Wiktionary

qalamaq

Azerbaijani edit

FWOTD – 25 January 2024
Other scripts
Cyrillic галамаг
Abjad قالاماق

Etymology edit

From Common Turkic *kāla- (“to pile up, to stack”).[1] The fire-related sense developed from the sense "to heap up firewood".

Pronunciation edit

  • IPA(key): [ɡɑɫɑˈmɑx]
  • Hyphenation: qa‧la‧maq
  • Audio(file)

Verb edit

qalamaq (transitive)

  1. to heap, to pile in a heap, to stack, to stack up
    • 2012, Elvüsal Məmmədov, transl., Dini-mədəni islam fikri: tənqidi mülahizələr [Our Intellectual Heritage]‎[1], translation of تُرَاثُنَا ٱلْفِكْرِيُّ فِي مِيزَانِ ٱلشَّرْعِ وَٱلْعَقْلِ [turāṯunā l-fikriyyu fī mīzāni š-šarʕi wa-l-ʕaqli] by Mohammed al-Ghazali, page 202:
      Abbasi xəlifələrinin beş əsr ərzində yığdıqlarını monqollar üst-üstə qaladılar və xəzinələrdən ibarət dağ əmələ gəldi.
      The Mongols piled up what the Abbasid caliphs had accumulated over five centuries, and a mountain consisting of treasures was formed.
  2. to kindle, to make, to start (fire)
    Synonym: çatmaq
    sobanı qalamaq ― to fire the oven
    tonqal qalamaq ― to make a bonfire
    ocaq qalamaq ― to make fire in a stove or in a hearth
    oda qalamaq (figurative) ― to put to the torch
    • 1967, Akram Aylisli, Tənha narın nağılı :
      Elə ki, çaydanlar qaynadı, qara, hisli neft pilətələri qapıların qabağından götürüldü, (axı, o şəhərdə ocaq qalamağa odun yox idi, samovar salmağa kömür yox idi) elə ki, çaylar içildi, çörəklər yeyildi, taxta pilləkənlərin üstündə bir də taqqıltı düşürdü.
      As soon as the teapots began to boil, the black, sooty oil stoves were removed from the front of the doors, (after all, there was no wood to build a fire with in the city, no coal for heating the samovar); as soon as the teas were drunk and the breads were eaten, there was a clatter on the wooden stairs.

