चाल्नु

Nepali

Etymology

Inherited from Sanskrit चालयति (cālayati).

Pronunciation

• IPA^(key): [t͡sälnu]
• Phonetic Devanagari: चाल्नु

Verb

चाल्नु • (cālnu) (transitive)

1. to sift

Conjugation

Conjugation of चाल्नु [t͡sälnu]

Information
Stem			चाल्- [t͡säl-]
Conjugation type			1st conjugation: consonant-ending stem, regular.
Non-finite forms
Infinitives			चाल्नु [t͡sälnu] चाल्न‍ [t͡sälnʌ]
Participles			Affirmative (+)	Negative (–)
	Conjunctive		चालेर [t͡säleɾʌ] चाली [t͡säli] चालीकन‍ [t͡sälikʌnʌ]	नचालेर‍ [nʌ ͜ t͡säleɾʌ] नचाली [nʌ ͜ t͡säli] नचालीकन‍ [nʌ ͜ t͡sälikʌnʌ]
	1st Perfect	m. sing.	चालेको [t͡säleko]	नचालेको [nʌ ͜ t͡säleko]
		f. sing.	चालेकी [t͡säleki]	नचालेकी [nʌ ͜ t͡säleki]
		pl.	चालेका [t͡sälekä]	नचालेका [nʌ ͜ t͡sälekä]
		high-resp.	चाल्नुभएको [t͡sälnu ͜ bʱʌeko]	नचाल्नुभएको [nʌ ͜ t͡sälnu ͜ bʱʌeko]
	2nd Perfect	normal	चाले [t͡säle]	नचाले [nʌ ͜ t͡säle]
		high-resp.	चाल्नुभए [t͡sälnu ͜ bʱʌe]	नचाल्नुभए [nʌ ͜ t͡sälnu ͜ bʱʌe]
	Imperfect	normal	चाल्दा [t͡säl̪d̪ä] चाल्दै [t͡säl̪d̪ʌi̯] चाल्दो [t͡säl̪d̪o]	नचाल्दा [nʌ ͜ t͡säl̪d̪ä] नचाल्दै [nʌ ͜ t͡säl̪d̪ʌi̯] नचाल्दो [nʌ ͜ t͡säl̪d̪o]
		high-resp.	चाल्नुहुँदा [t͡sälnuɦũd̪ä] चाल्नुहुँदै [t͡sälnuɦũd̪ʌi̯] चाल्नुहुँदो [t͡sälnuɦũd̪o]	नचाल्नुहुँदा [nʌ ͜ t͡sälnuɦũd̪ä] नचाल्नुहुँदै [nʌ ͜ t͡sälnuɦũd̪ʌi̯] नचाल्नुहुँदो [nʌ ͜ t͡sälnuɦũd̪o]
	Infinitival	normal	चाल्ने [t͡sälne]	नचाल्ने [nʌ ͜ t͡sälne]
		high-resp.	चाल्नुहुने [t͡sälnuɦune]	नचाल्नुहुने [nʌ ͜ t͡sälnuɦune]
	Absolutive		चालि [t͡säli]

