խափան
Armenian edit
Etymology edit
From Old Armenian խափան (xapʻan); see below.
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /χaˈpʰan/ [χɑˈpʰɑn] invalid IPA characters (//[])
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /χaˈpan/ [χɑˈpʰɑn] invalid IPA characters (//[])
Adjective edit
խափան • (xapʻan) (superlative ամենախափան)
- not working, inoperative; broken
Declension edit
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʻan) | խափաններ (xapʻanner) | ||
| dative | խափանի (xapʻani) | խափանների (xapʻanneri) | ||
| ablative | խափանից (xapʻanicʻ) | խափաններից (xapʻannericʻ) | ||
| instrumental | խափանով (xapʻanov) | խափաններով (xapʻannerov) | ||
| locative | խափանում (xapʻanum) | խափաններում (xapʻannerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խափանը/խափանն (xapʻanə/xapʻann) | խափանները/խափաններն (xapʻannerə/xapʻannern) | ||
| dative | խափանին (xapʻanin) | խափաններին (xapʻannerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խափանս (xapʻans) | խափաններս (xapʻanners) | ||
| dative | խափանիս (xapʻanis) | խափաններիս (xapʻanneris) | ||
| ablative | խափանիցս (xapʻanicʻs) | խափաններիցս (xapʻannericʻs) | ||
| instrumental | խափանովս (xapʻanovs) | խափաններովս (xapʻannerovs) | ||
| locative | խափանումս (xapʻanums) | խափաններումս (xapʻannerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խափանդ (xapʻand) | խափաններդ (xapʻannerd) | ||
| dative | խափանիդ (xapʻanid) | խափաններիդ (xapʻannerid) | ||
| ablative | խափանիցդ (xapʻanicʻd) | խափաններիցդ (xapʻannericʻd) | ||
| instrumental | խափանովդ (xapʻanovd) | խափաններովդ (xapʻannerovd) | ||
| locative | խափանումդ (xapʻanumd) | խափաններումդ (xapʻannerumd) | ||
Old Armenian edit
Etymology edit
Noun edit
խափան • (xapʻan)
- hindrance, impediment, obstacle; encumbering
- խափան առնել, լինել ― xapʻan aṙnel, linel ― to hinder, to impede, to prevent
- inactivity, idleness, sloth
- խափան կալ ― xapʻan kal ― to be disoccupied; to be in idleness
Declension edit
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʻan) | խափանք (xapʻankʻ) | |
| genitive | խափանի (xapʻani) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| dative | խափանի (xapʻani) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| accusative | խափան (xapʻan) | խափանս (xapʻans) | |
| ablative | խափանէ (xapʻanē) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| instrumental | խափանաւ (xapʻanaw) | խափանաւք = խափանօք (xapʻanawkʻ = xapʻanōkʻ) | |
| locative | խափանի (xapʻani) | խափանս (xapʻans) |
Adjective edit
խափան • (xapʻan)
Declension edit
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խափան (xapʻan) | խափանք (xapʻankʻ) | |
| genitive | խափանի (xapʻani) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| dative | խափանի (xapʻani) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| accusative | խափան (xapʻan) | խափանս (xapʻans) | |
| ablative | խափանէ (xapʻanē) | խափանաց (xapʻanacʻ) | |
| instrumental | խափանաւ (xapʻanaw) | խափանաւք = խափանօք (xapʻanawkʻ = xapʻanōkʻ) | |
| locative | խափանի (xapʻani) | խափանս (xapʻans) |
Derived terms edit
- անխափան (anxapʻan)
- անխափանական (anxapʻanakan)
- անձրեւախափան (anjrewaxapʻan)
- խափանած (xapʻanac)
- խափանածոյ (xapʻanacoy)
- խափանածու (xapʻanacu)
- խափանական (xapʻanakan)
- խափանեմ (xapʻanem)
- խափանեցուցանեմ (xapʻanecʻucʻanem)
- խափանեցուցիչ (xapʻanecʻucʻičʻ)
- խափանիչ (xapʻaničʻ)
- խափանողական (xapʻanołakan)
- խափանուած (xapʻanuac)
- խափանուածոյ (xapʻanuacoy)
- խափանութիւն (xapʻanutʻiwn)
- խափանումն (xapʻanumn)
Descendants edit
- Armenian: խափան (xapʻan)
References edit
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խափան”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “խափան”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy