wzór

See also: wzōr

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vъzorъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈvzor/
• Syllabification: wzór

Noun

wzór m inan

1. look, appearance
2. (mathematics, physics) formula

Further reading

• Stefan Ramułt (1893) “vzòr”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego‎^[2] (in Kashubian), page 258
• Bernard Sychta (1967–1973) “vzȯr”, in Słownik gwar kaszubskich, volume 6, page 118
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “wzór”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[3]
• “wzór”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vъzorъ. First attested in the middle of the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vzɔːr/
• IPA^(key): (15^th CE) /vzor/

Noun

wzór m animacy unattested

1. example (behavior that one should imitate)
   • 1874-1891 [1444], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[4], [5], [6]}, volume XXIII, page 309:

     Exemplar wszor prziclad (dies venit victoriae, quo exemplar militiae, Wenceslaus, occiditur)

     [Exemplar wzór przykład (dies venit victoriae, quo exemplar militiae, Wenceslaus, occiditur)]

2. The meaning of this term is uncertain.
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[7], [8], [9]}, volume XXV, page 154:

     Plena omni racione vivencium wszech wzorow rzeczy zyvich

     [Plena omni racione vivencium wszech wzorów rzeczy żywych]

Descendants

• Masurian: wzór
• Polish: wzór
• Silesian: wzōr

References

• Boryś, Wiesław (2005) “wzór”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “wzór”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “wzór”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish wzór.

Pronunciation

• IPA^(key): /vzur/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈvzor/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ur
• Syllabification: wzór

Noun

wzór m inan (diminutive wzorek)

1. role model (person who serves as an example, whose behavior is emulated by others)

   Synonyms: ideał, przykład, wzorzec

2. pattern (design, motif or decoration, especially formed from regular repeated elements)
3. pattern; model; example (established appearance of a particular type of document or item to be copied)

   Synonym: model

4. pattern; model; example (item intended to be reproduced in a production process or its design)

   Synonym: model

5. (mathematics) formula (mathematical rule expressed symbolically) [+ na (accusative) = for what]

   Synonym: formuła

6. (chemistry) formula (symbolic expression of the structure of a compound)

Declension

Declension of wzór

	singular	plural
nominative	wzór	wzory
genitive	wzoru	wzorów
dative	wzorowi	wzorom
accusative	wzór	wzory
instrumental	wzorem	wzorami
locative	wzorze	wzorach
vocative	wzorze	wzory

Derived terms

prepositions

• na wzór
• wzorem

 

verbs

• postawić za wzór pf, stawiać za wzór impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), wzór is one of the most used words in Polish, appearing 36 times in scientific texts, 4 times in news, 12 times in essays, 3 times in fiction, and 2 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 57 times, making it the 1145th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• wzór in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• wzór in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “wzór”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Aleksandra Wieczorek (31.10.2019) “WZÓR”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “wzór”, in Słownik języka polskiego‎^[10]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “wzór”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[11]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “wzór”, in Słownik języka polskiego‎^[12] (in Polish), volume 7, Warsaw, page 1152

Slovincian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *vъzorъ.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈvzor/
• Syllabification: wzór

Noun

wzór m inan

1. look, appearance

Further reading

• Lorentz, Friedrich (1912) “vzȯ́r”, in Slovinzisches Wörterbuch‎^[13] (in German), volume 2, Saint Petersburg: ОРЯС ИАН, page 1384