Finite forms of चाल्नु [t͡sälnu]
Person			1st				2nd				3rd				2nd & 3rd
Pronoun			म SING.		हामी PL.		तँ LOW-RESP. SING.		तिमी MID-RESP.		ऊ LOW-RESP. SING.		उनी MID-RESP.		तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP.
			m	f	m	f	m	f	m	f	m	f	m	f
Present		+	चाल्छु [t͡sält͡sʰu]		चाल्छौं [t͡sält͡sʰʌ̃ũ̯]		चाल्छस् [t͡sält͡sʰʌs]	चाल्छेस् [t͡sält͡sʰes]	चाल्छौ [t͡sält͡sʰʌu̯]	चाल्छ्यौ [t͡sält͡sʰeu̯]	चाल्छ [t͡sält͡sʰʌʌ]	चाल्छे [t͡sält͡sʰe]	चाल्छन् [t͡sält͡sʰʌn]	चाल्छिन् [t͡sält͡sʰin]	चाल्नुहुन्छ [t͡sälnuɦunt͡sʰʌ]
		–	चाल्दिनँ [t͡säl̪d̪inʌ̃]		चाल्दैनौं [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌ̃ũ̯]		चाल्दैनस् [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌs]	चाल्दिनेस् [t͡säl̪d̪ines]	चाल्दैनौ [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌu̯]	चाल्दिनौ [t͡säl̪d̪inʌu̯]	चाल्दैन [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌ]	चाल्दिने [t͡säl̪d̪ine]	चाल्दैनन् [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌn]	चाल्दिनन् [t͡säl̪d̪inʌn]	चाल्नुहुँदैन [t͡sälnuɦũd̪ʌi̯nʌ]
Past	Simple	+	चालें [t͡sälẽ]		चाल्यौं [t͡säljʌ̃ũ̯]		चालिस् [t͡sälis]		चाल्यौ [t͡säljʌu̯]		चाल्यो [t͡säljo]	चाली [t͡säli]	चाले [t͡säle]	चालिन् [t͡sälin]	चाल्नुभयो [t͡sälnu ͜ bʱʌjo]
		–	चालिनँ [t͡sälinʌ̃]		चालेनौं [t͡sälenʌ̃ũ̯]		चालेनस् [t͡sälenʌs]	चालिनेस् [t͡sälines]	चालेनौ [t͡sälenʌu̯]		चालेन [t͡sälenʌ]	चालिने [t͡säline]	चालेनन् [t͡sälenʌn]	चालिनन् [t͡sälinʌn]	चाल्नुभएन [t͡sälnu ͜ bʱʌenʌ]
	Habitual	+	चाल्थें [t͡säl̪t̪ʰẽ]		चाल्थ्यौं [t͡säl̪t̪ʰẽũ̯]		चाल्थिस् [t͡säl̪t̪ʰis]		चाल्थ्यौ [t͡säl̪t̪ʰeu̯]		चाल्थ्यो [t͡säl̪t̪ʰjo]	चाल्थी [t͡säl̪t̪ʰi]	चाल्थे [t͡säl̪t̪ʰe]	चाल्थिन् [t͡säl̪t̪ʰin]	चाल्नुहुन्थ्यो [t͡sälnuɦun̪t̪ʰjo]
		–	चाल्दिनथें [t͡säl̪d̪inʌt̪ʰẽ]		चाल्दैनथ्यौं [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯]		चाल्दैनथिस् [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰis]	चाल्दिनथिस् [t͡säl̪d̪inʌt̪ʰis]	चाल्दैनथ्यौ [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯]	चाल्दिनथ्यौ [t͡säl̪d̪inʌt̪ʰeu̯]	चाल्दैनथ्यो [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]	चाल्दैनथी [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰi]	चाल्दैनथे [t͡säl̪d̪ʌi̯nʌt̪ʰe]	चाल्दिनथिन् [t͡säl̪d̪inʌt̪ʰin]	चाल्नुहुँदैनथ्यो [t͡sälnuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo]
	Unknown	+	चालेछु [t͡sälet͡sʰu]	चालिछु [t͡sälit͡sʰu]	चालेछौं [t͡sälet͡sʰʌ̃ũ̯]		चालेछस् [t͡sälet͡sʰʌs]	चालिछेस् [t͡sälit͡sʰes]	चालेछौ [t͡sälet͡sʰʌu̯]		चालेछ [t͡sälet͡sʰʌ]	चालिछे [t͡sälit͡sʰe]	चालेछन् [t͡sälet͡sʰʌn]	चालिछिन् [t͡sälit͡sʰin]	चाल्नुभएछ [t͡sälnu ͜ bʱʌet͡sʰʌ]
