ñaña
See also: Appendix:Variations of "nana"
Asturian edit
Pronunciation edit
Adjective edit
ñaña
Chayuco Mixtec edit
Etymology edit
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Noun edit
ñàñà
Derived terms edit
References edit
- Pensinger, Brenda J. (1974) Diccionario mixteco-español, español-mixteco (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 18)[1] (in Spanish), México, D.F.: El Instituto Lingüístico de Verano en coordinación con la Secretaría de Educación Pública a través de la Dirección General de Educación Extraescolar en el Medio Indígena, page 97
Quechua edit
Noun edit
ñaña
Declension edit
declension of ñaña
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | ñaña | ñañakuna |
accusative | ñañata | ñañakunata |
dative | ñañaman | ñañakunaman |
genitive | ñañap | ñañakunap |
locative | ñañapi | ñañakunapi |
terminative | ñañakama | ñañakunakama |
ablative | ñañamanta | ñañakunamanta |
instrumental | ñañawan | ñañakunawan |
comitative | ñañantin | ñañakunantin |
abessive | ñañannaq | ñañakunannaq |
comparative | ñañahina | ñañakunahina |
causative | ñañarayku | ñañakunarayku |
benefactive | ñañapaq | ñañakunapaq |
associative | ñañapura | ñañakunapura |
distributive | ñañanka | ñañakunanka |
exclusive | ñañalla | ñañakunalla |
possessive forms of ñaña
ñuqap - first-person singular
ñuqap (my) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | ñañay | ñañaykuna |
accusative | ñañayta | ñañaykunata |
dative | ñañayman | ñañaykunaman |
genitive | ñañaypa | ñañaykunap |
locative | ñañaypi | ñañaykunapi |
terminative | ñañaykama | ñañaykunakama |
ablative | ñañaymanta | ñañaykunamanta |
instrumental | ñañaywan | ñañaykunawan |
comitative | ñañaynintin | ñañaykunantin |
abessive | ñañayninnaq | ñañaykunannaq |
comparative | ñañayhina | ñañaykunahina |
causative | ñañayrayku | ñañaykunarayku |
benefactive | ñañaypaq | ñañaykunapaq |
associative | ñañaypura | ñañaykunapura |
distributive | ñañayninka | ñañaykunanka |
exclusive | ñañaylla | ñañaykunalla |
qampa - second-person singular
qampa (your) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | ñañayki | ñañaykikuna |
accusative | ñañaykita | ñañaykikunata |
dative | ñañaykiman | ñañaykikunaman |
genitive | ñañaykipa | ñañaykikunap |
locative | ñañaykipi | ñañaykikunapi |
terminative | ñañaykikama | ñañaykikunakama |
ablative | ñañaykimanta | ñañaykikunamanta |
instrumental | ñañaykiwan | ñañaykikunawan |
comitative | ñañaykintin | ñañaykikunantin |
abessive | ñañaykinnaq | ñañaykikunannaq |
comparative | ñañaykihina | ñañaykikunahina |
causative | ñañaykirayku | ñañaykikunarayku |
benefactive | ñañaykipaq | ñañaykikunapaq |
associative | ñañaykipura | ñañaykikunapura |
distributive | ñañaykinka | ñañaykikunanka |
exclusive | ñañaykilla | ñañaykikunalla |
paypa - third-person singular
paypa (his/her/its) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | ñañan | ñañankuna |
accusative | ñañanta | ñañankunata |
dative | ñañanman | ñañankunaman |
genitive | ñañanpa | ñañankunap |
locative | ñañanpi | ñañankunapi |
terminative | ñañankama | ñañankunakama |
ablative | ñañanmanta | ñañankunamanta |
instrumental | ñañanwan | ñañankunawan |
comitative | ñañanintin | ñañankunantin |
abessive | ñañanninnaq | ñañankunannaq |
comparative | ñañanhina | ñañankunahina |
causative | ñañanrayku | ñañankunarayku |
benefactive | ñañanpaq | ñañankunapaq |
associative | ñañanpura | ñañankunapura |
distributive | ñañaninka | ñañankunanka |
exclusive | ñañanlla | ñañankunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | ñañanchik | ñañanchikkuna |
accusative | ñañanchikta | ñañanchikkunata |
dative | ñañanchikman | ñañanchikkunaman |
genitive | ñañanchikpa | ñañanchikkunap |
locative | ñañanchikpi | ñañanchikkunapi |
terminative | ñañanchikkama | ñañanchikkunakama |
ablative | ñañanchikmanta | ñañanchikkunamanta |
instrumental | ñañanchikwan | ñañanchikkunawan |
comitative | ñañanchiknintin | ñañanchikkunantin |
abessive | ñañanchikninnaq | ñañanchikkunannaq |
comparative | ñañanchikhina | ñañanchikkunahina |
causative | ñañanchikrayku | ñañanchikkunarayku |
benefactive | ñañanchikpaq | ñañanchikkunapaq |
associative | ñañanchikpura | ñañanchikkunapura |
distributive | ñañanchikninka | ñañanchikkunanka |
