dearbhaigh

Irish edit

Etymology edit

From Old Irish derbaid (“certifies, proves, confirms, attests”) or derbaigid (“makes certain, confirms, verifies”). By surface analysis, dearbh +‎ -igh.

Pronunciation edit

(Aran) IPA^(key): /ˈdʲɛɾʲfʲə/^[1] (as if spelled deirfigh)
(Ulster) IPA^(key): /ˈdʲaɾˠəwi/

Verb edit

dearbhaigh (present analytic dearbhaíonn, future analytic dearbhóidh, verbal noun dearbhú, past participle dearbhaithe)

(transitive, intransitive) affirm, declare
Synonym: deimhnigh
(transitive, intransitive, law) affirm
Synonyms: daingnigh, dearbhasc, fógair
(transitive) assert
Synonym: deimhnigh
(transitive) confirm
Synonym: deimhnigh
(transitive, government, politics) confirm, ratify
Synonyms: daingnigh, deimhnigh
(transitive) determine

Conjugation edit

conjugation of dearbhaigh (second conjugation)

		singular			plural			relative	autonomous
		first	second	third	first	second	third	relative	autonomous
indicative	present	dearbhaím	dearbhaíonn tú; dearbhaír^†	dearbhaíonn sé, sí	dearbhaímid; dearbhaíonn muid	dearbhaíonn sibh	dearbhaíonn siad; dearbhaíd^†	a dhearbhaíonn; a dhearbhaíos / a ndearbhaíonn; a ndearbhaíos	dearbhaítear
	past	dhearbhaigh mé; dhearbhaíos	dhearbhaigh tú; dhearbhaís	dhearbhaigh sé, sí	dhearbhaíomar; dhearbhaigh muid	dhearbhaigh sibh; dhearbhaíobhair	dhearbhaigh siad; dhearbhaíodar	a dhearbhaigh / ar dhearbhaigh*	dearbhaíodh
	past habitual	dhearbhaínn / ndearbhaínn‡‡	dhearbhaíteá / ndearbhaíteá‡‡	dhearbhaíodh sé, sí / ndearbhaíodh sé, sí‡‡	dhearbhaímis; dhearbhaíodh muid / ndearbhaímis‡‡; ndearbhaíodh muid‡‡	dhearbhaíodh sibh / ndearbhaíodh sibh‡‡	dhearbhaídís; dhearbhaíodh siad / ndearbhaídís‡‡; ndearbhaíodh siad‡‡	a dhearbhaíodh / a ndearbhaíodh*	dhearbhaítí / ndearbhaítí‡‡
future		dearbhóidh mé; dearbhód; dearbhóchaidh mé^†	dearbhóidh tú; dearbhóir^†; dearbhóchaidh tú^†	dearbhóidh sé, sí; dearbhóchaidh sé, sí^†	dearbhóimid; dearbhóidh muid; dearbhóchaimid^†; dearbhóchaidh muid^†	dearbhóidh sibh; dearbhóchaidh sibh^†	dearbhóidh siad; dearbhóid^†; dearbhóchaidh siad^†	a dhearbhóidh; a dhearbhós; a dhearbhóchaidh^†; a dhearbhóchas^† / a ndearbhóidh; a ndearbhós; a ndearbhóchaidh^†; a ndearbhóchas^†	dearbhófar; dearbhóchar^†
conditional		dhearbhóinn; dhearbhóchainn^† / ndearbhóinn‡‡; ndearbhóchainn^†‡‡	dhearbhófá; dhearbhóchthá^† / ndearbhófá‡‡; ndearbhóchthá^†‡‡	dhearbhódh sé, sí; dhearbhóchadh sé, sí^† / ndearbhódh sé, sí‡‡; ndearbhóchadh sé, sí^†‡‡	dhearbhóimis; dhearbhódh muid; dhearbhóchaimis^†; dhearbhóchadh muid^† / ndearbhóimis‡‡; ndearbhódh muid‡‡; ndearbhóchaimis^†‡‡; ndearbhóchadh muid^†‡‡	dhearbhódh sibh; dhearbhóchadh sibh^† / ndearbhódh sibh‡‡; ndearbhóchadh sibh^†‡‡	dhearbhóidís; dhearbhódh siad; dhearbhóchadh siad^† / ndearbhóidís‡‡; ndearbhódh siad‡‡; ndearbhóchadh siad^†‡‡	a dhearbhódh; a dhearbhóchadh^† / a ndearbhódh; a ndearbhóchadh^†	dhearbhófaí; dhearbhóchthaí^† / ndearbhófaí‡‡; ndearbhóchthaí^†‡‡
subjunctive	present	go ndearbhaí mé; go ndearbhaíod^†	go ndearbhaí tú; go ndearbhaír^†	go ndearbhaí sé, sí	go ndearbhaímid; go ndearbhaí muid	go ndearbhaí sibh	go ndearbhaí siad; go ndearbhaíd^†	—	go ndearbhaítear
subjunctive	past	dá ndearbhaínn	dá ndearbhaíteá	dá ndearbhaíodh sé, sí	dá ndearbhaímis; dá ndearbhaíodh muid	dá ndearbhaíodh sibh	dá ndearbhaídís; dá ndearbhaíodh siad	—	dá ndearbhaítí
imperative		dearbhaím	dearbhaigh	dearbhaíodh sé, sí	dearbhaímis	dearbhaígí; dearbhaídh^†	dearbhaídís	—	dearbhaítear
verbal noun		dearbhú
past participle		dearbhaithe

* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation edit

Irish mutation
Radical	Lenition	Eclipsis
dearbhaigh	dhearbhaigh	ndearbhaigh
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

References edit

^ Finck, F. N. (1899) Die araner mundart (in German), volume II, Marburg: Elwert’sche Verlagsbuchhandlung, page 77