zmienić
Old Polish edit
Etymology edit
From z- + mienić. First attested in the 15th century.
Pronunciation edit
Verb edit
zmienić pf
- (transitive, attested in Greater Poland, Silesia) to change (to cause to be different)
- 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie[3], [4], [5], Lubin, page 144:
- Zmyenyl comutauit (sapientia hominis lucet in vultu eius et potentissimus faciem illius commutabit Eccles 8, 1)
- [Zmienił comutauit (sapientia hominis lucet in vultu eius et potentissimus faciem illius commutabit Eccles 8, 1)]
- 1885-2024 [End of the 15th century], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[6], volume III, Wrocław, page 291:
- Allia fetorem pellunt variantque collorem, clarificant ravcam vocem szmyenyony glosz
- [Allia fetorem pellunt variantque collorem, clarificant ravcam vocem zmieniony głos]
- (attested in Greater Poland, Masovia) to change (to replace with something else)
- 1921-2024 [End of the 15th century], Slavia Occidentalis[7], volume XXXIV, Gniezno, Warsaw, page 162:
- Ihezus... nye chczal szmyenycz slowa swego
- [Jezus... nie chciał zmienić słowa swego]
- (reflexive with się) to change (to undergo a change; to become different)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[8], page 833:
- Yego krassne y barzo rozkoschne vezrzyenye, to szye bylo zmyenylo, bo okolo yego svyąthych oczv bylo vyączey nyz natyssyącz ran
- [Jego krasne i bar-zo rozkoszne weźrzenie, to sie było zmieniło, bo około jego świętych oczu było więcej niż nad tysiąc ran]
- (reflexive with się, of a day, attested in Greater Poland) to pass
- 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie[9], [10], [11], Lubin, page 146:
- Dokąth nye smyeny dzien szą donec aspiret dies (dilectus meus mihi et ego illi, qui pascitur inter lilia, donec aspiret dies et inclinentur umbrae Cant 2, 17)
- [Dokąd nie smieni dzień się donec aspiret dies (dilectus meus mihi et ego illi, qui pascitur inter lilia, donec aspiret dies et inclinentur umbrae Cant 2, 17)]
- (attested in Sieradz) The meaning of this term is uncertain.
- 1968 [End of the 15th century], Michał Muszyński, editor, Glosy, zapiski i niektóre teksty polskie w starych drukach i rękopisach Biblioteki Kórnickiej do roku 1550, cz. II[12], volume II, Sieradz, page 210:
- Siue receptus terra Neptonvs classes aquilonibus arcet smyenyoną materiw
- [Siue receptus terra Neptonvs classes aquilonibus arcet smienioną materią]
Derived terms edit
Descendants edit
References edit
- Boryś, Wiesław (2005) “mienić się”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “zmienić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish zmienić. By surface analysis, z- + mienić. Compare Kashubian zmienic and Slovincian zmjênjic.
Pronunciation edit
- IPA(key): /ˈzmjɛ.ɲit͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈzmjɛ.ɲit͡ɕ/
Audio 1, zmienić: (file) Audio 2, zmienić się: (file) - Rhymes: -ɛɲit͡ɕ
- Syllabification: zmie‧nić
Verb edit
zmienić pf (imperfective zmieniać)
- (transitive) to change (to cause to be different)
- (transitive, colloquial) to change; to exchange (to break a banknote or coin)
- (transitive) to change (to replace something or someone with something or something)
- (reflexive with się) to change (to become different than before) [+ w (accusative) = into whom/what]
- Synonyms: odmienić się, przeobrazić się
- (reflexive with się) to change (to be replaced with someone or something else) [+ na (accusative) = to what]
- (reflexive with się) to change each other (to replace one another) [+ przy (locative) = at what]
- Synonyms: wymienić się, zastąpić się
- (reflexive with się) to change; to be changed (to undergo change from an external source)
Conjugation edit
Derived terms edit
- zmienić front pf, zmieniać front impf
- zmienić płytę pf, zmieniać płytę impf
- zmienić się jak w kalejdoskopie pf, zmieniać się jak w kalejdoskopie impf
- zmienić się na korzyść pf, zmieniać się na korzyść impf
- zmienić się na niekorzyść pf, zmieniać się na niekorzyść impf
- zmienić skórę pf, zmieniać skórę impf
Trivia edit
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), zmienić is one of the most used words in Polish, appearing 15 times in scientific texts, 8 times in news, 10 times in essays, 15 times in fiction, and 17 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 65 times, making it the 1017th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), zmienić się is one of the most used words in Polish, appearing 3 times in scientific texts, 3 times in news, 14 times in essays, 13 times in fiction, and 22 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 55 times, making it the 1185th most common word in a corpus of 500,000 words.[2]
References edit
- ^ Ida Kurcz (1990) “zmienić”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language][1] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 777
- ^ Ida Kurcz (1990) “zmienić się”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language][2] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 777
Further reading edit
- zmienić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- zmienić się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- zmienić in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zmienić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zmienić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “ZMIENIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 15.01.2015
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zmienić”, in Słownik języka polskiego[13]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “zmienić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[14]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zmienić”, in Słownik języka polskiego[15] (in Polish), volume 8, Warsaw, page 555
- zmienić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
- zmienić się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
- Old Polish terms prefixed with z-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish perfective verbs
- Old Polish transitive verbs
- Greater Poland Old Polish
- Silesia Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Masovia Old Polish
- Old Polish reflexive verbs
- Sieradz Old Polish
- Old Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms prefixed with z-
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio links
- Rhymes:Polish/ɛɲit͡ɕ
- Rhymes:Polish/ɛɲit͡ɕ/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish perfective verbs
- Polish transitive verbs
- Polish colloquialisms
- Polish reflexive verbs