		–	चालेनछु [t͡sälenʌt͡sʰu]	चालिनछु [t͡sälinʌt͡sʰu]	चालेनछौं [t͡sälenʌt͡sʰʌ̃ũ̯]		चालेनछस् [t͡sälenʌt͡sʰʌs]	चालिनछेस् [t͡sälinʌt͡sʰes]	चालेनछौ [t͡sälenʌt͡sʰʌu̯]		चालेनछ [t͡sälenʌt͡sʰʌ]	चालिनछे [t͡sälinʌt͡sʰe]	चालेनछन् [t͡sälenʌt͡sʰʌn]	चालिनछिन् [t͡sälinʌt͡sʰin]	चाल्नुभएनछ [t͡sälnu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ]
Future	Definite	+	चाल्नेछु [t͡sälnet͡sʰu]		चाल्नेछौं [t͡sälnet͡sʰʌ̃ũ̯]		चाल्नेछस् [t͡sälnet͡sʰʌs]	चाल्नेछेस् [t͡sälnet͡sʰes]	चाल्नेछौ [t͡sälnet͡sʰʌu̯]	चाल्नेछ्यौ [t͡sälnet͡sʰeu̯]	चाल्नेछ [t͡sälnet͡sʰʌ]	चाल्नेछे [t͡sälnet͡sʰe]	चाल्नेछन् [t͡sälnet͡sʰʌn]	चाल्नेछिन् [t͡sälnet͡sʰin]	चाल्नुहुनेछ [t͡sälnuɦunet͡sʰʌ]
		–	चाल्नेछैनँ [t͡sälnet͡sʰʌi̯nʌ̃]		चाल्नेछैनौं [t͡sälnet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯]		चाल्नेछैनस् [t͡sälnet͡sʰʌi̯nʌs]	चाल्नेछैनेस् [t͡sälnet͡sʰʌi̯nes]	चाल्नेछैनौ [t͡sälnet͡sʰʌi̯nʌu̯]		चाल्नेछैन [t͡sälnet͡sʰʌi̯nʌ]		चाल्नेछैनन् [t͡sälnet͡sʰʌi̯nʌn]		चाल्नुहुनेछैन [t͡sälnuɦunet͡sʰʌi̯nʌ]
	Indefinite	+	चालुँला [t͡sälũlä]	चालुँली [t͡sälũli]	चालौंला [t͡sälʌ̃ũ̯lä]		चाल्लास् [t͡sälläs]	चाल्लिस् [t͡sällis]	चालौला, चाल्लाउ [t͡sälʌu̯lä, t͡sälläu̯]	चालौली, चाल्लेउ [t͡sälʌu̯li, t͡sälleu̯]	चाल्ला [t͡sällä]	चाल्ली [t͡sälli]	चाल्लान्, चाल्नन् [t͡sällän, t͡sälnʌn]	चाल्लिन्, चाल्निन् [t͡sällin, t͡sälnin]	चाल्नुहोला [t͡sälnuɦolä]
		–	चालोइनँ [t͡säloi̯nʌ̃]		चालोइनौं [t͡säloi̯nʌ̃ũ̯]		चालोइनस् [t͡säloi̯nʌs]		चालोइनौ [t͡säloi̯nʌu̯]		चालोइन [t͡säloi̯nʌ]		चालोइनन् [t͡säloi̯nʌn]		चाल्नुहोओइन [t͡sälnuɦooi̯nʌ]
			नचालुँला [nʌ ͜ t͡sälũlä]	नचालुँली [nʌ ͜ t͡sälũli]	नचालौंला [nʌ ͜ t͡sälʌ̃ũ̯lä]		नचाल्लास् [nʌ ͜ t͡sälläs]	नचाल्लिस् [nʌ ͜ t͡sällis]	नचालौला, नचाल्लाउ [nʌ ͜ t͡sälʌu̯lä, nʌ ͜ t͡sälläu̯]	नचालौली, नचाल्लेउ [nʌ ͜ t͡sälʌu̯li, nʌ ͜ t͡sälleu̯]	नचाल्ला [nʌ ͜ t͡sällä]	नचाल्ली [nʌ ͜ t͡sälli]	नचाल्लान्, नचाल्नन् [nʌ ͜ t͡sällän, nʌ ͜ t͡sälnʌn]	नचाल्लिन्, नचाल्निन् [nʌ ͜ t͡sällin, nʌ ͜ t͡sälnin]	नचाल्नुहोला [nʌ ͜ t͡sälnuɦolä]
Injunctive		+	चालूँ [t͡sälũ]		चालौं, चालूँ [t͡sälʌ̃ũ̯, t͡sälũ]		चाल्, चालेस्, चाले [t͡säl, t͡säles, t͡säle]		चाल, चाले [t͡sälʌ, t͡säle]		चालोस् [t͡sälos]		चालून् [t͡sälun]		चाल्नुहोओस् [t͡sälnuɦoos]
		–	नचालूँ [nʌ ͜ t͡sälũ]		नचालौं, नचालूँ [nʌ ͜ t͡sälʌ̃ũ̯, nʌ ͜ t͡sälũ]		नचाल्, नचालेस्, नचाले [nʌ ͜ t͡säl, nʌ ͜ t͡säles, nʌ ͜ t͡säle]		नचाल, नचाले [nʌ ͜ t͡sälʌ, nʌ ͜ t͡säle]		नचालोस् [nʌ ͜ t͡sälos]		नचालून् [nʌ ͜ t͡sälun]		नचाल्नुहोओस् [nʌ ͜ t͡sälnuɦoos]
Imperative		+	—		—		चाल् [t͡säl]		चाल [t͡sälʌ]		—		—		चाल्नुहोस्, चाल्नोस् [t͡sälnuɦos, t͡sälnos]
		–	—		—		नचाल् [nʌ ͜ t͡säl]		नचाल [nʌ ͜ t͡sälʌ]		—		—		नचाल्नुहोस्, नचाल्नोस् [nʌt͡sälnuɦos, nʌt͡sälnos]

References

• Schmidt, Turner (2022) “चाल्नु”, in Digital Dictionaries of South India [Combined Nepali Dictionaries]