kaźnić

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *kazniti. By surface analysis, kaźń +‎ -ić. Cognate to Czech káznit, Russian казни́ть (kaznítʹ) and Serbo-Croatian ка̏знити.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /kaʑɲit͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /kaʑɲit͡ɕ/

Verb

kaźnić impf

1. (attested in Masovia) to punish, to penalize

   Synonym: karać

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 97:

     Paklybi thymi vynami kasnyon, nye skaraw syąn (et si penitus dictis poenis non correctus), ten isti gwalt w odeymanyu vczynylbi, ... przes sąnd ma bicz potąnpyon

     [Pakliby tymi winami kaźnion, nie skaraw się (et si penitus dictis poenis non correctus), ten isty gwałt w odejmaniu uczyniłby, ... przez sąd ma być potępion]

   • 1880-1894 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎^[1], volume V, page 284:

     Corpus castigare casznycz

     [Corpus castigare kaźnić]

2. (attested in Lesser Poland) to castigate, to chastise, to rebuke, to reprimand

   Synonyms: ganiać, karcić, łajać, swarzyć, treskać

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 93, 10:

     Iensze kazni pogany (qui corripit gentes), ne bødze *karat?

     [Jenże kaźni pogany (qui corripit gentes), nie będzie karan?]

3. Corruption of some word.
   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[3], 24, 2:

     I bil gest Abraham stari kmyecz wele lat... Y rzekl: Kaznyeny bødzczye w domu swego starsego (dixitque ad servum seniorem domus suae)

     [I był jest Abraham stary kmieć wiele lat... I rzekł: Kaźnieni będziecie w domu swego starszego (dixitque ad servum seniorem domus suae)]

Related terms

noun

• kaznodzieja

 

verb

• kazać impf

 

Further reading

• M. Arcta Słownik Staropolski/Kaźnić on the Polish Wikisource.Wikisource ^pl
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “kaźnić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN