պայծառ

See also: Պայծառ

Armenian

Etymology

From Old Armenian պայծառ (paycaṙ).

Pronunciation

(Eastern Armenian) IPA^(key): /pɑjˈt͡sɑr/, [pɑjt͡sɑ́r]
(Western Armenian) IPA^(key): /bɑjˈd͡zɑr/, [bɑjd͡zɑ́r]
Audio (Eastern Armenian): (file)

Adjective

պայծառ • (paycaṙ) (superlative ամենապայծառ)

bright, radiant, lustrous
clear, limpid, lucid
(figuratively) clean, pure, honest (of the mind)
happy, joyful, gleeful
glowing, fiery

Declension

nominalized, i-type (Eastern Armenian)
	singular	plural
nominative	պայծառ (paycaṙ)	պայծառներ (paycaṙner)
dative	պայծառի (paycaṙi)	պայծառների (paycaṙneri)
ablative	պայծառից (paycaṙicʻ)	պայծառներից (paycaṙnericʻ)
instrumental	պայծառով (paycaṙov)	պայծառներով (paycaṙnerov)
locative	պայծառում (paycaṙum)	պայծառներում (paycaṙnerum)
	definite forms
nominative	պայծառը/պայծառն (paycaṙə/paycaṙn)	պայծառները/պայծառներն (paycaṙnerə/paycaṙnern)
dative	պայծառին (paycaṙin)	պայծառներին (paycaṙnerin)
	1^st person possessive forms (my)
nominative	պայծառս (paycaṙs)	պայծառներս (paycaṙners)
dative	պայծառիս (paycaṙis)	պայծառներիս (paycaṙneris)
ablative	պայծառիցս (paycaṙicʻs)	պայծառներիցս (paycaṙnericʻs)
instrumental	պայծառովս (paycaṙovs)	պայծառներովս (paycaṙnerovs)
locative	պայծառումս (paycaṙums)	պայծառներումս (paycaṙnerums)
	2^nd person possessive forms (your)
nominative	պայծառդ (paycaṙd)	պայծառներդ (paycaṙnerd)
dative	պայծառիդ (paycaṙid)	պայծառներիդ (paycaṙnerid)
ablative	պայծառիցդ (paycaṙicʻd)	պայծառներիցդ (paycaṙnericʻd)
instrumental	պայծառովդ (paycaṙovd)	պայծառներովդ (paycaṙnerovd)
locative	պայծառումդ (paycaṙumd)	պայծառներումդ (paycaṙnerumd)

Adverb

պայծառ • (paycaṙ)

brightly, radiantly; happily, joyfully

Related terms

պայծառություն (paycaṙutʻyun, “brightness”)

Old Armenian

Etymology

The origin is uncertain.

Adjective

պայծառ • (paycaṙ)

clear, limpid, pure; clear, serene, clean
gay
splendid, sparkling, brilliant, luminous, shining; bright, polished, clean
ի հանդերձս պայծառս ― i handerjs paycaṙs ― arrayed in gorgeous apparel
distinct, evident, plain
(figuratively) illustrious, glorious, farfamed, renowned, celebrated

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	պայծառ (paycaṙ)	պայծառք (paycaṙkʻ)
genitive	պայծառի (paycaṙi)	պայծառաց (paycaṙacʻ)
dative	պայծառի (paycaṙi)	պայծառաց (paycaṙacʻ)
accusative	պայծառ (paycaṙ)	պայծառս (paycaṙs)
ablative	պայծառէ (paycaṙē)	պայծառաց (paycaṙacʻ)
instrumental	պայծառաւ (paycaṙaw)	պայծառաւք = պայծառօք (paycaṙawkʻ = paycaṙōkʻ)
locative	պայծառի (paycaṙi)	պայծառս (paycaṙs)

