ոյժ
Armenian
editPronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /uʒ/, [uʒ]
- (Western Armenian) IPA(key): /uʒ/, [uʒ]
Noun
editոյժ • (oyž)
Declension
edit| i-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| nominative | ոյժ (oyž) | ոյժեր (oyžer) | ||
| dative | ոյժի (oyži) | ոյժերի (oyžeri) | ||
| ablative | ոյժից (oyžicʻ) | ոյժերից (oyžericʻ) | ||
| instrumental | ոյժով (oyžov) | ոյժերով (oyžerov) | ||
| locative | ոյժում (oyžum) | ոյժերում (oyžerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ոյժը/ոյժն (oyžə/oyžn) | ոյժերը/ոյժերն (oyžerə/oyžern) | ||
| dative | ոյժին (oyžin) | ոյժերին (oyžerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ոյժս (oyžs) | ոյժերս (oyžers) | ||
| dative | ոյժիս (oyžis) | ոյժերիս (oyžeris) | ||
| ablative | ոյժիցս (oyžicʻs) | ոյժերիցս (oyžericʻs) | ||
| instrumental | ոյժովս (oyžovs) | ոյժերովս (oyžerovs) | ||
| locative | ոյժումս (oyžums) | ոյժերումս (oyžerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ոյժդ (oyžd) | ոյժերդ (oyžerd) | ||
| dative | ոյժիդ (oyžid) | ոյժերիդ (oyžerid) | ||
| ablative | ոյժիցդ (oyžicʻd) | ոյժերիցդ (oyžericʻd) | ||
| instrumental | ոյժովդ (oyžovd) | ոյժերովդ (oyžerovd) | ||
| locative | ոյժումդ (oyžumd) | ոյժերումդ (oyžerumd) | ||
| i-type, inanimate (Western Armenian) | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| nominative | ոյժ (oyž) | ոյժեր (oyžer) | ||
| dative | ոյժի (oyži) | ոյժերու (oyžeru) | ||
| ablative | ոյժէ (oyžē) | ոյժերէ (oyžerē) | ||
| instrumental | ոյժով (oyžov) | ոյժերով (oyžerov) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ոյժը/ոյժն (oyžə/oyžn) | ոյժերը/ոյժերն (oyžerə/oyžern) | ||
| dative | ոյժին (oyžin) | ոյժերուն (oyžerun) | ||
| ablative | ոյժէն (oyžēn) | ոյժերէն (oyžerēn) | ||
| instrumental | ոյժովը/ոյժովն (oyžovə/oyžovn) | ոյժերովը/ոյժերովն (oyžerovə/oyžerovn) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ոյժս (oyžs) | ոյժերս (oyžers) | ||
| dative | ոյժիս (oyžis) | ոյժերուս (oyžerus) | ||
| ablative | ոյժէս (oyžēs) | ոյժերէս (oyžerēs) | ||
| instrumental | ոյժովս (oyžovs) | ոյժերովս (oyžerovs) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ոյժդ (oyžd) | ոյժերդ (oyžerd) | ||
| dative | ոյժիդ (oyžid) | ոյժերուդ (oyžerud) | ||
| ablative | ոյժէդ (oyžēd) | ոյժերէդ (oyžerēd) | ||
| instrumental | ոյժովդ (oyžovd) | ոյժերովդ (oyžerovd) | ||
Old Armenian
editEtymology
editFrom Parthian *ōž, from Proto-Indo-Iranian *Háwǰas.
Noun
editոյժ • (oyž)
- force, strength, power, vigour, energy, virtue, valour; effort; weight
- յուժոյ ― yužoy ― strongly, vigorously
- ոյժ տալ ― oyž tal ― to force, to make efforts; to give power, to authorize, to favour
- ոյժ առնուլ ― oyž aṙnul ― to gather strength
- նոր ոյժ առնուլ ― nor oyž aṙnul ― to gain new strength, to recover one's strength
- յուժի լինել ― yuži linel ― to be in full vigour, in the prime of strength
- անկանել յուժոյ ― ankanel yužoy ― to feel one's strength failing, to lose strength, to become weakened or enervated
- ի յուժ ձգել ― i yuž jgel ― to harass, to oppress
Declension
edito-type
i-type
Derived terms
edit- անոյժ (anoyž)
- անուժ (anuž)
- անուժագոյն (anužagoyn)
- անուժգին (anužgin)
- ժոյժ (žoyž)
- հաստոյժ (hastoyž)
- հուժկու (hužku)
- յոյժ (yoyž)
- շատոյժ (šatoyž)
- ուժատու (užatu)
- ուժաւոր (užawor)
- ուժաւորութիւն (užaworutʻiwn)
- ուժգին (užgin)
- ուժգնաբար (užgnabar)
- ուժգնագոյն (užgnagoyn)
- ուժգնակ (užgnak)
- ուժգնակի (užgnaki)
- ուժգնահնչակ (užgnahnčʻak)
- ուժգնանամ (užgnanam)
- ուժգնապէս (užgnapēs)
- ուժգնապիրկ (užgnapirk)
- ուժգնասիրտ (užgnasirt)
- ուժգնացուցանեմ (užgnacʻucʻanem)
- ուժգնութիւն (užgnutʻiwn)
- ուժեղ (užeł)
- ուժեղագոյն (užełagoyn)
- ուժեղակ (užełak)
- ուժեղակաբար (užełakabar)
- ուժեղականութիւն (užełakanutʻiwn)
- ուժեղանամ (užełanam)
- ուժեղապէս (užełapēs)
- ուժեղացուցանեմ (užełacʻucʻanem)
- ուժեղութիւն (užełutʻiwn)
- ուժեմ (užem)
- ուժնդակի (užndaki)
- ուժնդի (užndi)
- ուժովանամ (užovanam)
- վատոյժ (vatoyž)
- վատուժ (vatuž)
Related terms
editDescendants
editReferences
edit- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ոյժ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 559–560
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ոյժ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 215
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ոյժ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy