अर्हत्

Sanskrit

Alternative forms

• अर्हन्त् (arhant)

Alternative scripts=

Alternative scripts

• অৰ্হত্ (Assamese script)
• ᬅᬃᬳᬢ᭄ (Balinese script)
• অর্হত্ (Bengali script)
• 𑰀𑰨𑰿𑰮𑰝𑰿 (Bhaiksuki script)
• 𑀅𑀭𑁆𑀳𑀢𑁆 (Brahmi script)
• အရ်္ဟတ် (Burmese script)
• અર્હત્ (Gujarati script)
• ਅਰ੍ਹਤ੍ (Gurmukhi script)
• 𑌅𑌰𑍍𑌹𑌤𑍍 (Grantha script)
• ꦄꦂꦲꦠ꧀ (Javanese script)
• 𑂃𑂩𑂹𑂯𑂞𑂹 (Kaithi script)
• ಅರ್ಹತ್ (Kannada script)
• អហ៌ត៑ (Khmer script)
• ອຣ຺ຫຕ຺ (Lao script)
• അര്ഹത് (Malayalam script)
• ᠠᡵᡥᠠᢠ (Manchu script)
• 𑘀𑘨𑘿𑘮𑘝𑘿 (Modi script)
• ᠠᠷᠾᠠᢐ (Mongolian script)
• 𑦠𑧈𑧠𑧎𑦽𑧠 (Nandinagari script)
• 𑐀𑐭𑐟𑑂 (Newa script)
• ଅର୍ହତ୍ (Odia script)
• ꢂꢬ꣄ꢲꢡ꣄ (Saurashtra script)
• 𑆃𑆫𑇀𑆲𑆠𑇀 (Sharada script)
• 𑖀𑖨𑖿𑖮𑖝𑖿 (Siddham script)
• අර්‍හත් (Sinhalese script)
• 𑩐𑩼 𑪙𑪂𑩫 𑪙 (Soyombo script)
• 𑚀𑚤𑚶𑚩𑚙𑚶 (Takri script)
• அர்ஹத் (Tamil script)
• అర్హత్ (Telugu script)
• อรฺหตฺ (Thai script)
• ཨ་རྷ་ཏ྄ (Tibetan script)
• 𑒁𑒩𑓂𑒯𑒞𑓂 (Tirhuta script)
• 𑨀𑨫𑩇𑨱𑨙𑨴 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the present participle of अर्हति (arhati, “to deserve”). From the root अर्ह् (arh) +‎ -अत् (-at).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɐ́ɾ.ɦɐt/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈɐɾ.ɦɐt̪/

Adjective

अर्हत् • (árhat) stem

1. deserving, entitled to (+ accusative) (RV.)
2. (used in a respectful address for अर्हसि (arhasi) Pāṇ. 3-2, 133) able, allowed to (+accusative) (RV.)
3. worthy, venerable, respectable (ŚBr., AitBr. etc.)
4. praised, celebrated (L.)

Declension

Masculine at-stem declension of अर्हत् (árhat)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अर्हन् árhan	अर्हन्तौ / अर्हन्ता¹ árhantau / árhantā¹	अर्हन्तः árhantaḥ
Vocative	अर्हन् árhan	अर्हन्तौ / अर्हन्ता¹ árhantau / árhantā¹	अर्हन्तः árhantaḥ
Accusative	अर्हन्तम् árhantam	अर्हन्तौ / अर्हन्ता¹ árhantau / árhantā¹	अर्हतः árhataḥ
Instrumental	अर्हता árhatā	अर्हद्भ्याम् árhadbhyām	अर्हद्भिः árhadbhiḥ
Dative	अर्हते árhate	अर्हद्भ्याम् árhadbhyām	अर्हद्भ्यः árhadbhyaḥ
Ablative	अर्हतः árhataḥ	अर्हद्भ्याम् árhadbhyām	अर्हद्भ्यः árhadbhyaḥ
Genitive	अर्हतः árhataḥ	अर्हतोः árhatoḥ	अर्हताम् árhatām
Locative	अर्हति árhati	अर्हतोः árhatoḥ	अर्हत्सु árhatsu
Notes	¹Vedic