Derived terms

ամենապայծառ (amenapaycaṙ)
անպայծառ (anpaycaṙ)
աստուածապայծառ (astuacapaycaṙ)
բազմապայծառ (bazmapaycaṙ)
բազմապայծառութիւն (bazmapaycaṙutʻiwn)
գերապայծառ (gerapaycaṙ)
գերապայծառութիւն (gerapaycaṙutʻiwn)
դիտապայծառ (ditapaycaṙ)
երեքպայծառ (erekʻpaycaṙ)
երեքպայծառեան (erekʻpaycaṙean)
լուսապայծառ (lusapaycaṙ)
ծաղկապայծառ (całkapaycaṙ)
համապայծառ (hamapaycaṙ)
հոգեպայծառ (hogepaycaṙ)
հոգիապայծառ (hogiapaycaṙ)
հրաշապայծառ (hrašapaycaṙ)
հրապայծառ (hrapaycaṙ)
ղամբարապայծառ (łambarapaycaṙ)
մաքրապայծառ (makʻrapaycaṙ)
մեծապայծառ (mecapaycaṙ)
մշտապայծառ (mštapaycaṙ)
մրգապայծառ (mrgapaycaṙ)
պայծառաբան (paycaṙaban)
պայծառաբանեմ (paycaṙabanem)
պայծառաբանութիւն (paycaṙabanutʻiwn)
պայծառաբար (paycaṙabar)
պայծառաբերիմ (paycaṙaberim)
պայծառաբորբոք (paycaṙaborbokʻ)
պայծառագեղ (paycaṙageł)
պայծառագեղաւորութիւն (paycaṙageławorutʻiwn)
պայծառագոյն (paycaṙagoyn)
պայծառագործեմ (paycaṙagorcem)
պայծառագունութիւն (paycaṙagunutʻiwn)
պայծառազարդ (paycaṙazard)
պայծառազարդեմ (paycaṙazardem)
պայծառազարդութիւն (paycaṙazardutʻiwn)
պայծառազգեաց (paycaṙazgeacʻ)
պայծառազգենում (paycaṙazgenum)
պայծառազգեստ (paycaṙazgest)
պայծառազգեստիմ (paycaṙazgestim)
պայծառազգեստութիւն (paycaṙazgestutʻiwn)
պայծառազգեցութիւն (paycaṙazgecʻutʻiwn)
պայծառազուարճ (paycaṙazuarč)
պայծառազօդ (paycaṙazōd)
պայծառաթեւ (paycaṙatʻew)
պայծառալոյս (paycaṙaloys)
պայծառախօս (paycaṙaxōs)
պայծառական (paycaṙakan)
պայծառակացուրդ (paycaṙakacʻurd)
պայծառակերպ (paycaṙakerp)
պայծառակերպեմ (paycaṙakerpem)
պայծառակերպիմ (paycaṙakerpim)
պայծառակերպութիւն (paycaṙakerputʻiwn)
պայծառակերտ (paycaṙakert)
պայծառակշիռ (paycaṙakšiṙ)
պայծառահրաշ (paycaṙahraš)
պայծառայարդար (paycaṙayardar)
պայծառային (paycaṙayin)
պայծառանամ (paycaṙanam)
պայծառանշան (paycaṙanšan)
պայծառանշոյլ (paycaṙanšoyl)
պայծառաշէն (paycaṙašēn)
պայծառաշինութիւն (paycaṙašinutʻiwn)
պայծառապաճոյճ (paycaṙapačoyč)
պայծառապարծ (paycaṙaparc)
պայծառապէս (paycaṙapēs)
պայծառապսակ (paycaṙapsak)
պայծառավայելուչ (paycaṙavayelučʻ)
պայծառատարած (paycaṙatarac)
պայծառատեսիլ (paycaṙatesil)
պայծառատիպ (paycaṙatip)
պայծառարար (paycaṙarar)
պայծառացուցանեմ (paycaṙacʻucʻanem)
պայծառափայլ (paycaṙapʻayl)
պայծառերանգ (paycaṙerang)
պայծառերես (paycaṙeres)
պայծառութիւն (paycaṙutʻiwn)
պայծառումն (paycaṙumn)
պաշտօնապայծառ (paštōnapaycaṙ)
պերճապայծառ (perčapaycaṙ)
պճնապայծառ (pčnapaycaṙ)
ջահապայծառ (ǰahapaycaṙ)
սքանչելապայծառ (skʻančʻelapaycaṙ)
ւիւսապայծառ (wiwsapaycaṙ)
փայլակնապայծառ (pʻaylaknapaycaṙ)

Descendants

Armenian: պայծառ (paycaṙ)

References

Petrosean, Matatʻeay (1879) “պայծառ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “պայծառ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “պայծառ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press