Conjugation edit

Conjugation of qalamaq
positive
subject non-past participle qalayan
subject past participle qalamış
subject future definite participle qalayacaq
non-subject future participle (mənim +) qalayacağım (sənin +) qalayacağın (onun +) qalayacağı (bizim +) qalayacağımız (sizin +) qalayacağınız (onların +) qalayacağı or qalayacaqları
non-subject past participle (mənim +) qaladığım (sənin +) qaladığın (onun +) qaladığı (bizim +) qaladığımız (sizin +) qaladığınız (onların +) qaladığı or qaladıqları
converb qalayıb
general temporal participle qalayanda
participle of intensification qaladıqca
specific temporal participle qalayarkən
reduplicated participle qalaya-qalaya
modal participle qalayaraq
infinitive qalamaq
verbal noun qalama
singular plural
first second third first second third
indicative present simple qalayıram qalayırsan qalayır qalayırıq qalayırsınız qalayırlar
perfect 1 qalamışam qalamısan,
qalamışsan* 		qalamışdır qalamışıq qalamısınız,
qalamışsınız* 		qalamışlar
perfect 2 – qalayıbsan qalayıb(dır) – qalayıbsınız qalayıb(dır)lar
past simple qaladım qaladın qaladı qaladıq qaladınız qaladılar
continuous qalayırdım qalayırdın qalayırdı qalayırdıq qalayırdınız qalayırdılar
perfect qalamışdım qalamışdın qalamışdı qalamışdıq qalamışdınız qalamışdılar
future definite qalayacağam qalayacaqsan qalayacaq qalayacağıq qalayacaqsınız qalayacaqlar
indefinite qalayaram qalayarsan qalayar qalayarıq qalayarsınız qalayarlar
future-in-the-past definite qalayacaqdım qalayacaqdın qalayacaqdı qalayacaqdıq qalayacaqdınız qalayacaqdılar
indefinite qalayardım qalayardın qalayardı qalayardıq qalayardınız qalayardılar
conditional present qalasam qalasan qalasa qalasaq qalasanız qalasalar
past qalasaydım qalasaydın qalasaydı qalasaydıq qalasaydınız qalasaydılar
subjunctive qalayam qalayasan qalaya qalayaq qalayasınız qalayalar
hortative qalayasıyam qalayasısan qalayasıdır qalayasıyıq qalayasısınız qalayasıdırlar
obligational present qalamalıyam qalamalısan qalamalıdır qalamalıyıq qalamalısınız qalamalıdırlar
past qalamalıydım qalamalıydın qalamalıydı qalamalıydıq qalamalıydınız qalamalıydılar
evidential present qalayırmışam qalayırmışsan qalayırmış qalayırmışıq qalayırmışsınız qalayırmışlar
past qalayıbmışam qalayıbmışsan qalayıbmış qalayıbmışıq qalayıbmışsınız qalayıbmışlar
imperative qalayım qala qalasın qalayaq,
qalayalım* 		qalayın qalasınlar
negative
subject non-past participle qalamayan
subject past participle qalamamış
subject future definite participle qalamayacaq
non-subject future participle (mənim +) qalamayacağım (sənin +) qalamayacağın (onun +) qalamayacağı (bizim +) qalamayacağımız (sizin +) qalamayacağınız (onların +) qalamayacağı or qalamayacaqları
non-subject participle (mənim +) qalamadığım (sənin +) qalamadığın (onun +) qalamadığı (bizim +) qalamadığımız (sizin +) qalamadığınız (onların +) qalamadığı or qalamadıqları
negative converb -
caritive converb qalamadan
general temporal participle qalamayanda
participle of intensification qalamadıqca
specific temporal participle qalamayarkən
modal participle qalamayaraq
infinitive qalamamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple qalamıram qalamırsan qalamır qalamırıq qalamırsınız qalamırlar
perfect 1 qalamamışam qalamamısan,
qalamamışsan* 		qalamamış qalamamışıq qalamamısınız,
qalamamışsınız* 		qalamamışlar
perfect 2 – qalamayıbsan qalamayıb(dır) – qalamayıbsınız qalamayıb(dır)lar
past simple qalamadım qalamadın qalamadı qalamadıq qalamadınız qalamadılar
continuous qalamırdım qalamırdın qalamırdı qalamırdıq qalamırdınız qalamırdılar
perfect qalamamışdım qalamamışdın qalamamışdı qalamamışdıq qalamamışdınız qalamamışdılar
future definite qalamayacağam qalamayacaqsan qalamayacaq qalamayacağıq qalamayacaqsınız qalamayacaqlar
indefinite qalamaram qalamarsan,
qalamazsan 		qalamaz qalamarıq qalamarsınız, qalamazsınız qalamazlar
future-in-the-past definite qalamayacaqdım qalamayacaqdın qalamayacaqdı qalamayacaqdıq qalamayacaqdınız qalamayacaqdılar
indefinite qalamazdım qalamazdın qalamazdı qalamazdıq qalamazdınız qalamazdılar
conditional present qalamasam qalamasan qalamasa qalamasaq qalamasanız qalamasalar
past qalamasaydım qalamasaydın qalamasaydı qalamasaydıq qalamasaydınız qalamasaydılar
subjunctive qalamayam qalamayasan qalamaya qalamayaq qalamayasınız qalamayalar
hortative qalamayasıyam qalamayasısan qalamayası qalamayasıyıq qalamayasısınız qalamayasılar
obligational present qalamamalıyam qalamamalısan qalamamalı qalamamalıyıq qalamamalısınız qalamamalılar
past qalamamalıydım qalamamalıydın qalamamalıydı qalamamalıydıq qalamamalıydınız qalamamalıydılar
evidential present qalamayırmışam qalamayırmışsan qalamayırmış qalamayırmışıq qalamayırmışsınız qalamayırmışlar
past qalamayıbmışam qalamayıbmışsan qalamayıbmış qalamayıbmışıq qalamayıbmışsınız qalamayıbmışlar
imperative qalamayım qalama qalamasın qalamayaq
qalamayalım* 		qalamayın qalamasınlar
negative potential
subject non-past participle qalayammayan
subject future definite participle qalayammayacaq
non-subject participle (mənim +) qalayammadığım (sənin +) qalayammadığın (onun +) qalayammadığı (bizim +) qalayammadığımız (sizin +) qalayammadığınız (onların +) qalayammadığı or qalayammadıqları
converb -
caritive converb qalayammadan
general temporal participle qalayammayanda
participle of intensification qalayammadıqca
specific temporal participle qalayammayarkən
modal participle qalayammayaraq
infinitive qalayammamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple qalayammıram qalayammırsan qalayammır qalayammırıq qalayammırsınız qalayammırlar
perfect 1 qalayammamışam qalayammamısan,
qalayammamışsan* 		qalayammamışdır qalayammamışıq qalayammamısınız,
qalayammamışsınız* 		qalayammaşmılar
perfect 2 – qalayammayıbsan qalayammayıb(dır) – qalayammayıbsınız qalayammayıb(dır)lar
past simple qalayammadım qalayammadın qalayammadı qalayammadıq qalayammadınız qalayammadılar
continuous qalayammırdım qalayammırdın qalayammırdı qalayammırdıq qalayammırdınız qalayammırdılır
perfect qalayammamışdım qalayammamışdın qalayammamışdı qalayammamışdıq qalayammamışdınız qalayammamışdılar
future definite qalayammayacağam qalayammayacaqsan qalayammayacaq qalayammayacağıq qalayammayacaqsınız qalayammayacaqlar
indefinite qalayammaram qalayammarsan,
qalayammazsan 		qalayammaz qalayammarıq qalayammarsınız,
qalayammazsınız 		qalayammazlar
future-in-the-past definite qalayammayacaqdım qalayammayacaqdın qalayammayacaqdı qalayammayacaqdıq qalayammayacaqdınız qalayammayacaqdılar
indefinite qalayammazdım qalayammazdın qalayammazdı qalayammazdıq qalayammazdınız qalayammazdılar
conditional present qalayammasam qalayammasan qalayammasa qalayammasaq qalayammasanız qalayammasalar
past qalayammasaydım qalayammasaydın qalayammasaydı qalayammasaydıq qalayammasaydınız qalayammasaydılar
subjunctive qalayammayam qalayammayasan qalayammaya qalayammayaq qalayammayasınız qalayammayalar
imperative qalayammayım qalayamma qalayammasın qalayammayaq qalayammayın qalayammasınlar
* dated or high-register