Feminine ī-stem declension of अर्हती (árhatī)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अर्हती árhatī	अर्हत्यौ / अर्हती¹ árhatyau / árhatī¹	अर्हत्यः / अर्हतीः¹ árhatyaḥ / árhatīḥ¹
Vocative	अर्हति árhati	अर्हत्यौ / अर्हती¹ árhatyau / árhatī¹	अर्हत्यः / अर्हतीः¹ árhatyaḥ / árhatīḥ¹
Accusative	अर्हतीम् árhatīm	अर्हत्यौ / अर्हती¹ árhatyau / árhatī¹	अर्हतीः árhatīḥ
Instrumental	अर्हत्या árhatyā	अर्हतीभ्याम् árhatībhyām	अर्हतीभिः árhatībhiḥ
Dative	अर्हत्यै árhatyai	अर्हतीभ्याम् árhatībhyām	अर्हतीभ्यः árhatībhyaḥ
Ablative	अर्हत्याः / अर्हत्यै² árhatyāḥ / árhatyai²	अर्हतीभ्याम् árhatībhyām	अर्हतीभ्यः árhatībhyaḥ
Genitive	अर्हत्याः / अर्हत्यै² árhatyāḥ / árhatyai²	अर्हत्योः árhatyoḥ	अर्हतीनाम् árhatīnām
Locative	अर्हत्याम् árhatyām	अर्हत्योः árhatyoḥ	अर्हतीषु árhatīṣu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter at-stem declension of अर्हत् (árhat)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अर्हत् árhat	अर्हन्ती árhantī	अर्हन्ति árhanti
Vocative	अर्हत् árhat	अर्हन्ती árhantī	अर्हन्ति árhanti
Accusative	अर्हत् árhat	अर्हन्ती árhantī	अर्हन्ति árhanti
Instrumental	अर्हता árhatā	अर्हद्भ्याम् árhadbhyām	अर्हद्भिः árhadbhiḥ
Dative	अर्हते árhate	अर्हद्भ्याम् árhadbhyām	अर्हद्भ्यः árhadbhyaḥ
Ablative	अर्हतः árhataḥ	अर्हद्भ्याम् árhadbhyām	अर्हद्भ्यः árhadbhyaḥ
Genitive	अर्हतः árhataḥ	अर्हतोः árhatoḥ	अर्हताम् árhatām
Locative	अर्हति árhati	अर्हतोः árhatoḥ	अर्हत्सु árhatsu

Noun

अर्हत् • (arhat) stem, m

1. arhat; a buddha who is still a candidate for nirvana
2. (= क्षपणक​ (kṣapaṇaka​)) a Jain
3. an arhat or superior divinity with the Jains
4. the highest rank in the Buddhist hierarchy (L.)

Declension

Masculine at-stem declension of अर्हत् (arhat)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	अर्हन् arhan	अर्हन्तौ arhantau	अर्हन्तः arhantaḥ
Vocative	अर्हन् arhan	अर्हन्तौ arhantau	अर्हन्तः arhantaḥ
Accusative	अर्हन्तम् arhantam	अर्हन्तौ arhantau	अर्हतः arhataḥ
Instrumental	अर्हता arhatā	अर्हद्भ्याम् arhadbhyām	अर्हद्भिः arhadbhiḥ
Dative	अर्हते arhate	अर्हद्भ्याम् arhadbhyām	अर्हद्भ्यः arhadbhyaḥ
Ablative	अर्हतः arhataḥ	अर्हद्भ्याम् arhadbhyām	अर्हद्भ्यः arhadbhyaḥ
Genitive	अर्हतः arhataḥ	अर्हतोः arhatoḥ	अर्हताम् arhatām
Locative	अर्हति arhati	अर्हतोः arhatoḥ	अर्हत्सु arhatsu

Descendants

• Pali: arahant
• → Middle Mongol: ᠠᠷᠬᠠᠳ (arqad)
  • → Manchu: ᠠᡵᡤᠠᡨ (argat)
• → Tocharian A: ārānt (from अर्हन्त् (arhant)
• → Tocharian B: arahānte (from अर्हन्त् (arhant))
• → Chinese: 阿羅漢／阿罗汉 (āluóhàn) (from अर्हन्त् (arhant))

References

• Monier Williams (1899) “अर्हत्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 93.