exclusive | ñañanchiklla | ñañanchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | ñañayku | ñañaykukuna |
accusative | ñañaykuta | ñañaykukunata |
dative | ñañaykuman | ñañaykukunaman |
genitive | ñañaykupa | ñañaykukunap |
locative | ñañaykupi | ñañaykukunapi |
terminative | ñañaykukama | ñañaykukunakama |
ablative | ñañaykumanta | ñañaykukunamanta |
instrumental | ñañaykuwan | ñañaykukunawan |
comitative | ñañaykuntin | ñañaykukunantin |
abessive | ñañaykunnaq | ñañaykukunannaq |
comparative | ñañaykuhina | ñañaykukunahina |
causative | ñañaykurayku | ñañaykukunarayku |
benefactive | ñañaykupaq | ñañaykukunapaq |
associative | ñañaykupura | ñañaykukunapura |
distributive | ñañaykunka | ñañaykukunanka |
exclusive | ñañaykulla | ñañaykukunalla |
qamkunap - second-person plural
qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | ñañaykichik | ñañaykichikkuna |
accusative | ñañaykichikta | ñañaykichikkunata |
dative | ñañaykichikman | ñañaykichikkunaman |
genitive | ñañaykichikpa | ñañaykichikkunap |
locative | ñañaykichikpi | ñañaykichikkunapi |
terminative | ñañaykichikkama | ñañaykichikkunakama |
ablative | ñañaykichikmanta | ñañaykichikkunamanta |
instrumental | ñañaykichikwan | ñañaykichikkunawan |
comitative | ñañaykichiknintin | ñañaykichikkunantin |
abessive | ñañaykichikninnaq | ñañaykichikkunannaq |
comparative | ñañaykichikhina | ñañaykichikkunahina |
causative | ñañaykichikrayku | ñañaykichikkunarayku |
benefactive | ñañaykichikpaq | ñañaykichikkunapaq |
associative | ñañaykichikpura | ñañaykichikkunapura |
distributive | ñañaykichikninka | ñañaykichikkunanka |
exclusive | ñañaykichiklla | ñañaykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
paykunap (their) | singular | plural |
---|---|---|
nominative | ñañanku | ñañankukuna |
accusative | ñañankuta | ñañankukunata |
dative | ñañankuman | ñañankukunaman |
genitive | ñañankupa | ñañankukunap |
locative | ñañankupi | ñañankukunapi |
terminative | ñañankukama | ñañankukunakama |
ablative | ñañankumanta | ñañankukunamanta |
instrumental | ñañankuwan | ñañankukunawan |
comitative | ñañankuntin | ñañankukunantin |
abessive | ñañankunnaq | ñañankukunannaq |
comparative | ñañankuhina | ñañankukunahina |
causative | ñañankurayku | ñañankukunarayku |
benefactive | ñañankupaq | ñañankukunapaq |
associative | ñañankupura | ñañankukunapura |
distributive | ñañankunka | ñañankukunanka |
exclusive | ñañankulla | ñañankukunalla |
See also edit
Further reading edit
- “ñaña”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014
Spanish edit
Pronunciation edit
Etymology 1 edit
Borrowed from Quechua ñaña. Most senses likely influenced by Spanish nana (“grandma, etc.”).
Noun edit
ñaña f (plural ñañas)
- (colloquial, Andes, Colombia, of a woman) sister, especially a liked one
- Ella no es mi prima, es mi ñaña.
- She's not my cousin, she's my sister.
- (colloquial, informal, Argentina, Ecuador, Peru) sister
- Oye, ñaña, acompáñame a la panadería para el desayuno.
- Hey, sis, come with me to the bakery for breakfast.
- (colloquial, Ecuador, Chile) older sister
- (colloquial, Ecuador) a female relative, such as a cousin or aunt, with whom one has a close affective relationship
- (Latin America, dated) nursemaid, wet nurse
- (Spain, rare, informal, dated) maternal grandmother
Etymology 2 edit
Likely a babble word of separate origins.
Noun edit
ñaña f (countable and uncountable, plural ñañas)
- (colloquial, Argentina, Uruguay, derogatory) ailment (especially when exaggerated or simulated)
- Él siempre está con muchas ñañas.
- He is always whining about his ailments.
- (Nicaragua) feces
Further reading edit
- “ñaña”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014
- Edwin B. Williams (1968) The New College Spanish and English Dictionary, United States: Amsco School Publications
Teposcolula Mixtec edit
Etymology edit
Cognate with Chayuco Mixtec ñàñà (“bobcat”).
Noun edit
ñaña
Derived terms edit
References edit
- Alvarado, Francisco de (1593) Vocabulario en lengua misteca (in Spanish), Mexico: En casa de Pedro Balli, page 115r: “Gato. ñaña,quete cau,miſto.”
- The template Template:R:Alvarado 1593 does not use the parameter(s):
page1=78r
Please see Module:checkparams for help with this warning.Alvarado, Francisco de (1593) Vocabulario en lengua misteca (in Spanish), Mexico: En casa de Pedro Balli: “rapoſo,animal. ñaña.”