խնդիր
Armenian edit
Etymology edit
Learned borrowing from Old Armenian խնդիր (xndir).
Pronunciation edit
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /χənˈtʰiɹ/ [χənˈtʰiɹ] invalid IPA characters (//[])
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /χənˈtiɹ/ [χənˈtʰiɹ] invalid IPA characters (//[])
Audio (Eastern Armenian) (file)
Noun edit
խնդիր • (xndir)
- request
- problem; task
- Synonym: (colloquial) պրոբլեմ (problem)
- սա բարդ խնդիր է ― sa bard xndir ē ― this is a tough problem
- լուծել խնդիրը ― lucel xndirə ― to solve the problem
- (grammar) object
- Antonym: ենթակա (entʻaka)
- ուղիղ խնդիր ― uġiġ xndir ― direct object
- անուղղակի խնդիր ― anuġġaki xndir ― indirect object
Declension edit
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | խնդիր (xndir) | խնդիրներ (xndirner) | ||
| dative | խնդրի (xndri) | խնդիրների (xndirneri) | ||
| ablative | խնդրից (xndricʻ) | խնդիրներից (xndirnericʻ) | ||
| instrumental | խնդրով (xndrov) | խնդիրներով (xndirnerov) | ||
| locative | խնդրում (xndrum) | խնդիրներում (xndirnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | խնդիրը/խնդիրն (xndirə/xndirn) | խնդիրները/խնդիրներն (xndirnerə/xndirnern) | ||
| dative | խնդրին (xndrin) | խնդիրներին (xndirnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | խնդիրս (xndirs) | խնդիրներս (xndirners) | ||
| dative | խնդրիս (xndris) | խնդիրներիս (xndirneris) | ||
| ablative | խնդրիցս (xndricʻs) | խնդիրներիցս (xndirnericʻs) | ||
| instrumental | խնդրովս (xndrovs) | խնդիրներովս (xndirnerovs) | ||
| locative | խնդրումս (xndrums) | խնդիրներումս (xndirnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | խնդիրդ (xndird) | խնդիրներդ (xndirnerd) | ||
| dative | խնդրիդ (xndrid) | խնդիրներիդ (xndirnerid) | ||
| ablative | խնդրիցդ (xndricʻd) | խնդիրներիցդ (xndirnericʻd) | ||
| instrumental | խնդրովդ (xndrovd) | խնդիրներովդ (xndirnerovd) | ||
| locative | խնդրումդ (xndrumd) | խնդիրներումդ (xndirnerumd) | ||
| The genitive can be խնդրո (xndro), a remnant of Old Armenian o-type declension: see below. | ||||
Derived terms edit
- խնդրագիր (xndragir)
Old Armenian edit
Etymology edit
The origin is uncertain.
Noun edit
խնդիր • (xndir)
- search, searching, perquisition, quest
- խնդիր առնել, ի խնդիր երթալ, գալ, ելանել, շրջել, անկանել, արկանել ― xndir aṙnel, i xndir ertʻal, gal, elanel, šrǰel, ankanel, arkanel ― to seek, to look for, to search for or after, to make inquiries, to investigate, to examine, to inquire into
- ի խնդիր լինել ուրուք ― i xndir linel urukʻ ― to trace, to be in search of, to follow the track of
- ոչ եթէ այնր ինչ ի խնդիր է ― očʻ etʻē aynr inčʻ i xndir ē ― it is not what we seek to know
- question; interrogation, inquiry; litigation, contest, dispute, debate, quarrel; discussion, examination
- խօսեսցունք զայսր խնդրոյ ― xōsescʻunkʻ zaysr xndroy ― let us discourse on this chapter
- խնդիր ի մէջ առնուլ ― xndir i mēǰ aṙnul ― to commence an argument
- խնդիրս յուզել ― xndirs yuzel ― to raise a doubt, to create a discussion
- խնդիր եղեւ ― xndir ełew ― there arose a question; a dispute was raised
- խնդիր ի միջի կայ ― xndir i miǰi kay ― the question is
- solution; explanation
- demand; something demanded
- request, requisition; something requested
- խնդիր է ինձ ի քէն, խնդիր մի ունիմ ի քէն ― xndir ē inj i kʻēn, xndir mi unim i kʻēn ― I have a favour to beg of you
- տացի անձն իմ խնդրոյ իմում ― tacʻi anjn im xndroy imum ― let my life be given me at my petition
Declension edit
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | խնդիր (xndir) | խնդիրք (xndirkʻ) | |
| genitive | խնդրոյ (xndroy) | խնդրոց (xndrocʻ) | |
| dative | խնդրոյ (xndroy) | խնդրոց (xndrocʻ) | |
| accusative | խնդիր (xndir) | խնդիրս (xndirs) | |
| ablative | խնդրոյ (xndroy) | խնդրոց (xndrocʻ) | |
| instrumental | խնդրով (xndrov) | խնդրովք (xndrovkʻ) | |
| locative | խնդիր (xndir) | խնդիրս (xndirs) |
Derived terms edit
- անխնդիր (anxndir)
- անխնդրող (anxndroł)
- արարչախնդիր (ararčʻaxndir)
- արդարախնդիր (ardaraxndir)
- աւելախնդիր (awelaxndir)
- գարշախնդիր (garšaxndir)
- դատախնդիր (dataxndir)
- զուգախնդիր (zugaxndir)
- զուգախնդրութիւն (zugaxndrutʻiwn)
- զրախնդիր (zraxndir)
- իմաստախնդիր (imastaxndir)
- իմաստնախնդիր (imastnaxndir)
- խնդրակ (xndrak)
- խնդրական (xndrakan)
- խնդրակատար (xndrakatar)
- խնդրանք (xndrankʻ)
- խնդրելի (xndreli)
- խնդրեմ (xndrem)
- խնդրող (xndroł)
- խնդրողական (xndrołakan)
- խնդրուած (xndruac)
- խնդրութիւն (xndrutʻiwn)
- համառօտախնդիր (hamaṙōtaxndir)
- հաւատախնդիր (hawataxndir)
- մակախնդրեմ (makaxndrem)
- մամռախնդիր (mamṙaxndir)
- մարդախնդիր (mardaxndir)
- յոլովախնդիր (yolovaxndir)
- յուզախնդիր (yuzaxndir)
- նախանձախնդիր (naxanjaxndir)
- նշանախնդիր (nšanaxndir)
- նորախնդիր (noraxndir)
- նորափառախնդիր (norapʻaṙaxndir)
- նրբախնդիր (nrbaxndir)
- չարախնդիր (čʻaraxndir)
- պատճառախնդիր (patčaṙaxndir)
- պարգեւախնդիր (pargewaxndir)
- ջրխնդիր (ǰrxndir)
- վատախնդիր (vataxndir)
- վարձախնդիր (varjaxndir)
- վերախնդրեմ (veraxndrem)
- վիճախնդիր (vičaxndir)
- վրէժխնդիր (vrēžxndir)
- վրէժխնդրութիւն (vrēžxndrutʻiwn)
- վրիժախնդիր (vrižaxndir)
- վրիժախնդրական (vrižaxndrakan)
- տիրախնդիր (tiraxndir)
- փառախնդիր (pʻaṙaxndir)
- քինախնդիր (kʻinaxndir)
- քինախնդրութիւն (kʻinaxndrutʻiwn)
- քննախնդիր (kʻnnaxndir)
- քողախնդրեմ (kʻołaxndrem)
- օգտախնդիր (ōgtaxndir)
- օրախնդիր (ōraxndir)
Descendants edit
References edit
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խնդիր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “խնդիր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “խնդիր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press