaṙem) | կվառես (kvaṙes) | կվառի (kvaṙi) | կվառենք (kvaṙenkʻ) | կվառեք (kvaṙekʻ) | կվառեն (kvaṙen) | |
| past | կվառեի (kvaṙei) | կվառեիր (kvaṙeir) | կվառեր (kvaṙer) | կվառեինք (kvaṙeinkʻ) | կվառեիք (kvaṙeikʻ) | կվառեին (kvaṙein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | վառի՛ր, վառի՛* (vaṙír, vaṙí*) | — | — | վառե՛ք, վառեցե՛ք** (vaṙékʻ, vaṙecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չվառել (čʻvaṙel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չվառած (čʻvaṙac) | ||||||
| subject participle | չվառող (čʻvaṙoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ վառում (čʻem vaṙum) | չես վառում (čʻes vaṙum) | չի վառում (čʻi vaṙum) | չենք վառում (čʻenkʻ vaṙum) | չեք վառում (čʻekʻ vaṙum) | չեն վառում (čʻen vaṙum) | |
| past imperfective | չէի վառում (čʻēi vaṙum) | չէիր վառում (čʻēir vaṙum) | չէր վառում (čʻēr vaṙum) | չէինք վառում (čʻēinkʻ vaṙum) | չէիք վառում (čʻēikʻ vaṙum) | չէին վառում (čʻēin vaṙum) | |
| future | չեմ վառելու (čʻem vaṙelu) | չես վառելու (čʻes vaṙelu) | չի վառելու (čʻi vaṙelu) | չենք վառելու (čʻenkʻ vaṙelu) | չեք վառելու (čʻekʻ vaṙelu) | չեն վառելու (čʻen vaṙelu) | |
| past future | չէի վառելու (čʻēi vaṙelu) | չէիր վառելու (čʻēir vaṙelu) | չէր վառելու (čʻēr vaṙelu) | չէինք վառելու (čʻēinkʻ vaṙelu) | չէիք վառելու (čʻēikʻ vaṙelu) | չէին վառելու (čʻēin vaṙelu) | |
| present perfect | չեմ վառել (čʻem vaṙel) | չես վառել (čʻes vaṙel) | չի վառել (čʻi vaṙel) | չենք վառել (čʻenkʻ vaṙel) | չեք վառել (čʻekʻ vaṙel) | չեն վառել (čʻen vaṙel) | |
| pluperfect | չէի վառել (čʻēi vaṙel) | չէիր վառել (čʻēir vaṙel) | չէր վառել (čʻēr vaṙel) | չէինք վառել (čʻēinkʻ vaṙel) | չէիք վառել (čʻēikʻ vaṙel) | չէին վառել (čʻēin vaṙel) | |
| aorist (past perfective) | չվառեցի, չվառի* (čʻvaṙecʻi, čʻvaṙi*) | չվառեցիր, չվառիր* (čʻvaṙecʻir, čʻvaṙir*) | չվառեց (čʻvaṙecʻ) | չվառեցինք, չվառինք* (čʻvaṙecʻinkʻ, čʻvaṙinkʻ*) | չվառեցիք, չվառիք* (čʻvaṙecʻikʻ, čʻvaṙikʻ*) | չվառեցին, չվառին* (čʻvaṙecʻin, čʻvaṙin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չվառեմ (čʻvaṙem) | չվառես (čʻvaṙes) | չվառի (čʻvaṙi) | չվառենք (čʻvaṙenkʻ) | չվառեք (čʻvaṙekʻ) | չվառեն (čʻvaṙen) | |
| past | չվառեի (čʻvaṙei) | չվառեիր (čʻvaṙeir) | չվառեր (čʻvaṙer) | չվառեինք (čʻvaṙeinkʻ) | չվառեիք (čʻvaṙeikʻ) | չվառեին (čʻvaṙein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ վառի (čʻem vaṙi) | չես վառի (čʻes vaṙi) | չի վառի (čʻi vaṙi) | չենք վառի (čʻenkʻ vaṙi) | չեք վառի (čʻekʻ vaṙi) | չեն վառի (čʻen vaṙi) | |
| past | չէի վառի (čʻēi vaṙi) | չէիր վառի (čʻēir vaṙi) | չէր վառի (čʻēr vaṙi) | չէինք վառի (čʻēinkʻ vaṙi) | չէիք վառի (čʻēikʻ vaṙi) | չէին վառի (čʻēin vaṙi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ վառիր, մի՛ վառի* (mí vaṙir, mí vaṙi*) | — | — | մի՛ վառեք, մի՛ վառեցեք** (mí vaṙekʻ, mí vaṙecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | վառել (vaṙel) | |||
| dative | վառելու (vaṙelu) | |||
| ablative | վառելուց (vaṙelucʻ) | |||
| instrumental | վառելով (vaṙelov) | |||
| locative | վառելում (vaṙelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | վառելը/վառելն (vaṙelə/vaṙeln) | |||
| dative | վառելուն (vaṙelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | վառելս (vaṙels) | |||
| dative | վառելուս (vaṙelus) | |||
| ablative | վառելուցս (vaṙelucʻs) | |||
| instrumental | վառելովս (vaṙelovs) | |||
| locative | վառելումս (vaṙelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | վառելդ (vaṙeld) | |||
| dative | վառելուդ (vaṙelud) | |||
| ablative | վառելուցդ (vaṙelucʻd) | |||
| instrumental | վառելովդ (vaṙelovd) | |||
| locative | վառելումդ (vaṙelumd) | |||
Derived terms edit
- կրակվառիչ (krakvaṙičʻ)
- յուղ վառել (yuġ vaṙel)
Old Armenian edit
Etymology 1 edit
Verb edit
վառել • (vaṙel)
- infinitive of վառեմ (vaṙem)
Declension edit
o-type
Etymology 2 edit
Verb edit
վառել • (vaṙel)
- infinitive of վառեմ (vaṙem)