ნიორი
Georgian edit
Alternative forms edit
Etymology edit
From Old Georgian ნიორი (niori), borrowed from a Northeast Caucasian language: compare Lak нур (nur, “a kind of weed with edible root”), Tabasaran нюгьр-ер pl (njuhr-er, “mint”), Tsakhur нуъйе (nuʔjä, “mint”) etc. and see the Lak entry for more.[3]
Pronunciation edit
Noun edit
ნიორი • (niori) (plural ნივრები)
Inflection edit
Declension of ნიორი (see Georgian declension)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | ნიორი (niori) | ნივრები (nivrebi) | ნიორნი (niorni) |
| ergative | ნიორმა (niorma) | ნივრებმა (nivrebma) | ნიორთ(ა) (niort(a)) |
| dative | ნიორს(ა) (niors(a)) | ნივრებს(ა) (nivrebs(a)) | ნიორთ(ა) (niort(a)) |
| genitive | ნივრის(ა) (nivris(a)) | ნივრების(ა) (nivrebis(a)) | ნიორთ(ა) (niort(a)) |
| instrumental | ნივრით(ა) (nivrit(a)) | ნივრებით(ა) (nivrebit(a)) | |
| adverbial | ნივრად(ა) (nivrad(a)) | ნივრებად(ა) (nivrebad(a)) | |
| vocative | ნიორო (nioro) | ნივრებო (nivrebo) | ნიორნო (niorno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
Postpositional inflection of ნიორი (see Georgian postpositions)
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | ნიორზე (niorze) | ნივრებზე (nivrebze) |
| -თან (near - ) | ნიორთან (niortan) | ნივრებთან (nivrebtan) |
| -ში (in - ) | ნიორში (niorši) | ნივრებში (nivrebši) |
| -ვით (like a - ) | ნიორივით (niorivit) | ნივრებივით (nivrebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | ნივრისთვის (nivristvis) | ნივრებისთვის (nivrebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | ნივრისებრ (nivrisebr) | ნივრებისებრ (nivrebisebr) |
| -კენ (towards - ) | ნივრისკენ (nivrisḳen) | ნივრებისკენ (nivrebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | ნივრისგან (nivrisgan) | ნივრებისგან (nivrebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | ნივრიდან (nivridan) | ნივრებიდან (nivrebidan) |
| -ურთ (together with - ) | ნივრითურთ (nivriturt) | ნივრებითურთ (nivrebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | ნივრამდე (nivramde) | ნივრებამდე (nivrebamde) |
Descendants edit
- → Laz: ლერი (leri)
- → Mingrelian: ნიორი (niori)
- → Iron Ossetian: нуры (nury)
- → Svan: ნიუ̂რა (niûra), ნიორა̈ (niorä)
References edit
- ^ Ɣlonṭi, Aleksandre (1975) “ნიორი”, in Kartul ḳilo-tkmata siṭq̇vis ḳona [Dictionary of dialectal Georgian words][1] (in Georgian), volume II, Tbilisi: Academy Press, page 27b
- ^ Ɣlonṭi, Aleksandre (1975) “ნიორი”, in Kartul ḳilo-tkmata siṭq̇vis ḳona [Dictionary of dialectal Georgian words][2] (in Georgian), volume II, Tbilisi: Academy Press, page 28b
- ^ Nikolaev, Sergei L., Starostin, Sergei A. (1994) “*miɦwVrV”, in A North Caucasian Etymological Dictionary[3], Moscow: Asterisk Publishers, the Lak term being connected to the Georgian in Abajev, V. I. (1979) Историко-этимологический словарь осетинского языка [Historical-Etymological Dictionary of the Ossetian Language] (in Russian), volume III, Moscow and Leningrad: Academy Press, page 193
Further reading edit
- Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ნიორი”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press
- Maq̇ašvili, Aleksandre (1961) “ნიორი”, in Boṭaniḳuri leksiḳoni [Botanical Dictionary][4], 2nd edition, Tbilisi: Sabč̣ota Sakartvelo
- Orbeliani, Sulxan-Saba (1685–1716) “ნიორი”, in S. Iordanišvili, editor, Siṭq̇vis ḳona kartuli, romel ars leksiḳoni [Collection of Georgian words, that is a dictionary][5], Tbilisi: Georgian SSR print, published 1949, page 260