Etymology 1
edit
From Old Irish gíallaid (“gives hostages, obeys, submits; serves, is in base clientship; obeys, serves”), from gíall m (“a human pledge, a hostage”) (compare modern giall).
géill (present analytic géilleann, future analytic géillfidh, verbal noun géilleadh, past participle géillte)
- (transitive, intransitive, with do) yield, submit (to)
- render obedience to
- defer to
- surrender to
- comply with
- give oneself to
- give credence to
- give way to
- concede
- respond to
Conjugation
edit
|
singular
|
plural
|
relative
|
autonomous
|
first
|
second
|
third
|
first
|
second
|
third
|
indicative
|
present
|
géillim
|
géilleann tú; géillir†
|
géilleann sé, sí
|
géillimid
|
géilleann sibh
|
géilleann siad; géillid†
|
a ghéilleann; a ghéilleas / a ngéilleann*; a ngéilleas*
|
géilltear
|
past
|
ghéill mé; ghéilleas
|
ghéill tú; ghéillis
|
ghéill sé, sí
|
ghéilleamar; ghéill muid
|
ghéill sibh; ghéilleabhair
|
ghéill siad; ghéilleadar
|
a ghéill / ar ghéill*
|
géilleadh
|
past habitual
|
ghéillinn / ngéillinn‡‡
|
ghéillteá / ngéillteᇇ
|
ghéilleadh sé, sí / ngéilleadh sé, s퇇
|
ghéillimis; ghéilleadh muid / ngéillimis‡‡; ngéilleadh muid‡‡
|
ghéilleadh sibh / ngéilleadh sibh‡‡
|
ghéillidís; ghéilleadh siad / ngéillidís‡‡; ngéilleadh siad‡‡
|
a ghéilleadh / a ngéilleadh*
|
ghéilltí / ngéillt퇇
|
future
|
géillfidh mé; géillfead
|
géillfidh tú; géillfir†
|
géillfidh sé, sí
|
géillfimid; géillfidh muid
|
géillfidh sibh
|
géillfidh siad; géillfid†
|
a ghéillfidh; a ghéillfeas / a ngéillfidh*; a ngéillfeas*
|
géillfear
|
conditional
|
ghéillfinn / ngéillfinn‡‡
|
ghéillfeá / ngéillfeᇇ
|
ghéillfeadh sé, sí / ngéillfeadh sé, s퇇
|
ghéillfimis; ghéillfeadh muid / ngéillfimis‡‡; ngéillfeadh muid‡‡
|
ghéillfeadh sibh / ngéillfeadh sibh‡‡
|
ghéillfidís; ghéillfeadh siad / ngéillfidís‡‡; ngéillfeadh siad‡‡
|
a ghéillfeadh / a ngéillfeadh*
|
ghéillfí / ngéillf퇇
|
subjunctive
|
present
|
go ngéille mé; go ngéillead†
|
go ngéille tú; go ngéillir†
|
go ngéille sé, sí
|
go ngéillimid; go ngéille muid
|
go ngéille sibh
|
go ngéille siad; go ngéillid†
|
—
|
go ngéilltear
|
past
|
dá ngéillinn
|
dá ngéillteá
|
dá ngéilleadh sé, sí
|
dá ngéillimis; dá ngéilleadh muid
|
dá ngéilleadh sibh
|
dá ngéillidís; dá ngéilleadh siad
|
—
|
dá ngéilltí
|
imperative
|
géillim
|
géill
|
géilleadh sé, sí
|
géillimis
|
géilligí; géillidh†
|
géillidís
|
—
|
géilltear
|
verbal noun
|
géilleadh
|
past participle
|
géillte
|
* indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Derived terms
edit
Etymology 2
edit
géill m
- genitive singular of giall (“hostage, (human) pledge”)
- alternative nominative plural of giall
Etymology 3
edit
géill m
- genitive singular of giall (“jaw, (lower) cheek; cheek, jamb of door, etc.; corner of gable-end”)
Mutation
edit
Irish mutation
|
Radical
|
Lenition
|
Eclipsis
|
géill
|
ghéill
|
ngéill
|
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.
|
References
edit
- Ó Dónaill, Niall (1977) “géill”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “gíallaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language