ჩონგური
Georgian edit
Etymology edit
Compare Mingrelian ჩონგური (čonguri) and Laz ჩანგური (çanguri). Widely attested among other Caucasian languages; compare also Tabasaran чугри (čugri), Lezgi чуьнгуьр (čüngür), Aghul чунгур (čungur), Abkhaz ачамгуыр (ačamgwər).[1] Possibly from Persian چنگ (čang, “harp, lyre”).
Pronunciation edit
Noun edit
ჩონგური • (čonguri) (plural ჩონგურები)
- (music) chonguri, a four-stringed lute (played by plucking and strumming) from Western Georgia. Three of the strings are fingered, while the fourth is a drone string. It is mainly found around Samegrelo, Abkhazia, Imereti, Guria, and Achara, and rarely in Lechkhumi.
Inflection edit
Declension of ჩონგური (see Georgian declension)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | ჩონგური (čonguri) | ჩონგურები (čongurebi) | ჩონგურნი (čongurni) |
| ergative | ჩონგურმა (čongurma) | ჩონგურებმა (čongurebma) | ჩონგურთ(ა) (čongurt(a)) |
| dative | ჩონგურს(ა) (čongurs(a)) | ჩონგურებს(ა) (čongurebs(a)) | ჩონგურთ(ა) (čongurt(a)) |
| genitive | ჩონგურის(ა) (čonguris(a)) | ჩონგურების(ა) (čongurebis(a)) | ჩონგურთ(ა) (čongurt(a)) |
| instrumental | ჩონგურით(ა) (čongurit(a)) | ჩონგურებით(ა) (čongurebit(a)) | |
| adverbial | ჩონგურად(ა) (čongurad(a)) | ჩონგურებად(ა) (čongurebad(a)) | |
| vocative | ჩონგურო (čonguro) | ჩონგურებო (čongurebo) | ჩონგურნო (čongurno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
Postpositional inflection of ჩონგური (see Georgian postpositions)
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | ჩონგურზე (čongurze) | ჩონგურებზე (čongurebze) |
| -თან (near - ) | ჩონგურთან (čongurtan) | ჩონგურებთან (čongurebtan) |
| -ში (in - ) | ჩონგურში (čongurši) | ჩონგურებში (čongurebši) |
| -ვით (like a - ) | ჩონგურივით (čongurivit) | ჩონგურებივით (čongurebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | ჩონგურისთვის (čonguristvis) | ჩონგურებისთვის (čongurebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | ჩონგურისებრ (čongurisebr) | ჩონგურებისებრ (čongurebisebr) |
| -კენ (towards - ) | ჩონგურისკენ (čongurisḳen) | ჩონგურებისკენ (čongurebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | ჩონგურისგან (čongurisgan) | ჩონგურებისგან (čongurebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | ჩონგურიდან (čonguridan) | ჩონგურებიდან (čongurebidan) |
| -ურთ (together with - ) | ჩონგურითურთ (čonguriturt) | ჩონგურებითურთ (čongurebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | ჩონგურამდე (čonguramde) | ჩონგურებამდე (čongurebamde) |
Derived terms edit
- ჩონგურს აუწყობს (čongurs auc̣q̇obs)
See also edit
References edit
- ^ Klimov, G. A. (1994) Einführung in die kaukasische Sprachwissenschaft [Introduction to Caucasian Linguistics][1] (in German), German adaptation by Jost Gippert, Hamburg: Buske Helmut, pages 294-295
Further reading edit
- Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “ჩონგური”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi: Academy Press