պտղաբեր
Armenian edit
Etymology edit
From Old Armenian պտղաբեր (ptłaber).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /pətʁɑˈbeɾ/, [pətʁɑbéɾ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /bədʁɑˈpeɾ/, [bədʁɑpʰéɾ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Adjective edit
պտղաբեր • (ptġaber) (superlative ամենապտղաբեր)
- fruit-bearing, fruitful, fertile, fecund
- 1869–70, Raffi, Xačʻagołi hišatakaranə [The Memoir of a Cross-Stealer] :
- Որպես չէ կարելի մի վատ, անարգավանդ հողից առողջ և պտղաբեր բույսեր սպասել, այնպես էլ չէ կարելի մի անբարեկարգ երկրից սպասել լավ մարդիկ։
- Orpes čʻē kareli mi vat, anargavand hoġicʻ aṙoġǰ ew ptġaber buyser spasel, aynpes ēl čʻē kareli mi anbarekarg erkricʻ spasel lav mardik.
- As one cannot expect healthy fruit-bearing plants from a bad, barren soil, so one cannot expect good men from a disorderly country
- Որպես չէ կարելի մի վատ, անարգավանդ հողից առողջ և պտղաբեր բույսեր սպասել, այնպես էլ չէ կարելի մի անբարեկարգ երկրից սպասել լավ մարդիկ։
- (archaic) carrying fruit or other offerings to the church
- (figuratively) productive, fruitful, prolific (e.g., of the mind)
- 1979, Leo Tolstoy (translation), Anna Karenina :
- Որովհետև արդարացի միտքը չի կարող պտղաբեր չլինել։
- Orovhetew ardaracʻi mitkʻə čʻi karoġ ptġaber čʻlinel.
- Because a just idea cannot be not fruitful.
- Որովհետև արդարացի միտքը չի կարող պտղաբեր չլինել։
Declension edit
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | պտղաբեր (ptġaber) | պտղաբերներ (ptġaberner) | ||
| dative | պտղաբերի (ptġaberi) | պտղաբերների (ptġaberneri) | ||
| ablative | պտղաբերից (ptġabericʻ) | պտղաբերներից (ptġabernericʻ) | ||
| instrumental | պտղաբերով (ptġaberov) | պտղաբերներով (ptġabernerov) | ||
| locative | պտղաբերում (ptġaberum) | պտղաբերներում (ptġabernerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | պտղաբերը/պտղաբերն (ptġaberə/ptġabern) | պտղաբերները/պտղաբերներն (ptġabernerə/ptġabernern) | ||
| dative | պտղաբերին (ptġaberin) | պտղաբերներին (ptġabernerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | պտղաբերս (ptġabers) | պտղաբերներս (ptġaberners) | ||
| dative | պտղաբերիս (ptġaberis) | պտղաբերներիս (ptġaberneris) | ||
| ablative | պտղաբերիցս (ptġabericʻs) | պտղաբերներիցս (ptġabernericʻs) | ||
| instrumental | պտղաբերովս (ptġaberovs) | պտղաբերներովս (ptġabernerovs) | ||
| locative | պտղաբերումս (ptġaberums) | պտղաբերներումս (ptġabernerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | պտղաբերդ (ptġaberd) | պտղաբերներդ (ptġabernerd) | ||
| dative | պտղաբերիդ (ptġaberid) | պտղաբերներիդ (ptġabernerid) | ||
| ablative | պտղաբերիցդ (ptġabericʻd) | պտղաբերներիցդ (ptġabernericʻd) | ||
| instrumental | պտղաբերովդ (ptġaberovd) | պտղաբերներովդ (ptġabernerovd) | ||
| locative | պտղաբերումդ (ptġaberumd) | պտղաբերներումդ (ptġabernerumd) | ||
Synonyms edit
- (fruit-bearing): պտղատու (ptġatu)
References edit
Old Armenian edit
Etymology edit
պտուղ (ptuł, “fruit”) + -ա- (-a-) + բերեմ (berem, “to bear, carry”)
Adjective edit
պտղաբեր • (ptłaber)
- bearing or producing fruit, fructiferous
- պտղաբեր ծառ ― ptłaber caṙ ― fruit-tree
- պտղաբեր լինել ― ptłaber linel ― to fructify, to bear fruit, to bring forth, to produce; to offer; to render fertile; to profit
- 5th century, Bible, Genesis 1.11:
- Եւ ասաց Աստուած․ բղխեսցէ՛ երկիր բանջար խոտոյ․ սերմանել սերմն ըստ ազգի եւ ըստ նմանութեան․ եւ ծառ պտղաբեր՝ առնել պտուղ ըստ ազգի իւրում․ որոյ սերմն իւր ի նմին ըստ ազգի ի նմանութիւն ի վերայ երկրի […]
- Ew asacʻ Astuac; błxescʻḗ erkir banǰar xotoy; sermanel sermn əst azgi ew əst nmanutʻean; ew caṙ ptłaber, aṙnel ptuł əst azgi iwrum; oroy sermn iwr i nmin əst azgi i nmanutʻiwn i veray erkri […]
- Եւ ասաց Աստուած․ բղխեսցէ՛ երկիր բանջար խոտոյ․ սերմանել սերմն ըստ ազգի եւ ըստ նմանութեան․ եւ ծառ պտղաբեր՝ առնել պտուղ ըստ ազգի իւրում․ որոյ սերմն իւր ի նմին ըստ ազգի ի նմանութիւն ի վերայ երկրի […]
- (figuratively) productive, fruitful, fructuous, fertile
- that carries presents or offerings
Declension edit
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | պտղաբեր (ptłaber) | պտղաբերք (ptłaberkʻ) | |
| genitive | պտղաբերի (ptłaberi) | պտղաբերաց (ptłaberacʻ) | |
| dative | պտղաբերի (ptłaberi) | պտղաբերաց (ptłaberacʻ) | |
| accusative | պտղաբեր (ptłaber) | պտղաբերս (ptłabers) | |
| ablative | պտղաբերէ (ptłaberē) | պտղաբերաց (ptłaberacʻ) | |
| instrumental | պտղաբերաւ (ptłaberaw) | պտղաբերաւք = պտղաբերօք (ptłaberawkʻ = ptłaberōkʻ) | |
| locative | պտղաբերի (ptłaberi) | պտղաբերս (ptłabers) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | պտղաբեր (ptłaber) | պտղաբերք (ptłaberkʻ) | |
| genitive | պտղաբերի (ptłaberi) | պտղաբերից (ptłabericʻ) | |
| dative | պտղաբերի (ptłaberi) | պտղաբերից (ptłabericʻ) | |
| accusative | պտղաբեր (ptłaber) | պտղաբերս (ptłabers) | |
| ablative | պտղաբերէ (ptłaberē) | պտղաբերից (ptłabericʻ) | |
| instrumental | պտղաբերիւ (ptłaberiw) | պտղաբերիւք (ptłaberiwkʻ) | |
| locative | պտղաբերի (ptłaberi) | պտղաբերս (ptłabers) |
Descendants edit
- Armenian: պտղաբեր (ptġaber)
References edit
- Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “պտղաբեր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 663ab
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “պտղաբեր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “պտղաբեր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 618b
Categories:
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian terms with audio links
- Armenian lemmas
- Armenian adjectives
- Armenian terms with quotations
- Armenian terms with archaic senses
- Old Armenian terms interfixed with -ա-
- Old Armenian compound terms
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian adjectives
- Old Armenian terms with usage examples
- Old Armenian terms with quotations