Derived terms edit

References edit

  1. ^ Levitskaja, L. S., Dybo, A. V., Rassadin, V. I. (1997) Etimologičeskij slovarʹ tjurkskix jazykov [Etymological Dictionary of Turkic Languages] (in Russian), volume 5, Moscow: Jazyki russkoj kulʹtury, pages 228-229

Further reading edit

Crimean Tatar edit

Etymology edit

From Common Turkic *kāla- (“to pile up, to stack”).

Verb edit

qalamaq

  1. to build a wall

Conjugation edit

Conjugation of qalamaq (Northern)
infinitive qalamaq
gerund qalama
repeated gerund1) qalaya
temporal gerund qalayatırğanda
non-future participle qalağan
future participle qalayacaq
way of doing qalap
singular plural
first second third first second third
indicative present simple qalarman qalarsıñ qalar qalarmız qalarsız qalarlar
continuous qalaym qalaysıñ qalay qalaymız qalaysıñız qalaylar
perfect qalağaman qalağasıñ qalağan qalağamız qalağasız qalağanlar
past simple qaladım qaladıñ qaladı qaladıq qaladıñız qaladılar
continuous qalaydım qalaydıñ qalaydı qalaydıq qalaydıñız qalaydılar
future qalacakman qalacaksıñ qalacak qalacakmız qalacaksıñız qalacaklar
conditional qalasam qalasañ qalasa qalasaq qalasañız qalasalar
optative qalayım qalaysıñ qalay qalayıq qalaysız qalaylar
imperative – qala – – qalayın –
1)Only used for repeatings of a verb.
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=qalamaq&oldid=78116161"